Mnich (rzeźba)
 nr rej. 140/454/Arch/1969 z 3 czerwca 1969[1]
| |
 Mnich (2012) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość |
Sobótka, ul. Armii Krajowej |
| Materiał | |
| Całkowita wysokość |
2,5-2,7 m |
Położenie na mapie gminy Sobótka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wrocławskiego  | |
 50°53′29,3″N 16°44′09,7″E/50,891472 16,736028
| |
Mnich (Kręgiel) – megalityczna[2] rzeźba z granitu znajdująca się w Sobótce pod Ślężą, w powiecie wrocławskim, wpisana do rejestru zabytków archeologicznych województwa dolnośląskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Rzeźba znajdowała się w pobliżu wsi Garncarsko[3][4], obiekt mógł powstać we wczesnym średniowieczu, w czasach przedchrześcijańskich[5]. Nieznany jest dokładny czas powstania dzieła[4], przypuszcza się, że może być pochodzenia prasłowiańskiego lub celtyckiego[2]. Leżała przez pewien czas poziomo[4]. Być może pełniła rolę słupa milowego (położona była w 1/3 drogi między Wrocławiem a Świdnicą[2]), wcześniej – pierwotnie – mogła pełnić role kultowe[4] (być może była wykorzystywana do kultu fallicznego[2]). W 1937 roku znaleziono przy nim ofiarę z gotowanych ziemniaków[2]. W latach 50. XX wieku obiekt przeniesiono do Sobótki[4]. Rzeźba została wpisana do rejestru zabytków archeologicznych w 1969 roku (nr rej. 140/454/Arch)[1].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Rzeźba wysoka na 2,5 m[4] (lub 2,7 m[2]) wykonana z lokalnego ślężańskiego granitu[4][2]. Na podstawie i zwieńczeniu zapewne wtórnie wyryto znaki ukośnego krzyża[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Walory kulturowe. Dolnośląski Zespół Parków Krajobrazowych. [dostęp 2019-05-20].
- ↑ a b c d e f g Tabela 39. Główne zabytki w gminie Sobótka, [w:] Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Sobótka na lata 2016 - 2025, Sobótka: Gmina Sobótka, maj 2016, s. 72.
- ↑ Woźniak 2004 ↓, s. 133.
- ↑ a b c d e f g h Mnich [online], karnet.up.wroc.pl [dostęp 2022-04-22].
- ↑ Woźniak 2004 ↓, s. 139.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Janina Rosen-Przeworska. Przeżytki celtyckie i celto-scytyjskie na obszarze Polski. „Archeologia Polski”. 8, 1963.
- Zenon Woźniak. Problem istnienia celtyckiego nemetonu na Ślęży. „Przegląd Archeologiczny”. 52, 2004. ISSN 0079-7138.