Maria Wacholc

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maria Wacholc
Data i miejsce urodzenia

1943
Wyrzysk

Zawód, zajęcie

teoretyk muzyki, pedagog

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”

Maria Wacholc (ur. 1943[1] w Wyrzysku k. Nakła) – polska teoretyk muzyki, pedagog, autorka podręczników, śpiewników oraz licznych publikacji z dziedziny muzyki, profesor.

Wykształcenie muzyczne[2][3][edytuj | edytuj kod]

Córka Leona. Naukę muzyki rozpoczęła w wieku 9 lat, pobierając prywatne lekcje gry na fortepianie u Czesława Dyląga, muzyka rozrywkowego. W 1957 podjęła naukę w Państwowej Szkole Muzycznej w Gdyni pod kierunkiem Wandy Stankiewiczowej (fortepian) i Bolesława Pawelczyka (przedmioty teoretyczne), którą ukończyła z wyróżnieniem. Kontynuowała muzyczną edukację w Państwowej Średniej Szkole Muzycznej w Gdańsku-Wrzeszczu, którą ukończyła w 1965 równocześnie w klasie fortepianu Józefa Sekury[4] oraz na Wydziale Pedagogicznym pod kierunkiem Wandy Dubanowicz[5]. W latach 1965–1973 studiowała w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie m.in. u Józefa Boka, Marii Dziewulskiej, Kazimierza Gierżoda, Zofii Kielanowskiej, Wincentego Laskiego, Witolda Rudzińskiego, Stefana Śledzińskiego i Macieja Zalewskiego. W 1969 ukończyła z wyróżnieniem Wydział Wychowania Muzycznego tej uczelni a w 1973 Wydział Teorii, Kompozycji i Dyrygentury.

Działalność dydaktyczna[edytuj | edytuj kod]

Nauczyciel w szkolnictwie muzycznym I i II stopnia

Pracę dydaktyczną rozpoczęła w 1967 w szkołach muzycznych I stopnia. Prowadziła wtedy chóry szkolne oraz uczyła przedmiotów teoretycznych. W latach 1970–1984 pracowała w Państwowej Szkole Muzycznej II stopnia Nr 2 im. Fryderyka Chopina w Warszawie jako nauczyciel zasad muzyki, kształcenie słuchu i harmonii. Na stanowisko to powróciła w 1993.

Nauczyciel akademicki

Od 1969 związana się z Akademią Muzyczną im. Fryderyka Chopina w Warszawie, gdzie na Wydziale Wychowania Muzycznego (obecnie przemianowanym na Wydział Dyrygentury Chóralnej, Edukacji Muzycznej, Muzyki Kościelnej, Rytmiki i Tańca) prowadzi wykłady z kształcenia słuchu oraz z ćwiczeń harmonicznych. Obecnie jest profesorem nadzwyczajnym tej uczelni. Ponadto reprezentuje Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie w pracach Międzyuczelnianej Katedry Kształcenia Słuchu[6] grupujących specjalistów z zakresu kształcenia słuchu z akademii muzycznych w Warszawie, Bydgoszczy, Gdańsku, Katowicach, Łodzi, Poznaniu, Wrocławiu i Krakowie.

W pracy dydaktycznej stosuje nowatorską metodę nauczania kształcenia słuchu wykorzystującą oryginalne utwory chóralne a cappella i wokalno-instrumentalne z różnych epok. Odpowiednio dobrane, stanowią cenny materiał dydaktyczny rozwijający u studentów umiejętności słuchowej analizy dzieła muzycznego oraz uczą technik zapisu utworów do postaci nutowej ze słuchu. Metoda ta służy również rozwijaniu biegłości w czytaniu nut głosem oraz pozwala poznawać twórczość muzyczną wszystkich epok przez pryzmat warsztatu kompozytorskiego.

Kariera naukowa[edytuj | edytuj kod]

  • 1987 – kwalifikacje naukowe I stopnia (stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie teorii muzyki)[7],
  • 1997 – kwalifikacje naukowe II stopnia (habilitacja)[8] w zakresie teorii muzyki w Akademii Muzycznej im. Artura Malawskiego w Krakowie[9],
  • 2012 – tytuł profesora sztuk muzycznych w specjalnościach muzykologia i teoria muzyki[10].

