Olechnowicze (obwód miński)
54°09′14″N 27°06′00″E/54,153889 27,100000
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
| Kod pocztowy |
222323 |
Położenie na mapie obwodu mińskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
Położenie na mapie Polski w 1939  | |
| 54°09′14″N 27°06′00″E/54,153889 27,100000
| |
Olechnowicze (biał. Аляхновічы, ros. Олехновичи) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie mołodeckim, w sielsowiecie Olechnowicze.
W miejscowości znajdują się parafialna cerkiew prawosławna pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela[2] oraz stacja kolejowa Olechnowicze na linii Mińsk – Mołodeczno[3]. W latach międzywojennych była to polska stacja graniczna na granicy z ZSRR[4][5][6].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W czasach zaborów wieś w gminie Krasnesioło, w powiecie wilejskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego. W 1865 roku liczyła 38 dusz rewizyjnych, należała do Świętorzeckich[7].
W latach 1921–1945 wieś, osadę kolejową i dwa zaścianki Olechnowicze I i Olechnowicze II leżały w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie wilejskim, od 1927 roku w powiecie mołodeczańskim, w gminie Kraśne.
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwały tu 242 osoby, 15 były wyznania rzymskokatolickiego a 227 prawosławnego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Były tu 43 budynki mieszkalne[8].
W 1931:
- wieś w 71 domach zamieszkiwało 416 osób[9].
- osadę kolejową w 5 domach zamieszkiwało 60 osób[9].
- zaścianek Olechnowicze I w 3 domach zamieszkiwało 14 osób[9].
- zaścianek Olechnowicze II w 2 domach zamieszkiwało 14 osób[9].
Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej w Plebanii i prawosławnej w Uszy. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Kraśnem i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Kraśnem[10].
W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[11][12]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[13].
Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.
Przynależność państwowa i administracyjna[edytuj | edytuj kod]
- 1795 - 1917
Imperium Rosyjskie, gubernia wileńska, powiat wilejski - 1917 - 1919
Rosyjska FSRR - 1919 - 1920
Polska, Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich, okręg wileński - 1920 - 1921 Rosyjska FSRR
- 1921 - 1945[b] Polska
- województwo:
- nowogródzkie (1921 - 1922)
- Ziemia Wileńska (1922 - 1926)
- wileńskie (od 1926)
- powiat:
- wilejski (1921 - 1927)
- mołodeczański (od 1927)
- województwo:
- 1945 - 1991
ZSRR, Białoruska SRR - od 1991
Białoruś
Urodzeni w Olechnowiczach[edytuj | edytuj kod]
- Witold Sylwanowicz (1901–1975), lekarz, profesor i nauczyciel akademicki urodzony w Olechnowiczach
- Kazimierz Zienkiewicz (1896–1940), chemik eksperymentator, kapitan uzbrojenia Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).
- ↑ de facto do 1939
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
- ↑ Приход храма Рождества Иоанна Предтечи д. Олехновичи. molod-eparchy.by. [dostęp 2021-03-09]. (ros.).
- ↑ Фотолинии БЧ
- ↑ semaforek.kolej.org.pl
- ↑ Mapa Kolejowa Polski 1932
- ↑ Mapa Kolejowa Polski 1939
- ↑ Olechnowicze, wieś, powiat wilejski, gmina Krasnesioło, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 456.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 78.
- ↑ a b c d Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 28.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1184.
- ↑ https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
- ↑ okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-04-03].
- ↑ Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Olechnowicze, wieś, powiat wilejski, gmina Krasnesioło, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 456.
- Olechnowicze na mapie WIG
- Witold Sienkiewicz, Elżbieta Olczak: Dzieje Polski. Atlas ilustrowany. Warszawa: Demart SA, 2007. ISBN 978-83-7427-363-3.
