Muraena

	Muraena
	Linnaeus, 1758
	; Murena śródziemnomorska (M. helena)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	węgorzokształtne
Rodzina	murenowate
Podrodzina	Muraeninae
Rodzaj	Muraena
	Typ nomenklatoryczny
	Muraena helena Linnaeus, 1758
Synonimy
	Murena Scopoli, 1786; Murenophis Cuvier, 1797; Muraenophis Lacépède, 1803; Muraenopsis Kaup, 1856; Limomuraena Kaup, 1856; Limmamuraena Kaup, 1856; Limamuraena Kaup, 1856;
	Murena Scopoli, 1786; Murenophis Cuvier, 1797; Muraenophis Lacépède, 1803; Muraenopsis Kaup, 1856; Limomuraena Kaup, 1856; Limmamuraena Kaup, 1856; Limamuraena Kaup, 1856;
Gatunki
	9 gatunków – zobacz opis w tekście
	9 gatunków – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Muraena – rodzaj ryb węgorzokształtnych z podrodziny Muraeninae w obrębie rodziny murenowatych (Muraenidae).

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Ocean Atlantycki i wschodni Ocean Spokojny. Jeden z gatunków (Muraena helena) występuje również w Morzu Śródziemnym^[9].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała do 150 cm; masa ciała (największa opublikowana) 6,5 kg^[10].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1758 roku szwedzki przyrodnik Karol Linneusz w dziesiątym wydaniu Systema Naturae, w publikacji własnego autorstwa poświęconej systematyce zwierząt^[1]. Gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) murena śródziemnomorska (M. helena)^[11].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Muraena (Murena): łac. muraena ‘murena’, od gr. μυραινα muraina ‘murena’^[12].
Murenophis (Muraenophis, Muraenopsis): łac.muraena ‘murena’, od gr. μυραινα muraina ‘murena’^[13]; οφις ophis, οφεως opheōs ‘wąż’^[14]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Muraena helena Linnaeus, 1758.
Limomuraena (Limmamuraena, Limamuraena): łac. lima ‘piła, pilnik’^[15]; łac.muraena ‘murena’, od gr. μυραινα muraina ‘murena’^[13]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Limomuraena guttata Kaup, 1856 (= Muraena helena Linnaeus, 1758).

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj ten jest uznawany za takson monofiletyczny^[16]. Do rodzaju należą następujące gatunki^[9]:

Muraena argus (Steindachner, 1870) – murena peruwiańska^[17]
Muraena augusti (Kaup, 1857)
Muraena clepsydra Gilbert, 1898
Muraena helena Linnaeus, 1758 – murena śródziemnomorska^[18]
Muraena lentiginosa Jenyns, 1842
Muraena melanotis (Kaup, 1859)
Muraena pavonina Richardson, 1845
Muraena retifera Goode & Bean, 1882
Muraena robusta Osório, 1911

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Muraena Linnaeus, 1758.
↑ Nieuzasadniona poprawka Murenophis Cuvier, 1797.
↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Murenophis Cuvier, 1797.
↑ Nomen nudum.
↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Limomuraena.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 244. (łac.).
↑ G.A. Scopoli: Deliciae florae et faunae Insubricae: seu, novae, aut minus cognitae species plantarum et animalium quas in Insubria Austriaca tam spontaneas, quam exoticas. Ticini: Ex Typographia Reg. et Imp. Monasterii S. Salvatoris, 1786, s. 74. (łac.).
↑ G. Cuvier: Tableau élémentaire de l’histoire naturelle des animaux. Paris: Baudouin, 1798, s. 329. (fr.).
↑ B.G. de Lacépède: Histoire naturelle des poissons. T. 5. Paris: Plassan, 1803, s. 627. (fr.).
↑ Kaup 1856 ↓, s. 46.
↑ Kaup 1856 ↓, s. 65.
↑ A.H.A. Duméril. Ichthyologie analytique ou classification des poissons, suivant, la méthode naturelle, a l’aide de tableaux synoptiques. „Mémoires de l’Académie (royale) des sciences de l’Institut (imperial) de France”. 27, s. 200, 1856. (ang.).
↑ J.J. Kaup: Catalogue of apodal fish, in the collection of the British Museum. London: The Trustees, 1856, s. 95. (ang.).
↑ ^a ^b RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 2 kwietnia 2024 [dostęp 2024-05-18] (ang.).
↑ R. Froese & D. Pauly: Muraena. FishBase (ver. (02/2024)). [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
↑ D.S. Jordan & Ch.H. Gilbert. Synopsis of the fishes of North America. „Bulletin of the United States National Museum”. 16, s. 355, 1882. (ang.).
↑ Ch. Scharpf: Family Muraenidae Rafinesque 1815 (Moray Eels). The ETYFish Project. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
↑ ^a ^b Jaeger 1959 ↓, s. 159.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 175.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 141.
↑ K.L. Tang, C. Fielitz. Phylogeny of moray eels (Anguilliformes: Muraenidae), with a revised classification of true eels (Teleostei: Elopomorpha: Anguilliformes). „Mitochondrial DNA”. 24 (1), s. 55–66, 2013. DOI: 10.3109/19401736.2012.710226. (ang.).
↑ E. Grabda & T. Heese: Polskie nazewnictwo popularne: krągłouste i ryby. Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1971, s. 42. ISSN 0239-7129.
↑ K. Kowalska, J.M. Rembiszewski & H. Rolik: Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 146.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

