Kościół św. Michała w Koszycach
Widok z północnego wschodu | |||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kraj | |||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||
Adres |
Hlavná 21, 040 01 Staré Mesto, Košice | ||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie Koszyc | |||||||||||||||
Położenie na mapie Słowacji | |||||||||||||||
Położenie na mapie kraju koszyckiego | |||||||||||||||
48°43′11,6″N 21°15′30,2″E/48,719889 21,258389 |
Kościół św. Michała (słow. Kostol sv. Michala), do 2006 zwany kaplicą św. Michała (słow. Kaplnka sv. Michala)[1] – dawna gotycka kaplica cmentarna znajdująca się w słowackim mieście Koszyce, na południe od katedry św. Elżbiety.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Świątynię wzniesiono prawdopodobnie w XIV wieku, za panowania Andegawenów, jako kaplicę cmentarną poświęconą św. Michałowi, patronowi zmarłych. Jej górny poziom służył jako kostnica, a dolny jako ossuarium. W następnych latach służyła ona miejscowej ludności słowiańskiej, w przeciwieństwie do katedry, którą użytkowali Niemcy i Węgrzy. Pierwsza wzmianka o budowli pochodzi z roku 1452, lecz wspomniany jest w niej rok 1428. W XV wieku budynek został zniszczony przez ostrzał wojsk polsko-litewskich, odbudowano i powiększono go w roku 1508. Po kolejnym zniszczeniu podczas pożaru miasta w 1556 kaplicę przekazano kalwinistom, którzy zniszczyli jej wyposażenie. W 1604 Rudolf II Habsburg przyznał świątynię katolikom, lecz w II połowie XVII wieku kilkukrotnie zmieniała ona wyznanie z powodu powstań antyhabsburskich. W 1748 obiekt gruntownie wyremontowano. W 1771 ze względów sanitarnych zakazano chowania ciał na cmentarzach w centrum miasta oraz zmieniono standardy użytkowania ossuariów, tym samym w roku 1778 przebudowano dolny poziom, wewnątrz powstały barokowe komory urnowe[2], a na miejscu otaczającego świątynię cmentarza utworzono istniejący do dziś skwer[3]. Kolejny remont miał miejsce w 1821 roku. Podczas przebudowy w latach 1902-1904 rozebrano późnogotycką zakrystię oraz wzniesiono północne, neogotyckie dobudówki[2]. W latach 1998-2006 budynek poddano konserwacji, prace kosztowały 51,2 mln koron. Podczas remontu odrestaurowano oraz zrekonstruowano malowidła zdobiące wnętrze kościoła[4]. Restauracja została wyróżniona nagrodą Fénix nadawaną przez Ministerstwo Kultury Słowacji[5].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Świątynia gotycka, jednonawowa. Jest szeroka na 5,6 m i długa na 13,5 metra. Nawa przykryta jest stromym dachem dwuspadowym, który przechodzi w trójspadowy dach absydy. Ostrołukowe okna zdobią maswerki. Dwie przypory fasady łączą się łukiem ostrym, nad którym wznosi się wieża. Posiada dwie kondygnacje, górna z nich przykryta jest sześciodzielnym sklepieniem krzyżowo-żebrowym[2].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Widok w 1861 roku
-
Katedra św. Elżbiety (po lewej) i kościół św. Michała (po prawej)
-
Widok z wieży katedry
-
Fasada
-
Wieża
-
Ołtarz
-
Empora
-
Ossuarium
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kostol sv. Michala je druhou najstaršou zachovalou stavbou v meste, KOŠICE:DNES, 30 listopada 1 [dostęp 2024-04-20] (słow.).
- ↑ a b c Košice - kaplica św Michała [online], Architektura średniowiecza i starożytności [dostęp 2024-04-20] (pol.).
- ↑ Kaplnka sv. michala [online], Farnosť sv. Alžbety [dostęp 2024-04-20] (słow.).
- ↑ Petit Press , Obnova kostola sv. Michala trvala desať rokov [online], korzar.sme.sk [dostęp 2024-04-20] (słow.).
- ↑ Petit Press , Kaplnku ocenili Fénixom [online], kosice.korzar.sme.sk [dostęp 2024-04-20] (słow.).