Kopyciak natrawny
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
| Hoplia graminicola | |||
| (Fabricius, 1792) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj |
Hoplia s.str. | ||
| Gatunek |
kopyciak natrawny | ||
| Synonimy | |||
| |||
Kopyciak natrawny[1] (Hoplia graminicola) – gatunek chrząszcza z rodziny poświętnikowatych i podrodziny chrabąszczowatych. Zamieszkuje Europę.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1792 roku przez Johana Christiana Fabriciusa pod nazwą Melolontha graminicola[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o owalnym w zarysie ciele długości od 5 do 7,5 mm i ubarwieniu ciemnobrunatnym do czarnego[3]. Powierzchnię ciała porastają owalne łuski barwy srebrzystej, srebrzystozielonkawej, metalicznie zielonkawej lub złotozielonej[3][4], początkowo rozmieszczone stosunkowo gęsto, ale z czasem wycierające się[3].
Powierzchnia głowy jest ziarniście punktowana i porośnięta krótkimi, odstającymi włoskami. Nadustek jest na przedzie uniesiony[3]. Czułki są dziewięcioczłonowe, żółtobrunatne z ciemniejszymi buławkami[3][4].
Przedplecze jest krótko, rzadko, odstająco owłosione. Na jego powierzchni zaznaczona jest linia środkowa[3] oraz dwa płytkie, poprzeczne wciski boczne w pobliżu podstawy[3][4]. Pokrywy są nierównomiernie punktowane, skąpiej niż głowa i przedplecze owłosione[3] lub wręcz bezwłose, zaopatrzone w smukłe łuski[4]. Kolor odnóży jest brązowy[4] do ciemnobrunatnego[3]. Odnóża przedniej pary mają dwa zęby na zewnętrznych krawędziach goleni[3][4], z których górny skierowany jest ku przodowi i mniej lub bardziej równoległy do wierzchołkowego[4]. Stopy przedniej i środkowej pary mają pazurki zewnętrzne nierozszczepione[5], bardzo małe, cienkie i ciasno przylegające do dużych pazurków wewnętrznych, wskutek czego wyglądają na jednopazurkowe[3][4]. Stopy przedniej pary osadzone są na wysokości między wierzchołkowym a górnym ząbkiem zewnętrznym goleni[4]. Wyrostki na szczycie goleni tylnej pary są u samicy krótsze i słabiej rozwinięte niż u samca[3]. Pazurki tylnych stóp są nierozszczepione[5] i mają na stronie grzbietowo-wewnętrznej rowek wyraźnie zaznaczony zwłaszcza u wierzchołka[3][4].
Odwłok ma na sternitach i pygidium łuski o kształcie okrągło-owalnym[3][4][5]. Łuski na pygidium są mniejsze niż u H. praticola[3] i rozstawione na odległości równe ich średnicom[5].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owad ten zasiedla tereny o glebach lekkich, najchętniej piaszczystych, w tym wybrzeża mórz i wód śródlądowych, lasy sosnowe o skąpej szacie roślinnej, ugory, tereny ruderalne[4][6][1] czy osiedla ludzkie, gdzie odpowiednie podłoże znajduje choćby pod płytami chodnikowymi[1]. Osobniki dorosłe obserwuje się od maja do lipca[4][6]. Żerują na kwiatach roślin zielnych, krzewów i drzew[3][6], przysiadając także na trawach[6]. Pędraki rozwijają się w glebie, żerując na korzeniach roślin zielnych; stanowią stadium zimujące[1].
Gatunek palearktyczny, europejski, znany z Belgii, Holandii, Niemiec, północnych Włoch, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Rosji[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Hoplia graminicola – Kopyciak natrawny. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2024-05-06].
- ↑ a b Ivan Löbl, Aleš Smetana (red.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume 3. Scarabaeoidea – Scirtoidea – Dascilloidea – Buprestoidea – Byrrhoidea, Stenstrup: Apollo Books, 2006, s. 184-189, ISBN 87-88757-59-5.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Zdzisława Stebnicka: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 28b Żukowate – Scarabaeidae grupa podrodzin: Scarabaeidae pleurosticti. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1978, s. 37-41.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Gattung Hoplia. [w:] Käfer Europas [on-line]. [dostęp 2024-04-21].
- ↑ a b c d Marek Bunalski. Rodzaj Hoplia ILLIGER, 1803 [Coleoptera, Melolonthidae] w Polsce. „Wiadomości Entomologiczne”. 14 (1), s. 31-37, 1995.
- ↑ a b c d B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska: Chrząszcze – Coleoptera. Scarabaeoidea, Dascilloidea, Byrrhoidea i Parnoidea. 1983, seria: Katalog Fauny Polski t. XXIII z. 9.