Kościół św. Michała w Koszycach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Michała
Kostol sv. Michala
Ilustracja
Widok z północnego wschodu
Państwo

 Słowacja

Kraj

 koszycki

Miejscowość

Koszyce

Adres

Hlavná 21, 040 01 Staré Mesto, Košice

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Wezwanie

św. Michała Archanioła

Wspomnienie liturgiczne

29 września

Położenie na mapie Koszyc
Mapa konturowa Koszyc, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała”
Położenie na mapie kraju koszyckiego
Mapa konturowa kraju koszyckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała”
Ziemia48°43′11,6″N 21°15′30,2″E/48,719889 21,258389

Kościół św. Michała (słow. Kostol sv. Michala), do 2006 zwany kaplicą św. Michała (słow. Kaplnka sv. Michala)[1] – dawna gotycka kaplica cmentarna znajdująca się w słowackim mieście Koszyce, na południe od katedry św. Elżbiety.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Świątynię wzniesiono prawdopodobnie w XIV wieku, za panowania Andegawenów, jako kaplicę cmentarną poświęconą św. Michałowi, patronowi zmarłych. Jej górny poziom służył jako kostnica, a dolny jako ossuarium. W następnych latach służyła ona miejscowej ludności słowiańskiej, w przeciwieństwie do katedry, którą użytkowali Niemcy i Węgrzy. Pierwsza wzmianka o budowli pochodzi z roku 1452, lecz wspomniany jest w niej rok 1428. W XV wieku budynek został zniszczony przez ostrzał wojsk polsko-litewskich, odbudowano i powiększono go w roku 1508. Po kolejnym zniszczeniu podczas pożaru miasta w 1556 kaplicę przekazano kalwinistom, którzy zniszczyli jej wyposażenie. W 1604 Rudolf II Habsburg przyznał świątynię katolikom, lecz w II połowie XVII wieku kilkukrotnie zmieniała ona wyznanie z powodu powstań antyhabsburskich. W 1748 obiekt gruntownie wyremontowano. W 1771 ze względów sanitarnych zakazano chowania ciał na cmentarzach w centrum miasta oraz zmieniono standardy użytkowania ossuariów, tym samym w roku 1778 przebudowano dolny poziom, wewnątrz powstały barokowe komory urnowe[2], a na miejscu otaczającego świątynię cmentarza utworzono istniejący do dziś skwer[3]. Kolejny remont miał miejsce w 1821 roku. Podczas przebudowy w latach 1902-1904 rozebrano późnogotycką zakrystię oraz wzniesiono północne, neogotyckie dobudówki[2]. W latach 1998-2006 budynek poddano konserwacji, prace kosztowały 51,2 mln koron. Podczas remontu odrestaurowano oraz zrekonstruowano malowidła zdobiące wnętrze kościoła[4]. Restauracja została wyróżniona nagrodą Fénix nadawaną przez Ministerstwo Kultury Słowacji[5].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Świątynia gotycka, jednonawowa. Jest szeroka na 5,6 m i długa na 13,5 metra. Nawa przykryta jest stromym dachem dwuspadowym, który przechodzi w trójspadowy dach absydy. Ostrołukowe okna zdobią maswerki. Dwie przypory fasady łączą się łukiem ostrym, nad którym wznosi się wieża. Posiada dwie kondygnacje, górna z nich przykryta jest sześciodzielnym sklepieniem krzyżowo-żebrowym[2].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kostol sv. Michala je druhou najstaršou zachovalou stavbou v meste, KOŠICE:DNES, 30 listopada 1 [dostęp 2024-04-20] (słow.).
  2. a b c Košice - kaplica św Michała [online], Architektura średniowiecza i starożytności [dostęp 2024-04-20] (pol.).
  3. Kaplnka sv. michala [online], Farnosť sv. Alžbety [dostęp 2024-04-20] (słow.).
  4. Petit Press, Obnova kostola sv. Michala trvala desať rokov [online], korzar.sme.sk [dostęp 2024-04-20] (słow.).
  5. Petit Press, Kaplnku ocenili Fénixom [online], kosice.korzar.sme.sk [dostęp 2024-04-20] (słow.).