Nikola Kalabić
| |
| wojewoda | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1941–1945 |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| [[Plik:|40px|border|link=Order Korony Jugosłowiańskiej|]] | |
Nikola Kalabić (cyr. Никола Калабић; ur. w 20 grudnia 1906 we wsi Podnovlje, zm. 19 stycznia 1946 w Valjevie[1]) – serbski wojewoda, kolaborant, komendant oddziałów czetnickich podczas II wojny światowej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się we wsi Podnovlje, był synem oficera żandarmerii Milana Kalabicia i Joki[1]. Studiował geodezję na Uniwersytecie w Belgradzie[1]. W czasie studiów poznał swoją przyszłą żonę Borkę, z którą ożenił się w roku 1929. W 1930 przyszły na świat dzieci Mirjana i Milan, a małżeństwo przeniosło się do Aranđelovaca, a następnie do Valjeva. Ukończył szkołę oficerów rezerwy, uzyskując awans na porucznika[1]. Do 1941 Nikola Kalabić pracował w urzędzie miejskim w Valjevie wykonując zawód geodety.
W 1941 wstąpił do oddziału Kosty Pecanaca[1]. W 1942 zastąpił Milana Medicia na stanowisku komendanta elitarnej formacji ruchu czetnickiego, określanej mianem Korpusu gwardii górskiej (Корпус горске гарде). W listopadzie 1943 wspólnie z pułkownikiem Simiciem podpisał umowę o współpracy z gen. Hansem Felberem, dowódcą niemieckich wojsk na Bałkanach. Umowa miała dotyczyć wspólnego zwalczania partyzantów Josipa Broza Tity. W maju 1945 został skierowany przez Dražę Mihailovicia do Valjeva, gdzie miał zająć się organizowaniem oddziałów partyzanckich, walczących z komunistami[1]. Komunistyczna służba bezpieczeństwa OZNA przez kilka miesięcy poszukiwała Kalabicia. Dzięki wprowadzenia agentów do jego otoczenia udało się go zatrzymać w dniu 5 grudnia 1945.
Kalabić miał współpracować z OZNA podając informacje pozwalające zlokalizować i aresztować Dražę Mihailovicia[2]. Komunistyczne służby zdecydowały się pozbyć osób zamieszanych w akcję aresztowania Mihajlovicia. Ostatni raz Kalabić był widziany 12 grudnia 1945, prawdopodobnie został rozstrzelany w 1946 w Valjevie[1]. Wnuczka Kalabicia, Vesna w 2011 przedstawiła przed sądem w Valjevie zeznanie duchownego, który miał być świadkiem zastrzelenia Kalabicia 19 stycznia 1946 w kanionie rzeki Gradac[3].
Był odznaczony Orderem Korony Jugosłowiańskiej.
Rehabilitacja[edytuj | edytuj kod]
W maju 2017 Sąd Okręgowy w Valjevie zrehabilitował Kalabicia uwalniając go od zarzutu współpracy z okupantem[4]. Decyzja została zakwestionowana przez Sąd Apelacyjny w Belgradzie, w maju 2018.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Simo Ćirković: Ko je ko u Nedićevoj Srbiji : 1941-1944 : leksikon ličnosti : slika jedne zabranjene epohe. Belgrad: Prosveta, 2009, s. 254-255. ISBN 978-86-07-01889-5.
- ↑ Kalabić obučava udbaše = 2020-01-06 [online], novosti.rs, 2006 (serb.).
- ↑ КО ЈЕ БИО НИКОЛА КАЛАБИЋ ? = 2020-01-06 [online], akademediasrbija.com, 2011 (serb.).
- ↑ Рехабилитован Никола Калабић, тужилац најавио жалбу = 2020-01-06 [online], rts.rs, 2017 (serb.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Simo Ćirković: Ko je ko u Nedićevoj Srbiji : 1941-1944 : leksikon ličnosti : slika jedne zabranjene epohe. Belgrad: Prosveta, 2009, s. 254-255. ISBN 978-86-07-01889-5.