J.J. Kaup. Uebersicht der Aale. „Archiv für Naturgeschichte”. 22, s. 41–77, 1856. (niem.).
E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).

[2] Niepoprawna późniejsza pisownia Muraena Linnaeus, 1758.

[5] Nieuzasadniona poprawka Murenophis Cuvier, 1797.

[7] Niepoprawna późniejsza pisownia Murenophis Cuvier, 1797.

[10] Nomen nudum.

[12] Niepoprawna późniejsza pisownia Limomuraena.

[lin-1] C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 244. (łac.).

[sco-3] G.A. Scopoli: Deliciae florae et faunae Insubricae: seu, novae, aut minus cognitae species plantarum et animalium quas in Insubria Austriaca tam spontaneas, quam exoticas. Ticini: Ex Typographia Reg. et Imp. Monasterii S. Salvatoris, 1786, s. 74. (łac.).

[cuv-4] G. Cuvier: Tableau élémentaire de l’histoire naturelle des animaux. Paris: Baudouin, 1798, s. 329. (fr.).

[lac-6] B.G. de Lacépède: Histoire naturelle des poissons. T. 5. Paris: Plassan, 1803, s. 627. (fr.).

[CITEREFKaup1856[https://www.biodiversitylibrary.org/page/7083455_46]-8] Kaup 1856 ↓, s. 46.

[CITEREFKaup1856[https://www.biodiversitylibrary.org/page/7083474_65]-9] Kaup 1856 ↓, s. 65.

[dum-11] A.H.A. Duméril. Ichthyologie analytique ou classification des poissons, suivant, la méthode naturelle, a l’aide de tableaux synoptiques. „Mémoires de l’Académie (royale) des sciences de l’Institut (imperial) de France”. 27, s. 200, 1856. (ang.).

[kaup-13] J.J. Kaup: Catalogue of apodal fish, in the collection of the British Museum. London: The Trustees, 1856, s. 95. (ang.).

[cof-14] RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 2 kwietnia 2024 [dostęp 2024-05-18] (ang.).

[fro&pau-15] R. Froese & D. Pauly: Muraena. FishBase (ver. (02/2024)). [dostęp 2024-05-18]. (ang.).

[jor&gil-16] D.S. Jordan & Ch.H. Gilbert. Synopsis of the fishes of North America. „Bulletin of the United States National Museum”. 16, s. 355, 1882. (ang.).

[ety-17] Ch. Scharpf: Family Muraenidae Rafinesque 1815 (Moray Eels). The ETYFish Project. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=199_159]-18] Jaeger 1959 ↓, s. 159.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=215_175]-19] Jaeger 1959 ↓, s. 175.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=181_141]-20] Jaeger 1959 ↓, s. 141.

[Tang-21] K.L. Tang, C. Fielitz. Phylogeny of moray eels (Anguilliformes: Muraenidae), with a revised classification of true eels (Teleostei: Elopomorpha: Anguilliformes). „Mitochondrial DNA”. 24 (1), s. 55–66, 2013. DOI: 10.3109/19401736.2012.710226. (ang.).

[Grabda-22] E. Grabda & T. Heese: Polskie nazewnictwo popularne: krągłouste i ryby. Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1971, s. 42. ISSN 0239-7129.

[mszR-23] K. Kowalska, J.M. Rembiszewski & H. Rolik: Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 146.

[1]

[a]

[2]

[3]

[b]

[4]

[c]

[5]

[6]

[d]

[7]

[e]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]