Maria Pruchniewicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maria Marianna Pruchniewicz
Maria Marianna Szarłowicz
Data urodzenia

22 października 1892

Data śmierci

9 lipca 1949

Zawód, zajęcie

rolniczka

Miejsce zamieszkania

Przedmieście Dolne, Biecz

Narodowość

polska

Małżeństwo

Józef Pruchniewicz

Odznaczenia
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Kamień w Bieczu upamiętniający Marię Pruchniewicz

Maria Marianna Pruchniewicz z domu Szarłowicz[1] (ur. 22 października 1892, zm. 9 lipca 1949[1]) – polska rolniczka, Sprawiedliwa wśród Narodów Świata.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Maria Pruchniewicz, znana też jako Marianna, z domu Szarłowicz, prowadziła gospodarstwo rolne w Przedmieściu Dolnym koło Biecza razem z małżonkiem Józefem Pruchniewiczem[2]. Mieli siedmioro dzieci, z czego jedynie dwie córki, Jadwiga i Helena, dożyły wybuchu II wojny światowej. W grudniu 1942 r. rodzina Pruchniewiczów udzieliła schronienia żydowskiej rodzinie kupieckiej Blumów. Kryjówką był strych stajni. Jednocześnie gospodarstwo Pruchniewicz znajdowało się w bezpośrednim sąsiedztwie mostu kolejowego strzeżonego przez niemiecką policję kolejową (Bahnschutzpolizei). Podczas ukrywania prześladowanych Pruchniewicz była zmuszona przyjmować niemieckich żołnierzy jako gości. Czwórka z rodziny Blumów była żywiona i ukrywana przez 16 miesięcy, tj. do listopada 1943 r.[1]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

26 października 2008 r. Maria Pruchniewicz została uznana przez Jad Waszem za Sprawiedliwą wśród Narodów Świata. Wspólnie z nią uhonorowano również jej męża, Józefa Pruchniewicza[1][3].

23 marca 2021 r. w Bieczu odbyła się uroczystość odsłonięcia kamienia z tablicą poświęconą Józefowi i Mariannie Pruchniewiczom. W wydarzeniu wzięła udział wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdalena Gawin, inicjatorka projektu prowadzonego przez Instytut Pileckiego Zawołani po imieniu, którego częścią była uroczystość[4][5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d The Righteous Among The Nations [online], The Righteous Among The Nations [dostęp 2021-06-07].
  2. „Zawieźli go do Jasła, skąd nigdy nie wrócił” – historia rodziny Pruchniewiczów. Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2021-06-07].
  3. Righteous Among the Nations Honored by Yad Vashem by 1 January 2020 [online], styczeń 2020, s. 80 [dostęp 2021-06-07].
  4. Biecz nie zapomniał o Józefie Pruchniewiczu. Zginął, ratując Żydów - Gorlice - Wiadomości - Radio Kraków [online], radiokrakow.pl [dostęp 2021-06-07] (pol.).
  5. Lech Klimek, Biecz. Instytut Pileckiego uhonorował mieszkańca Biecza, który został zamordowany za pomoc okazaną Żydom podczas okupacji niemieckiej [online], Gorlice Nasze Miasto, 23 marca 2021 [dostęp 2021-06-07] (pol.).