Koksopodit
Koksopodit[1] (łac. coxa) – część odnóży stawonogów.
Koksopodit stanowi bazalny (podstawowy) segment odnóża[2]. Wyewoluował w wyniku wtórnego podziału protopoditu. Rzadko bywa poprzedzony prekoksopoditem[1].
Koksopodit jako podstawa odnóża (ang. limb base) osadzony jest w błoniastej ścianie pleuralnej. Może tracić swoją mobilność i przyjmować postać płata lub płytki. W tym przypadku jego mięśnie ulegają redukcji, a rolę napędową dla telopoditu przejmują mięśnie krętarza. W wielu innych przypadkach, gdy jest nieruchomy lub bardzo słabo ruchomy, może być wtórnie podzielony na przedbiodrze (subcoxa) i biodro (coxa). Przedbiodrza są często włączane do ściany ciała i wchodzą w skład sklerytów pleuronu. W takim przypadku biodra stają się faktyczna podstawą odnóża[3].
Zewnętrznym płatem, czyli egzytem, koksopoditu jest epipodit, który u wielu trylobitokształtnych i skorupiaków tworzy skrzela. U pajęczaków koksopodit nigdy nie jest podzielony na przedbiodrze i biodro[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Czesław Jura: Bezkręgowce. Podstawy morfologii funkcjonalne, systematyki i filogenezy. Wyd. 3. Warszawa: PWN, 2005, s. 409.
- ↑ Armand R. Maggenti, Scott Lyell Gardner: Online Dictionary of Invertebrate Zoology. 2005, s. 251.
- ↑ a b R. E. Snodgrass: Principles of Insect Morphology. Cornell University Press, 1935.