Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Gorzkowie-Osadzie
 A/395[1] z dnia 11 lutego 1969
| |||||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||||
 widok ogólny | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Gorzków  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu krasnostawskiego  | |||||||||||||||||
 50°56′44,02″N 23°00′38,08″E/50,945561 23,010578
| |||||||||||||||||
Kościół świętego Stanisława Biskupa i Męczennika – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Krasnystaw – Zachód archidiecezji lubelskiej.
Obecna świątynia została ufundowana przez ówczesnego właściciela Gorzkowa, Stanisława Gorzkowskiego i wzniesiona w 1623 roku. Pomimo wielu remontów i rozbudowy budowla zachowała pewne cechy typowe dla późnego renesansu. W 1647 roku kościół został konsekrowany przez biskupa Mikołaja Świrskiego. W 1828 roku rozebrana została wieża frontowa, grożąca zawaleniem. W 1885 roku budowla została rozbudowana poprzez powiększenie nawy dwuprzęsłowej o kolejne 4 przęsła. W latach 1985-1994 świątynia została gruntownie wyremontowana[2].
Jest to obecnie budowla murowana, wzniesiona z cegły i kamienia, otynkowana. Posiada konstrukcję jednonawową, sześcioprzęsłową. Prezbiterium zamknięte półkoliście, a przy nim od północy i południa znajdują się dwie symetryczne zakrystie na planie prostokąta. Sklepienie kolebkowe z lunetami. Otwór tęczowy zamknięty półkoliście. Okna wydłużone, także zamknięte półkoliście. Budynek z zewnątrz opięty szkarpami. Dachy dwuspadowe, nad zakrystiami pulpitowe, kryte blachą. Wnętrze posiada wyposażenie barokowe. Ołtarz główny i boczne zostały wykonane z drewna. W ołtarzu głównym są umieszczone obrazy: Matki Bożej z Dzieciątkiem (z połowy XVIII wieku) i - na zasuwie - św. Stanisława Biskupa i Męczennika (z połowy XVIII wieku), Matki Bożej Różańcowej, Matki Bożej Niepokalanie Poczętej, Jezusa Ukrzyżowanego, Najświętszego Serca Pana Jezusa. Przy prezbiterium są umieszczone ołtarze boczne: po prawej stronie z obrazem Chrystusa na Krzyżu, a po lewej - z obrazem św. Józefa. W nawie znajdują się również 2 ołtarze boczne: po stronie prawej z obrazem św. Mikołaja, po lewej - z obrazem św. Walentego. W nawie stoją drewniane ławki zwykłe, 2 konfesjonały w stylu barokowym (z XVIII/XIX wieku), na chórze muzycznym znajdują się organy o 12 głosach. Chrzcielnica drewniana reprezentuje styl późnobarokowy (z II połowy XVIII wieku).
W skład zespołu zabytkowego pod tym samym numerem wchodzą także;
- przykościelna dzwonnica-brama z 1801 r., murowana z cegły i kamienia lecz otynkowana, o konstrukcji dwukodygnacjowej z trójkątnym zwieńczeniem okapowym i centralnym przejściem arkadowym oraz wsparciami szkarpowymi,
- dawny cmentarz przykościelny z 4 kapliczkami z przełomu XIX/XX w., otoczony w 1999 r. parkanem[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2015-11-06].
- ↑ Historia parafii. Parafia Rzymskokatolicka p.w. św. Stanisława B.M. w Gorzkowie. [dostęp 2015-11-07]. (pol.).
- ↑ Katalog zabytków sztuki w Polsce, Tom VIII, zeszyt 8, str.13, IS PAN Warszawa 1964