Prace z zakresu teorii muzyki[11][edytuj | edytuj kod]

Wydawnictwa szkolne (podręczniki):

  • Czytanie nut głosem (1992, 1993,1994) – tom I, II, III dla klas I - VI szkół muzycznych II stopnia oraz do użytku na niektórych wydziałach w akademiach muzycznych. Zatwierdzony do użytku szkolnego przez Ministerstwo Kultury. Wydawany również w wersji brajlowskiej.
  • Solfeż elementarny (2001) - sześcioczęściowy podręcznik do kształcenia słuchu przeznaczony dla klas I - VI szkół muzycznych I stopnia[12][13]. Zawiera ponad 1000 ćwiczeń pochodzących z twórczości muzycznej różnych epok. Stanowi propozycję nowej koncepcji nauczania kształcenia słuchu w szkołach muzycznych I stopnia, adekwatną do wymagań stawianych temu przedmiotowi przez muzykę współczesną. Wydawany również w wersji brajlowskiej.

W związku z tą publikacją autorka uczestniczyła w wielu sesjach naukowych, seminariach i spotkaniach autorskich (m.in. Warszawa AMFC 2000, 2001; Gdańsk 2000, Słupca 2001, Związek Niewidomych w Warszawie 2001, Przemyśl 2001, Żyrardów 2002), omawiając założenia metodyczne podręcznika i zastosowaną w nim nowatorską koncepcję kształcenia słuchu.

  • Repertuar i wiadomości o muzyce. Podręcznik dla klas I - III szkół średnich (1988, 1994, 1997, 1999).
  • Kształcenie poczucia tonalnego i słuchu harmonicznego w szkole muzycznej I stopnia[14] - podręcznik metodyczny dla nauczycieli, tom I, dla klas I - III (2009)
  • Kształcenie poczucia tonalnego i słuchu harmonicznego w szkole muzycznej I stopnia[15] - podręcznik metodyczny dla nauczycieli, tom II, dla klas IV - VI (2011)
  • Śpiewam i komponuję, kl. I - ćwiczenia pomocnicze do kształcenia słuchu, zeszyty I, II i III (2009)
  • Harmoniczne ćwiczenia solfeżowe i improwizacyjne, kl. IV - ćwiczenia pomocnicze do kształcenia słuchu, zeszyty IV, V i VI (2012)

Programy nauczania:

  • Program nauczania kształcenia słuchu dla szkół muzycznych II stopnia (klasy I - VI wydziału instrumentalnego i I - IV wydziału wokalnego),
  • Program nauczania przedmiotu kształcenie słuchu przeznaczony dla uczniów klas I - VI szkół muzycznych i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia[16], który w 2006 roku został przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego dopuszczony do użytku szkolnego[17].
  • Programy nauczania dla przedmiotu zasady muzyki dla szkół muzycznych II stopnia (klasy I - II)
  • Amabile 1 - program komputerowy do kształcenia słuchu dla szkoły muzycznej I stopnia (2011) - jako współautorka

Śpiewniki[edytuj | edytuj kod]

  • Pieśni dla chórów szkolnych na trzy głosy mieszane (1989),
  • Zaśpiewajmy! Pieśni dla chórów szkolnych na głosy równe,
  • Śpiewnik polski (1991, 2003) - zawiera ponad sto najbardziej znanych polskich pieśni w układzie na śpiew i fortepian, podanych w porządku chronologicznym i opatrzonych komentarzem historycznym.

