Patodeweloperka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bliska Wola Tower w Warszawie, zwana „polskim Hongkongiem”, określana jako przykład patodeweloperki[1][2]

Patodeweloperka – ogół działań deweloperów budowlanych, który ze względu na działania względem klientów oraz sposób projektowania obiektów pozostaje w sprzeczności ze zwyczajami uznawanymi za dobre.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Patodeweloperka opisuje systemową dysfunkcjonalność polskiego mieszkalnictwa, które punkt krytyczny osiągnęła u progu lat 20. XXI wieku[3]. Patodeweloperka prowadzi do negatywnych zjawisk, które są sprzeczne z dobrymi praktykami[4], przepisami powszechnie obowiązującego prawa[5] (niekiedy określa się to jako ich „kreatywną” interpretację)[6] lub zdrowym rozsądkiem[7]. W praktyce polega to na, przykładowo: sprzedawaniu tzw. mikroapartamentów o metrażu poniżej 25 m² (tj. niespełniających ustawowej normy dotyczącej minimalnej powierzchni mieszkań); mieszkań niespełniających wymogów nasłonecznienia bądź bez wentylacji[5]; mieszkań, w których połowa powierzchni stanowi korytarz[5][8]; mieszkań o zbyt dużej liczbie skośnych ścian[5]; budynków oddalonych od usług publicznych (szkół, przychodni; niedostateczna komunikacja) lub wykonanych z kiepskich materiałów[9]; nieadekwatnych cenach; manipulowaniu rzutami mieszkań[5] i dezinformowaniu w ofertach[10]; brak przestrzeni wspólnej, w tym przestrzeni zielonej; brak zieleni wysokiej; brak prywatności; blisko ustawione budynki; małe i źle usytuowane place zabaw[11]; grodzenie osiedli[12]; manipulowanie miejscami uznawanymi za przestrzeń biologicznie czynną[4]; chaotyczną zabudowę w dużych miastach[13] oraz kurortach[14]. Patodeweloperka określana jest jako zjawisko występujące w całej Polsce[4].

Na rozwój zjawiska wpływ miały: brak planowania przestrzennego lub wadliwe planowanie, brak dostatecznej kontroli samorządów wobec biznesu i przedkładanie jego interesu nad dobro wspólne[4], duży popyt wynikający z głodu mieszkaniowego i chęci przeznaczania mieszkań pod inwestycje, nastawienie deweloperów na zysk[5] (poprzez jak najwyższy wskaźnik PUM – powierzchni użytkowej mieszkania[7]) kosztem standardu mieszkań. Lokator mieszkający w takim mieszkaniu może zaspokajać wyłącznie podstawowe potrzeby bytowe, co rodzi wątpliwości z punktu widzenia humanitaryzmu[5]. Patodeweloperka oceniana jest także pod kątem przestrzegania zasad etyki przez architektów, którzy projektują budynki przy nadużyciu prawa[15].

