Marzęcino

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marzęcino
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

nowodworski

Gmina

Nowy Dwór Gdański

Wysokość

–2,20 m n.p.m.

Liczba ludności (2022)

597[2]

Strefa numeracyjna

55

Kod pocztowy

82-100[3]

Tablice rejestracyjne

GND

SIMC

0153235

Położenie na mapie gminy Nowy Dwór Gdański
Mapa konturowa gminy Nowy Dwór Gdański, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Marzęcino”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Marzęcino”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Marzęcino”
Położenie na mapie powiatu nowodworskiego
Mapa konturowa powiatu nowodworskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Marzęcino”
Ziemia54°14′08″N 19°14′05″E/54,235556 19,234722[1]

Marzęcino (niem. Jungfer[4]) – wieś w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie nowodworskim, w gminie Nowy Dwór Gdański, zlokalizowana nad Kanałem Panieńskim. Siedziba sołectwa Marzęcino, w skład którego wchodzą również miejscowości Osłonka i Swaryszewo.

W 2013 r. w lokalnych mediach pojawiły się informacje, że w Marzęcinie znajduje się punkt usytuowany 2,07 m p.p.m.[5], czyli niżej niż uznawany dotąd oficjalnie za najniżej położony w Polsce punkt (1,80 m p.p.m.) w Raczkach Elbląskich. Wyniki przeprowadzonych pomiarów zostały potwierdzone przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii[6], a opublikowany w lipcu 2022 r. „Mały Rocznik Statystyczny Polski 2022”[7] wskazuje, że największa depresja znajduje się właśnie w Marzęcinie, a jej wysokość wynosi 2,20 m p.p.m.[8]. W lipcu 2023 r. w tym miejscu posadowiony został punkt osnowy geodezyjnej i postawiona wieża triangulacyjna[9].

Zabytki i atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]

Marzęcino to dawna osada rybacka, a obecnie wieś o charakterze rolniczym. Posiada ona jeden z ciekawszych układów urbanistycznych na Żuławach Wiślanych w postaci potrójnej, jednostronnie zabudowanej ulicówki (droga, woda, droga). Fronty domów zwrócone są w kierunku kanału. Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[10] na listę zabytków wpisany jest kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP z I poł. XIX w. (nr rej.: A-796 z 21.12.1973), który jest budynkiem o konstrukcji ryglowej (tzw. mur pruski). W miejscowości zachowała się zabudowa przedwojenna (drewniane budynki z charakterystycznymi dla Żuław zdobieniami wykończeniowymi). Na obrzeżach wsi znajdują się ruiny śluzy z 1884 r. wraz z wrotami przeciwpowodziowymi, które chroniły Kanał Panieński przed naporem wody z Zalewu Wiślanego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wieś okręgu rybackiego Elbląga w XVII i XVIII wieku[11]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Marzęcino. W latach 1973–1976 była siedzibą gminy Marzęcino. W latach 1975–1998 administracyjnie należała do województwa elbląskiego, a wcześniej – w latach 1945–1975 – do województwa gdańskiego. W okresie międzywojennym Marzęcino nazywało się Jungfer, było wsią gminną i wchodziło w skład Wolnego Miasta Gdańska. Po 1945 r. nazwa została zmieniona na Panna, a obecna nazwa obowiązuje od 1948 r.

Gmina Marzęcino[edytuj | edytuj kod]

Marzęcino było gminą do reformy administracyjnej w 1975 r., gdy zostało przyłączone do gminy Nowy Dwór Gdański. W skład gminy wchodziły następujące miejscowości: Chełmek, Gozdawa, Kępiny Małe, Kępki, Nowinki, Orliniec, Osłonka, Piotrowo, Powalina, Solnica, Starocin, Stobiec, Stobna, Wężowiec, Żelichowo.

Przyroda[edytuj | edytuj kod]

Ruiny śluzy z 1884 r.

Okolice wsi poprzecinane są wieloma kanałami, wałami, rowami, przy których rosną wierzby (drzewo charakterystyczne dla Żuław). Przez Marzęcino wiedzie szlak rowerowy R-64 (Kamienica Elbląska – Rubno – NowakowoKępiny WielkieKępiny Małe – Marzęcino – TujskSztutowoStutthofStegnaNowy Dwór Gdański – Marzęcino – Kępiny – Nowakowo – Kamienica Elbląska).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 78242
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 777 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  5. Elbląska depresja jeszcze większa, Radio Gdańsk, 19.03.2013 r.
  6. Tomasz Chudzyński „Żuławska depresja powinna być atrakcją turystyczną”, Dziennik Bałtycki z 3 listopada 2014
  7. Mały Rocznik Statystyczny Polski 2022. stat.gov.pl. [dostęp 2023-07-27]. (pol.).
  8. Nowy najniższy punkt Polski oficjalnie potwierdzony. geoforum.pl. [dostęp 2023-07-27]. (pol.).
  9. W najniższym punkcie Polski stanęła wieża triangulacyjna. geoforum.pl. [dostęp 2023-07-27]. (pol.).
  10. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 69 [dostęp 2020-12-31].
  11. Andrzej Piątkowski, Posiadłości ziemskie miasta Elbląga w XVII-XVIII wieku, 1972, s. 144.