Klemens (Tryzna)
| archimandryta | |
| Data śmierci |
1685 |
|---|---|
| Przełożony monasteru Św. Ducha w Wilnie | |
| Okres sprawowania |
przed 1679-1685 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Śluby zakonne |
przed 1679 |
| Prezbiterat |
przed 1679 |
| Nominacja biskupia |
1679 |
Klemens, nazwisko świeckie Tryzna (zm. 1685) – duchowny prawosławny działający w I Rzeczypospolitej, przełożony monasteru Św. Ducha w Wilnie, biskup-nominat białoruski (mohylewski, mścisławski i orszański).
Klemens (Tryzna) był przełożonym monasteru Św. Ducha w Wilnie, z godnością igumena, przed 1679[1]. W wymienionym roku sobór eparchii białoruskiej nominował go na biskupa mohylewskiego, mścisławskiego i orszańskiego (białoruskiego). Król Jan III Sobieski początkowo podpisał przywilej na biskupstwo białoruskie, pod naciskiem magnatów litewskich, a w nim przekazał biskupowi-nominatowi majątki Wierbicze, Wołowin, Pobuże, Smoły i Leśniki (powiat mohylewski). Wręczenie przywileju miało jednak nastąpić dopiero po oficjalnej deklaracji nominata, iż przyjmie postanowienia unii brzeskiej, czego ihumen Klemens odmówił[1]. Decyzja króla miała związek z jego staraniami na rzecz ostatecznej likwidacji Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej i przyłączenia do Kościoła unickiego jego ostatnich administratur. Po zaakceptowaniu unii przez metropolitę kijowskiego Anastazego, biskupów przemyskiego Innocentego, lwowskiego Józefa oraz łuckiego Dionizego biskupstwo białoruskie było ostatnią prawosławną eparchią w Rzeczypospolitej[2]. Nadanie przywileju na wymienione biskupstwo, a następnie uzależnienie jego wręczenia od złożenia katolickiego wyznania wiary sugerował królowi nuncjusz papieski[1].
Klemens (Tryzna) miał znaczny wpływ na postawę społeczności prawosławnej (dyzunickiej) w Rzeczypospolitej. Chociaż z powodu sprzeciwu króla nigdy nie został wyświęcony na biskupa białoruskiego, rezydował w siedzibie ordynariuszy tejże eparchii w monasterze Przemienienia Pańskiego w Mohylewie[3]. Zmarł w 1685. Po jego śmierci kolejny tymczasowy administrator eparchii białoruskiej został wyznaczony przez patriarchę moskiewskiego i całej Rusi Joachima[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Mironowicz A.: Diecezja białoruska w XVII i XVIII wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2008, s. 135-136. ISBN 978-83-7431-150-2.
- ↑ Mironowicz A.: Diecezja białoruska w XVII i XVIII wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2008, s. 134-135. ISBN 978-83-7431-150-2.
- ↑ a b Mironowicz A.: Diecezja białoruska w XVII i XVIII wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2008, s. 138. ISBN 978-83-7431-150-2.