Monografie[edytuj | edytuj kod]

Publikacje prasowe[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy artykuł jej autorstwa pt. Twórczość chóralna Stanisława Wiechowicza. W dwudziestą rocznicę śmierci kompozytora ukazał się w 1983 w biuletynie Polskiej Sekcji ISME. Od tej pory opublikowała ponad 80 recenzji z koncertów festiwali i konkursów chóralnych, ponad 20 artykułów biograficznych i wywiadów, 70 recenzji publikacji muzycznych oraz komentarzy do płyt z muzyką polskich kompozytorów współczesnych. Na stałe współpracuje z takimi periodykami, jak „Ruch Muzyczny”, „Życie Muzyczne”, „Przegląd Powszechny”, „Liturgia Sacra”, Biuletyn ISME, „Wychowanie Muzyczne w Szkole”, „Twoja Muza”, Muzyka 21” oraz „Nasz Dziennik”. Publikuje również w Zeszytach Naukowych akademii muzycznych w Gdańsku i w Warszawie.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Katalog Biblioteki Narodowej
  2. Zofia Peret-Ziemlańska: Poświęciłam się muzyce - rozmowa z profesor Marią Wacholc. Twoja muza, nr 5/2007. [dostęp 2012-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-08)].
  3. Maria Wacholc, biogram. Strona internetowa UM Fryderyka Chopina w Warszawie, www.chopin.edu.pl. [dostęp 2012-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-08)].
  4. Strona internetowa Zespołu Szkół Muzycznych w Gdańsku-Wrzeszczu - Absolwenci klasy fortepianu. [dostęp 2012-07-07].
  5. Strona internetowa Zespołu Szkół Muzycznych w Gdańsku-Wrzeszczu - Absolwenci Wydziału Wychowania Muzycznego. [dostęp 2012-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)].
  6. Strona internetowa Uniwersytetu Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie - Międzyuczelniana Katedra Kształcenia Słuchu. www.chopin.edu.pl, 29.06.2012r.. [dostęp 2012-07-07].
  7. Rozprawa naukowa pt. Jan Adam Maklakiewicz. Opublikowana przez AMFC w Warszawie, 2000. Promotor: ks. prof. dr hab. Jerzy Pikulik.
  8. Prof. Maria Wacholc, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2012-07-07].
  9. Na podstawie monografii pt. Ks. Antoni Hlond (Chlondowski). T. I — Życie, działalność, twórczość kompozytorska; t. II — Katalog twórczości kompozytorskiej (wyd.: Wydawnictwa Salezjańskie, Warszawa, 1996) oraz wykładu na temat: Wpływ muzyki współczesnej na ewolucję koncepcji kształcenia słuchu w Polsce w latach powojennych
  10. Uroczystość wręczenia nominacji profesorskich. Strona internetowa Prezydenta RP – Nominacje, WWW.prezydent.pl, 29.06.2012r.. [dostęp 2012-07-07].
  11. Strona internetowa Uniwersytetu Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie - Maria Wacholc, publikacje. [dostęp 2012-07-07].
  12. Zofia Peret-Ziemlańska: O nowych podręcznikach do kształcenia słuchu. Rozmowa z Marią Wacholc.. Ruch muzyczny, nr 9/2007. [dostęp 2012-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-20)].
  13. Mirosława Jankowska: Nowe wydanie Śpiewnika polskiego Marii Wacholc. Wychowanie Muzyczne w Szkole, 2003, nr 3, s. 161 – 162. [dostęp 2012-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-20)].
  14. Barbara Stencel: Uchwycić akord i tonację. Ruch muzyczny, nr 8/2009. [dostęp 2012-07-07].
  15. Barbara Stencel: Uchwycić piękno harmoniki Chopina. Ruch muzyczny, nr 13/2012. [dostęp 2012-07-07].
  16. Barbara Stencel: Program od dawna oczekiwany. Ruch muzyczny, nr 2/2007. [dostęp 2012-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-20)].
  17. Wykaz programów nauczania i podręczników szkolnych dopuszczonych do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Strona internetowa Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, www.mkidn.gov.pl. [dostęp 2012-07-07].
  18. Odznaczenia dla zasłużonych wykładowców i pracowników Akademii Muzycznej im. F.Chopina [online], www.prezydent.pl [dostęp 2020-02-25].
  19. M.P. z 1994 r. nr 60, poz. 523 „za wzorowe, wyjątkowo sumienne wykonywanie obowiązków wynikających z pracy zawodowej”.
  20. MKiDN - Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis [online] [dostęp 2020-02-25] (pol.).
  21. Uroczystość wręczenia orderów i odznaczeń. Strona internetowa Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie - Uroczystość wręczenia orderów i odznaczeń. [dostęp 2012-07-07].