Lutung srebrzysty
| Trachypithecus cristatus[1] | |||
| Raffles, 1821 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Parvordo | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
lutung srebrzysty | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Lutung srebrzysty (Trachypithecus cristatus) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny gerez (Colobinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Występuje na terenach Brunei, Indonezji oraz Malezji. Preferuje tereny nizinne w lasach do 300 m n.p.m.[3].
Podgatunki[edytuj | edytuj kod]
Można wyróżnić 2 podgatunki[4]:
- Trachypithecus c. cristatus - lutung srebrzysty, (Raffles, 1821)
- Trachypithecus c. vigilans - lutung posrebrzony, (G. S. Miller, 1913)
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten osiąga masę od 5 do 8 kg oraz może mierzyć od 46 do 56 cm[5]. Samice zazwyczaj osiągają 90% masy ciała samców.
Ma długi ogon oraz gęste futro. Występuje w ciemnych kolorach z szarymi końcówkami[6]. Jego twarz jest czarna, pozbawiona owłosienia, jednak do okoła ma charakterystyczną grzebieniastą czuprynę oraz bokobrody[4].
Młode świeżo po urodzeniu mają białą twarz, stopy oraz dłonie.
Styl życia[edytuj | edytuj kod]
Żyją zwykle około 20 lat na wolności, natomiast w niewoli mogą dożyć nawet 31 lat. Tworzą duże grupy, czasem nawet jeden samiec przypada na kilkadziesiąt samic. Grupa osiąga zwykle od 9 do 50 osobników[6].
Jest to bardzo skryty gatunek i tylko sporadycznie pojedyncze osobniki zapuszczają się w pobliże ludzkich osiedli. Nie są agresywne, czasami wchodzą w konflikty z innymi grupami tego samego gatunku.
Dziennie przemierzają od 200 do 500 metrów, terytorium jednej grupy liczy około 40 ha[6].
Używają różnych dźwięków do komunikacji. Zazwyczaj można je usłyszeć przy wschodzie i zachodzie słońca.
Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]
Ciąża trwa około 170 dni a zwykle rodzi się jedno młode. Dojrzałość płciową osiągają zwykle około 4-5 roku życia. Gatunek ten nie ma ściśle określonego sezonu godowego, jednak zazwyczaj rozmnażają się raz do roku[6].
Dieta[edytuj | edytuj kod]
Są typowymi roślinożercami. Żywią się głównie liśćmi oraz nasionami. Jedzą także orzechy oraz owoce, które znajdą w lesie.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Trachypithecus cristatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Trachypithecus cristatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ E. Meijaard, V. Nijman, Trachypithecus cristatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2023-04-26] (ang.).
- ↑ a b Lutung srebrzysty [online], www.medianauka.pl [dostęp 2023-04-25] (pol.).
- ↑ Trachypithecus cristatus (Raffles, 1821) [online], www.gbif.org [dostęp 2023-04-25] (ang.).
- ↑ a b c d Christine Bedore, Trachypithecus cristatus (silvered leaf monkey) [online], Animal Diversity Web [dostęp 2023-04-25] (ang.).