Kutry rakietowe typu Kralj
 Kutry rakietowe typu Kralj w 2009 roku (na pierwszym planie „Kralj Petar Krešimir IV”) | |
| Kraj budowy | |
|---|---|
| Użytkownicy | |
| Stocznia | |
| Wejście do służby |
1992–2001 |
| Zbudowane okręty |
2 |
| Okręty w służbie |
2 |
| Dane taktyczno-techniczne[1][2] | |
| Wyporność |
pełna: 385–390 ton |
| Długość |
53,6–54,2 metra |
| Szerokość |
8,5–8,6 metra |
| Zanurzenie |
2,3–3,6 metra |
| Napęd |
3 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 9,2 MW (12 500 KM) |
| Prędkość |
36 węzłów |
| Zasięg |
1700 Mm przy prędkości 18 węzłów |
| Załoga |
30–34 |
| Uzbrojenie |
4 wyrzutnie pocisków rakietowych RBS-15 (4 x I) |
Kutry rakietowe typu Kralj – chorwackie kutry rakietowe[a] z przełomu XX i XXI wieku. Okręty zostały zwodowane w latach 1992–2001 w stoczni Brodogradilište w Kraljevicy i w tych samych latach weszły do służby w marynarce wojennej Chorwacji. Jednostki, oznaczone numerami taktycznymi RTOP-11 i RTOP-12, nadal znajdują się w składzie floty chorwackiej (stan na 2020 rok).
Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]
Kutry rakietowe późniejszego typu Kralj (oznaczenie NATO Kobra) zostały zamówione przez marynarkę wojenną Jugosławii w końcu lat 80. XX wieku[1][2]. Konstrukcja stanowiła rozwinięcie projektu kutrów rakietowych typu Končar z lat 70., z powiększonym kadłubem i nową nadbudówką[3][4]. Stępki dwóch jednostek położono w stoczni Brodogradilište w Kraljevicy jeszcze przed rozpadem Jugosławii, zaś wodowano je w 1992 i 2001 roku[1][2].
| Okręt | Stocznia | Wodowanie | Wejście do służby | Los |
|---|---|---|---|---|
| „Kralj Petar Krešimir IV” | Kraljevica | 21 marca 1992 | 7 lipca 1992 | w służbie (2020) |
| „Kralj Dmitar Zvonimir” | 30 marca 2001 | 16 września 2001 |
Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]
Okręty są kutrami rakietowymi o długości całkowitej 53,6–54,2 metra, szerokości całkowitej 8,5–8,6 metra i zanurzeniu 2,3–3,6 metra[2][5]. Wyporność pełna wynosi 385–390 ton[1][5]. Napędzane są przez trzy silniki wysokoprężne M504B-2 o łącznej mocy 9,2 MW (12 500 KM), poruszające trzema śrubami[1][2][b]. Maksymalna prędkość jednostek wynosi 36 węzłów, zaś zasięg 1700 Mm przy prędkości 18 węzłów (lub 1500 Mm przy prędkości 20 węzłów)[1][2].
Główne uzbrojenie okrętów stanowią cztery pojedyncze kontenerowe wyrzutnie przeciwokrętowych pocisków rakietowych Saab RBS-15, umieszczone po dwie na każdej burcie na pokładzie rufowym[4][6][c]. Pocisk rozwija prędkość 0,8 Ma, masa głowicy bojowej wynosi 83 kg, zaś maksymalny zasięg sięga 70 km[2][5]. Na dziobie w wieży znajduje się pojedyncze działo uniwersalne Bofors kalibru 57 mm L/70[1][2]. Masa naboju wynosi 2,4 kg, donośność 17 000 metrów i szybkostrzelność 200 strz./min[2][5]. Bezpośrednio za nadbudówką na wysokiej platformie umieszczono sześciolufowe działko AK-630M kalibru 30 mm o szybkostrzelności 3000 strz./min i donośności 4000 metrów[2][4]. Broń małokalibrową stanowią dwa pojedyncze stanowiska wkm kalibru 12,7 mm[4][6]. Okręty mogą też przenosić cztery miny magnetyczne AIM-70 lub sześć min akustycznych SAG-1[2][5].
Wyposażenie radioelektroniczne obejmuje radar nawigacyjny Racal 1290A i radar dozoru ogólnego Racal BT 502, systemy kierowania ogniem PEAB 9LV 249 Mk 2 i Kołonka (dla AK-630M), sonar RIZ PP10M oraz system zakłóceń pasywnych z dwiema wyrzutniami celów pozornych Wallop Barricade[3][5].
Załoga kutra składa się z 5–6 oficerów oraz 25–28 podoficerów i marynarzy[2][3][d].
Służba[edytuj | edytuj kod]
„Kralj Petar Krešimir IV” został przyjęty do służby w marynarce wojennej Chorwacji 7 lipca 1992 roku, zaś „Kralj Dmitar Zvonimir” 16 września 2001 roku[3][5]. Jednostki otrzymały numery taktyczne odpowiednio RTOP-11 i RTOP-12[2][5]. W lipcu 1993 roku „Kralj Petar Krešimir IV” został ciężko uszkodzony w wyniku eksplozji ładowanego do wyrzutni pocisku rakietowego[1]. Na obu jednostkach planowano wymianę silników M504B-2 na nowe firmy MTU, jednak nie doszła ona do skutku[3][6]. „Kralj Petar Krešimir IV” i „Kralj Dmitar Zvonimir” bazują w Splicie[2][5]. Oba okręty nadal znajdują się w składzie floty chorwackiej (stan na 2020 rok)[6].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tak okręty klasyfikują Gardiner i Chumbley 1996 ↓, s. 649 i Gogin 2023 ↓. Natomiast Faulkner 2004 ↓, s. 260, Saunders 2004 ↓, s. 162 i Miramar 2023 ↓ klasyfikują je jako korwety, zaś Saunders 2009 ↓, s. 182 i Saunders 2015 ↓, s. 187 jako okręty patrolowe.
- ↑ Gogin 2023 ↓ podaje, że łączna moc siłowni wynosi 15 000 KM.
- ↑ Możliwa jest instalacja podwójnych wyrzutni pocisków rakietowych RBS-15, co powiększa ich liczbę do ośmiu[2][4].
- ↑ Saunders 2004 ↓, s. 162 podaje, że załoga liczy 29 osób (w tym 5 oficerów), Saunders 2009 ↓, s. 182 podaje liczbę 32 osób, Gardiner i Chumbley 1996 ↓, s. 649 i Gogin 2023 ↓ – 33 osoby, zaś Saunders 2015 ↓, s. 187 podaje liczebność załogi na 34 osoby (w tym 6 oficerów).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1996. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
- Keith Faulkner: Jane’s Okręty Wojenne Przewodnik Encyklopedyczny. Poznań: Zysk i S-ka, 2004. ISBN 83-7298-588-X.
- Ivan Gogin: KRALJ PETAR KREŠIMIR IV fast attack craft (missile) (1992–2001). Navypedia. [dostęp 2023-05-18]. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships 2004–2005. Stephen Saunders (red.). London: Jane’s Information Group Ltd, 2004. ISBN 0-7106-2623-1. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships 2009–2010. Stephen Saunders (red.). London: Jane’s Information Group Ltd, 2009. ISBN 0-7106-2888-9. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships 2015–2016. Stephen Saunders (red.). Jane’s Information Group Ltd, 2015. ISBN 978-0-7106-3143-5. (ang.).
- KRALJ PETAR KRESIMIR IV (6128169). miramarshipindex.nz. [dostęp 2023-05-18]. (ang.).
