Ksawery Jaruzelski
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1 grudnia 1882 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
6 lipca 1930 |
| Poseł II kadencji Sejmu (II RP) | |
| Okres |
od 1928 |
| Przynależność polityczna | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Franciszek Ksawery Edmund Antoni Jaruzelski[1] (ur. 1 grudnia 1882 w Jaworniku Ruskim, zm. 6 lipca 1930 w Kaczanówce) – polski ziemianin, wojskowy, agronom, poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej II kadencji (1928–1930) z listy BBWR.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Ksawery Jaruzelski urodził się 1 grudnia 1882 w Jaworniku Ruskim[2]. Był synem Józefa Benedykta Jaruzelskiego herbu Ślepowron (właściciel dóbr w Babicach nad Sanem[2]) i Baltazary. Od 1897 (IV klasa) uczył się w C. K. Gimnazjum w Sanoku, gdzie w 1903 ukończył VIII klasę i zdał egzamin dojrzałości (w jego klasie byli m.in. Leopold Dręgiewicz, Józef Ekkert, Ludwik Jus, Feliks Młynarski, Kazimierz Ślączka)[3][4]. Podczas nauki w Sanoku pozostawał pod opieką urzędników: Stanisława Biegi[5] i Władysława Adamczyka[2]. Odbył studia rolnicze w Lipsku.
W czasie I wojny światowej walczył w szeregach cesarskiej i królewskiej Armii. Jego oddziałem macierzystym był Pułk Ułanów Nr 2. W czasie służby awansował na kolejne stopnie w korpusie oficerów rezerwy kawalerii: podporucznika (1 lipca 1915) i porucznika (1 sierpnia 1917)[6][7].
8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 44. lokatą w korpusie oficerów rezerwy kawalerii. Posiadał przydział w rezerwie do 9 Pułku Strzelców Konnych we Włodawie[8][9].
Działalność polityczna[edytuj | edytuj kod]
Był prezesem Koła Ziemian i Związku Oficerów Rezerwy w Skałacie. Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej II kadencji (1928–1930) z województwa tarnopolskiego (nr 54 Tarnopol–Trembowla–Skałat–Zbaraż–Podhajce–Czortków–Buczacz–Husiatyn–Borszczów–Zaleszczyki) z listy BBWR. Zmarł 6 lipca 1930 w Kaczanówce w trakcie sejmowej kadencji (Sejm został rozwiązany 30 sierpnia 1930)[1].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Mąż Janiny, córki Stanisława Świdrygiełło-Świderskiego, właściciela dóbr Barysz w powiecie buczackim oraz Kaczanówka w powiecie skałackim, z którą miał dzieci: Antoniego, Katarzynę i Hannę.
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 7 lipca 1931 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[10]
- Signum Laudis Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej[11]
- Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej[11]
- Krzyż Wojskowy Karola[11]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 19 grudnia 1930 roku, s. 411.
- ↑ a b c CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1901/1902 (zespół 7, sygn. 29). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 635.
- ↑ XVII. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1898. Sanok: Fundusz Naukowy, 1898, s. 37.
- ↑ 22. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1902/1903. Sanok: 1903, s. 40, 52.
- ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1898/1899 (zespół 7, sygn. 24). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 392.
- ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 567, 619.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 932, 1008.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 670, 695.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 594, 617.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227.
- ↑ a b c Ranglisten 1918 ↓, s. 1008.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1916. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Adam Boniecki: Herbarz polski: wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. Сz. 1. T. 8. Warszawa : Warszawskie Towarzystwo Akcyjne Artystyczno-Wydawnicze, 1905, s. 275.
- Tadeusz i Karol Rzepeccy: Sejm i Senat 1928-1933. Podręcznik zawierający wyniki wyborów w województwach, okręgach i powiatach, podobizny posłów sejmowych i senatorów, statystyki i mapy poglądowe. Poznań: Wielkopolska Księgarnia Nakładowa Karola Rzepeckiego, 1928, s. 112, 114.
- Aleksander Włodarski: Ród Jaruzelskich herbu Ślepowron. Warszawa, 1926, s. 19–20.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Ksawery Jaruzelski na stronie Geni.
- Ksawery Edmund Jaruzelski z Jaruzel h. Ślepowron (ID: sw.10497) na stronie Sejm- Wielki.
- Absolwenci Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku
- Jaruzelscy herbu Ślepowron
- Ludzie związani z Baryszem
- Ludzie związani ze Skałatem
- Majorowie kawalerii II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Polacy odznaczeni Medalem Zasługi Wojskowej Signum Laudis
- Polacy odznaczeni Krzyżem Wojskowym Karola
- Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Politycy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem
- Polscy agronomowie
- Polscy działacze ziemiańscy
- Posłowie na Sejm II kadencji (1928–1930)
- Posłowie na Sejm II Rzeczypospolitej (województwo tarnopolskie)
- Posłowie na Sejm II Rzeczypospolitej związani z Buczaczem
- Urodzeni w 1882
- Zmarli w 1930
- Oficerowie 9 Pułku Strzelców Konnych (II RP)