Park Róż w Chorzowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Park Róż
Ilustracja
Widok na Park Róż w Chorzowie
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Chorzów

Dzielnica

Centrum (Klimzowiec)

Powierzchnia

około 10 ha

Data założenia

1926–1930

Położenie na mapie Chorzowa
Mapa konturowa Chorzowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Park Róż”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Park Róż”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Park Róż”
Ziemia50°17′17″N 18°57′15″E/50,288056 18,954167

Park Róż w Chorzowie (park doktora Urbanowicza, w PRL-u park im. gen. Karola Świerczewskiego[1]: niem. i do dzisiaj potocznie Rosengarten) – park w centrum Chorzowa o powierzchni około 10 ha, założony w latach 1926–1930, znajduje się między ulicami Żwirki i Wigury, Urbanowicza, Piaskową, a ulicą Astrów. Właścicielem parku jest Urząd Miasta Chorzów.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Fontanna na stawie Duży Leopold

W okresie międzywojennym, w latach 1926–1930[1], powstał jeden z najbardziej atrakcyjnych obecnie parków Chorzowa – Park Róż. Jego kompozycja ukształtowana jest na powierzchni około 10 ha[1], wcześniej była ona wielokrotnie powiększana i przebudowywana. Tworzą ją dwie części. W obszarze północnym, stworzono w układzie geometrycznym ogród różany, który zaważył na nazwie tego miejskiego terenu rekreacyjnego. W części południowej, rozpościera się do dziś, swobodnie ukształtowany, krajobraz parku[2].

W parku znajdują się dwa stawy zwane Małym i Dużym Leopoldem, które powstały w miejscu starej piaskowni[1]. Gospodarując miejsce wypoczynku chorzowian, pomyślano o zarybieniu stawów, które przez to były i są rajem dla wędkarzy. Z biegiem lat stawy ulegały zniszczeniu. Przedostające się do nich ścieki kanalizacyjne, groziły zamarciem życia biologicznego. W 1997 roku zbiorniki rekultywowano, dzięki dotacji z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (¾ funduszu na inwestycję) oraz Gminy Chorzów (¼ funduszu). Zadbano o oczyszczenie i uszczelnienie dna, uporządkowanie niebezpiecznych, stromych brzegów i połączenie Małego i Dużego Leopolda przekopem. Rekultywacja i poziom wód gruntowych pozwalają obecnie na utrzymanie wody w stawach do głębokości 2-2,5 metra, na tym samym poziomie. Względy bezpieczeństwa skłoniły projektantów do spłycenia większego ze stawów, co jednak nie miało negatywnego wpływu na życie biologiczne w zbiornikach[3].

Mniejszy ze stawów został powiększony i na nowo ukształtowany. Przygotowano na nim wysepkę, która służy jako miejsce lęgowe dla ptactwa. Gnieżdżą się tu kaczki łyski i krzyżówki. Z roślinności występuje na wysepce cypryśnik błotny z pneumatoforami (czyli naziemnymi korzeniami doprowadzającymi powietrze do systemu korzeniowego rośliny), które można podziwiać z brzegu. Stawy porastają trzciny, pałki wodne, grążele i grzybienie tzw. lilie wodne. Elementem zdobiącym duży zbiornik jest umieszczona na nim fontanna, która obok funkcji estetycznej, pozwala również natleniać wodę. Duży Leopold nie posiada wyspy, wyłożony jest folią i posiada system drenażowy. Wokół stawów znajduje się nawierzchnia z piaskowca[4].

1 czerwca 1979 roku odsłonięto w parku pomnik matki z dzieckiem autorstwa Andrzeja Szczepańca[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Adam Lapski: Spacery ulicami Chorzowa (Monografia ulic miasta z opisem zabytków i miejsc godnych uwagi). Chorzów: 2014, s. 221.
  2. Gałuszka M, Dawny parków czar. „Wspólny Chorzów”, 1996.
  3. Stefański J, Chorzowskie ogrody. „Wspólny Chorzów”, 1998.
  4. Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących nr 4 im. Jędrzeja Śniadeckiego, Parki i ogrody oczami młodzieży.