Marie Høeg
Data i miejsce urodzenia |
15 kwietnia 1866 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
fotografka |
Marie Karoline Ludvikke Høeg[1] (ur. 15 kwietnia 1866 w Langesund, zm. 22 lutego 1949 w Oslo) – norweska fotografka i sufrażystka.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Była córką rybaka i spedytora Hansa Jacoba Høegha (ur. 1828) i Nielsine Bolette Nordby (ur. 1829)[2]. Dorastała w Langesund[1].
Na młodą Marie wpływ miała pisarka i pierwsza norweska redaktorka, Karen Sundt. W opublikowanej w 1884 broszurze Livsbetragtning opowiadała się za pełną równością płci. Była współzałożycielką Norweskiego Stowarzyszenia Kobiet[1].
Marie studiowała fotografię w Brevik[2]. Praktykę skończyła w 1890. W latach 1890–1895 mieszkała w Finlandii. Pracowała jako fotografka w Ekenäs i Hanko. Tu spotkała się z fińskim ruchem na rzecz praw kobiet. Studiowała wówczas w jednym z większych studiów fotograficznych za granicą, prawdopodobnie w Petersburgu[2].
W 1895 Marie przeprowadziła się do Horten. Towarzyszyła jej młodsza o 5 lat fotografka i partnerka Bolette Berg. Kobiety założyły i prowadziły własne studio fotograficzne Berg & Høeg Fotoatelier[3]. Høeg organizowała w atelier fotograficznym spotkania kobiet zainteresowanych feminizmem i sufrażyzmem. W 1896 Høeg założyła w Horten pierwsze w kraju Społeczne Stowarzyszenie Dyskusyjne, które działa do dziś[4]. Spotkania organizowała w konspiracji. Po jakimś czasie zrezygnowała z prowadzenia klubu dyskusyjnego. Wstąpiła do Krajowego Stowarzyszenia na rzecz Prawa Kobiet do Głosowania i założyła w Horten jego oddział[2]. Zorganizowała w Horten Radę Kobiet powiązaną z Narodową Norweską Radą Kobiet oraz Stowarzyszenie Walki z Gruźlicą[3]. Zachował się tekst jej artykułu o prawach wyborczych kobiet, który opublikowała w 1901 w „Gjengangeren”[5].
W 1903 Høeg i Berg przeniosły się do Kristianii (dzisiejsze Oslo). Pracowały jako zawodowe fotografki. Specjalizowały się w pejzażach, portretowych pocztówkach i okazjonalnie wykonywanych zdjęciach statków[6]. Założyły wydawnictwo Berg og Høghs Kunstforlag A.S. Wydały m.in. trzytomowe dzieło Norske Kvinder dotyczące historii kobiet w Norwegii. Jako wydawczyni Marie używała nazwiska Høgh[2]. W 1909, po reorganizacji Krajowego Stowarzyszenia na rzecz Prawa Kobiet do Głosowania, została przewodniczącą sekcji w Kristianii. Funkcję pełniła do 1913[2].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
W 1996, sto lat po założeniu Społecznego Stowarzyszenia Dyskusyjnego, w Norweskim Muzeum Fotografii (Muzeum Preus) w Horten zorganizowało wystawę poświęconą Marie Høeg[2]. Zapezentowano wówczas zdjęcia, które odnaleziono w latach 80. XX w. Szklane negatywy zdeponowane w stodole na terenie farmy, na której pod koniec życia Høeg mieszkała z partnerką (łącznie 440 negatywów), ukazywały Høeg i Berg ubrane w męskie ubrania, palące i noszące wąsy. Zdjęcia zaczęto postrzegać jako ikoniczne, a Høeg i Berg jako kwestionujące ówczesne standardy genderowe[3]. Zdjęcia były przedmiotem artkułów naukowych[7]. Na kilku ze znalezionych fotografii widać najstarszego brata Marie, Piotra (ur. 1859), ubranego w sukienkę i damski kapelusz[1].
W 2012 fiński fotograf Vidar Lindqvist zorganizował tymczasową wystawę starych fotografii z Ekenäs. Umieścił je w pomieszczeniu, który na cześć Marie Høegh nazwał Galleri Marie[1].
W 2014 w Los Angeles zorganizowano wystawę Marie Høeg Meets Klara Lidén. Zdjęcia Marie Høeg po raz pierwszy pokazano poza Skandynawią, dodatkowo zestawiając je z pracami współczesnej szwedzkiej artystki Klary Lidén[8][9].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Marie Høeg (z lewej) i Bolette Berg (z prawej) w mieszkaniu
-
Marie Høeg
-
Marie Høeg
-
Marie Høeg (z lewej) i Bolette Berg (z prawej) na łódce w atelier fotograficznym
-
Marie Høeg, zdjęcie portretowe
-
Marie Høeg i Bolette Berg na pikniku z przyjaciółmi
-
Marie Høeg (z lewej) i Piotr Høeg (z prawej)
-
Marie Høeg, zdjęcie poertretowe
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Marie Høeg – fotograf og kvinnesaksforkjemper [online], Telemarkshistorier, 3 marca 2021 [dostęp 2022-11-13] (norw. bokmål).
- ↑ a b c d e f g Aslaug Moksnes , Marie Høeg [online], Norsk biografisk leksikon, 25 lutego 2020 [dostęp 2022-01-18] (norw. bokmål).
- ↑ a b c Bolette Berg and Marie Høeg | Preus museum [online], www.preusmuseum.no [dostęp 2022-01-18] (ang.).
- ↑ Tilbakeblikk. [online], hortens-diskusjonsforening.com [dostęp 2022-01-18] .
- ↑ Virksomme ord: Tale #6841 [online], web.archive.org, 7 kwietnia 2016 [dostęp 2022-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-07] .
- ↑ The ‘private’ photographs of Marie Høeg and Bolette Berg: Questioning gender roles circa 1900 [online], DangerousMinds, 27 lutego 2017 [dostęp 2022-01-18] .
- ↑ K.J. Rawson , Nicole Tantum , Marie Høeg’s worldmaking photography: a photo essay, „Journal of Visual Culture”, 19 (2), 2020, s. 184–196, DOI: 10.1177/1470412920941899, ISSN 1470-4129 [dostęp 2022-11-13] (ang.).
- ↑ Marie Høeg Meets Klara Lidén | ONE Archives [online], one.usc.edu [dostęp 2022-01-18] .
- ↑ Alicia Eler , Alicia Eler , An Androgynous Suffragette Portrait, Rediscovered [online], Hyperallergic, 11 kwietnia 2014 [dostęp 2022-11-13] (ang.).