Kotlina Mirska
 Panorama Kotliny Mirskiej (lewa strona zdjęcia) | |
| Megaregion | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Podprowincja | |
| Makroregion | |
| Mezoregion | |
Kotlina Mirska – rozległa przedgórska kotlina, stanowiąca wschodnią część mikroregion Pogórza Izerskiego (332.26)[1]. Jest to obszar płaskodenny z niewielkimi deniwelacjami, przecięty doliną Kwisy, którego centralną część stanowi miasto Mirsk.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Kotlina Mirska jest położona we wschodniej części Pogórza Izerskiego. Jej granice stanowią od północy Wzniesienia Radoniowskie, od wschodu Przedgórze Rębiszowskie, od południa Grzbiet Kamienicki (północny grzbiet Gór Izerskich), a od zachodu Przedgórze Izerskie[2][3].
Administracyjnie Kotlina Mirska położona jest w województwie dolnośląskim, w przeważającej części w powiecie lwóweckim, w gminie Mirsk. Centralna część Kotliny Mirskiej zajmuje miasto Mirsk[4].
Ukształtowanie powierzchni[edytuj | edytuj kod]
Kotlina Mirska ma charakter płaskodennej, pofalowanej kotliny, nachylonej w kierunku północnym. Obejmuje ona obniżenia dolinne Kwisy i jej dopływów. Średnia wysokość Kotliny Mirskiej wynosi 345 m n.p.m.[2][5]
Budowa geologiczna[edytuj | edytuj kod]
Pod względem budowy geologicznej cały obszar Kotliny należy do metamorfiku izerskiego[6]. Na budowę geologiczną Kotliny wpływ miały różne wydarzenia w historii geologicznej. Są to[4]:
- ruchy górotwórcze w prekambrze i paleozoiku,
- długotrwałe wietrzenie skał podłoża,
- ruchy trzeciorzędowe i związanymi z nimi erupcje wulkaniczne,
- działalność lądolodu skandynawskiego, klimatu peryglacjalnego oraz działalności wód polodowcowych.
Kotlina Mirska zbudowana jest z proterozoicznych łupków łyszczykowych, wzbogaconych w granit i porfiroblastów biotytu (pas od Krobicy do Kwieciszowic), amfibolitów i gnejsów (rejon Rębiszowa i Mirska), trzeciorzędowych bazaltów, utworów piaszczysto-żwirowych, kambryjskich leukogranitów oraz czwartorzędowych piasków, żwirów i glin zwałowych[1][3]. Utwory czwartorzędowe stanowią pozostałości po zlodowaceniach sanu i odry, gdzie osady wypełniły zagłębienia terenu, którą stanowiła omawiana kotlina, przykrywając starsze osady[7].
W obrębie wypełnionej utworami polodowcowymi kotliny skały podłoża krystalicznego wychodzą na powierzchnię jedynie na wzgórzu Wyrwak[8].
Klimat[edytuj | edytuj kod]
Klimat Kotliny Mirskiej cechuje się dużym wpływem czynników klimatycznych związanymi z sąsiedztwem gór (w tym przypadku Gór Izerskich). Średnia roczna temperatura powietrza dla całego Pogórza Izerskiego, w tym Kotliny Mirskiej, wynosi tu 6–7°C. W styczniu, najzimniejszym miesiącu średnia temperatura wynosi między –1,5 a –2°C, a w lipcu 15–17°C. Średnie roczne opady wynoszą tu 700–900 mm, gdzie najwięcej jest w miesiącach letnich (lipiec–sierpień)[9].
Hydrologia[edytuj | edytuj kod]
Obszar Kotliny Mirskiej jest położony w dorzeczu Odry, głównie w zlewni Kwisy. Na wysokości Mirska do rzeki wpadają dwa większe dopływy: Długi Potok i Czarny Potok[4]. Główne akweny w Kotlinie Mirska to Stawy Rębiszowskie, położone na wschód od Mirska[10].
Wody podziemne w kotlinie przeważają w formie wód szczelinowych w utworach krystalicznych o niewielkich wydajnościach, natomiast w utworach czwartorzędowych miąższość wody jest niewielka i waha się w przedziale 3–15 m na wysokości Mirska[4].
Ochrona środowiska[edytuj | edytuj kod]
Duża część Kotliny Mirskiej podlega ochronie przyrody. Są to obszary Natura 2000[11]:
- Łąki Gór i Pogórza Izerskiego (obszar PLH020102) – obszary siedliskowe; zajmują pas ziemi między Giebułtowem a Rębiszowem przez Mroczkowice, a także na zachód od Orłowic do Przecznicy; na tych obszarach dominują łąki z wszewłogą górską oraz górskie formy świeżych łąk niżowych,
- Góry Izerskie (obszar PLB020009) – obszary ptasie; zajmują południową część Kotliny Mirskiej, w okolicach Gierczyna; są tu siedliska wieku ptaków, między innymi cietrzewia, sóweczki i włochatki, dla których Góry Izerskie stanowią jeden z najważniejszych w kraju obszarów lęgowych.
Kompleksy leśne na obszarze Kotliny Mirskiej przynależą do Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu, do Nadleśnictwa Świeradów[12].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Świeradów na okres od 1 stycznia 2008 r. do 31 grudnia 2017 r., Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych we Wrocławiu, Brzeg, 2007, s. 15 (pol.).
- ↑ a b Ukształtowanie powierzchni. Związek Gmin „Kwisa”. www.kwisa.pl. [dostęp 2014-02-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-17)]. (pol.).
- ↑ a b Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego miasta i gminy Mirsk. Załącznik Nr 1 Do Uchwały Rady Miejskiej Gminy Mirsk Nr XL/284/06 z dnia 24 lutego 2006 r., Urząd Miasta i Gminy Mirsk, luty 2006 [dostęp 2014-02-04] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-21] (pol.).
- ↑ a b c d Beata Nowicka. Z przeszłości geologicznej Mirska. „Geografia w Szkole”. 3, 2006. Warszawa. Wyd. Edupress. (pol.).
- ↑ Prognoza oddziaływania na środowisko "Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Powiatu Lwóweckiego na lata 2010-2013 z perspektywą na lata 1014-2017", Albeko, 2010, s. 14 [dostęp 2014-02-04] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-21] (pol.).
- ↑ Kamila Reczyńska: Łąki Gór i Pogórza Izerskiego. Natura 2000 na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie. natura2000-dolnyslask.pl. [dostęp 2014-02-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-22)]. (pol.).
- ↑ Geologia. Dzieje geologiczne obszaru ZG „Kwisa”. Związek Gmin „Kwisa”. www.kwisa.pl. [dostęp 2014-02-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-17)]. (pol.).
- ↑ Strategia zrównoważonego rozwoju gminy Mirsk, Mirsk: Urząd Miasta i Gminy Mirsk, 2004 [dostęp 2014-02-04] [zarchiwizowane z adresu 2014-03-03] (pol.).
- ↑ Klimat. Związek Gmin „Kwisa”. www.kwisa.pl. [dostęp 2014-02-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-17)]. (pol.).
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna. Skala 1:10 000. [dostęp 2014-02-04]. (pol.).
- ↑ Geoserwis GDOŚ. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2014-02-04]. (pol.).
- ↑ Lasy Państwowe. Mapa. [dostęp 2014-02-04]. (pol.).