Termin „patodeweloperka”, mimo że powstał dopiero w 2020 (jego autorstwo przypisuje się Janowi Śpiewakowi[16][8]) i choć występuje głównie w mediach społecznościowych oraz publicystyce[10][12][4][17], pojawia się już także w literaturze naukowej[3][13] oraz eksperckiej[5][7][15][18][19]. Cząstka pato- oznacza tu: „niskiej jakości”, „niewłaściwie funkcjonujący” i jest zestawiana także z innymi słowami dotyczącymi gospodarki przestrzennej (np. „patoosiedle”, „patomieszkanie”, „patourbanistyka”, „patoparking”)[13]. Określenie „patodeweloperka” przytaczane jest jako kolokwialny odpowiednik takich terminów naukowych jak „przestrzeń odhumanizowana” lub „od-społeczniona”[3].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kacper Kępiński, Bliska Wola. Patodeweloperka czy spełnienie marzeń millenialsów? [online], architekturaibiznes.pl, 25 marca 2021 [dostęp 2022-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2021-04-13].
  2. J.W. Construction tłumaczy się z przedsięwzięcia Bliska Wola Tower [online], Wieżowce.pl, 2 marca 2021 [dostęp 2022-07-11] [zarchiwizowane z adresu 2021-04-14].
  3. a b c Grzegorz Wojtkun, Epidemic Determinats in Housing / Epidemiczne determinanty w mieszkalnictwie, „Space & Form / Przestrzeń i forma”, 47, 2021, s. 22, DOI10.21005/pif.2021.47.A-01, ISSN 2391-7725 [dostęp 2022-07-09] (ang. • pol.).
  4. a b c d e Justyna Sobolak, Patodeweloperka przenosi się poza miasta i na rynek wtórny. „Wynik chciwości” [online], wyborcza.biz, 20 grudnia 2021 [dostęp 2022-07-09].
  5. a b c d e f g h Marta Karmiłowicz, Budownictwo wielorodzinne – w kierunku progresu czy regresji? [online], promovendi.pl, sierpień 2021 [dostęp 2022-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-09].
  6. Łukasz Pancewicz, O potrzebie nowego modernizmu, „Autoportret. Pismo o dobrej przestrzeni”, 1 (72), 2021, s. 82, ISSN 1730-3613 [dostęp 2022-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-09].
  7. a b c Filip Wierzchowski, Ceny odrywają się od fundamentów, [w:] Raport ekspertów warszawskiego rynku nieruchomości, Warszawskie Stowarzyszenie Pośredników w Obrocie Nieruchomościami, październik 2021, s. 26 [dostęp 2022-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-09].
  8. a b Michał Bachowski, „Patodeweloperka w pełnym rozkwicie”, czyli korytarz za ćwierć miliona [online], Noizz, 12 lutego 2020 [dostęp 2022-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2022-05-18].
  9. Agnieszka Filipowicz, Zjawisko „patodeweloperki” w polskim budownictwie, „Menedżer Nieruchomości”, 15, 2021, s. 2–3 [dostęp 2022-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-09].
  10. a b Jerzy Wysocki, Kolejki jak za Gierka i „patodeweloperka”. „Kanapa ma głębokość siedziska jak muszla klozetowa” [online], Wprost, 30 grudnia 2020 [dostęp 2022-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2021-11-12].
  11. Anna Pajęcka, Patodeweloperka. Rozmowa z Dorotą Leśniak-Rychlak [online], dwutygodnik.com, listopad 2020 [dostęp 2022-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-04].
  12. a b Michał Bachowski, 10 najgorszych przejawów polskiej patodeweloperki w 2021 r. [online], Noizz.pl, 26 grudnia 2021 [dostęp 2022-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2022-06-10].
  13. a b c Agnieszka Cierpich-Kozieł, O patocelebrytach i patointeligencji, czyli o nowych złożeniach z (produktywnym) członem pato-, „Język Polski”, 2022, s. 10–11, DOI10.31286/JP.00123 [dostęp 2022-07-10].
  14. Maciej Folta, Patodweloperka na wakacjach, czyli koszmarna architektura kurortów [online], Miasto Jest Nasze, 28 maja 2022 [dostęp 2022-07-10] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-10].
  15. a b Małgorzata Pilinkiewicz, Projekt: Izba, „Zawód: architekt”, 83, Izba Architektów Rzeczypospolitej Polskiej, luty 2022, s. 8, ISSN 1898-486X [dostęp 2022-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2022-03-02].
  16. Jerzy Buczek, patodeweloperka [online], nowewyrazy.pl, 17 lutego 2021 [dostęp 2022-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-09].
  17. Magdalena Milert, Patodeweloperka rozprzestrzenia się jak rak. Deweloperzy inspirują się najgorszymi przykładami [online], Krowoderska.pl, 21 lutego 2022 [dostęp 2022-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2022-04-20].
  18. Agata Twardoch, Raport o Stanie Polskich Miast Mieszkalnictwo i Polityki Społeczne Kwestia mieszkaniowa a kryzys uchodźczy. Wspólne wyzwania i rozwiązania dla równoważenia sektora mieszkalnictwa w Polsce, Magdalena Milert, Kamil Nowak, Bartłomiej Sroka (red.), Warszawa–Kraków: Instytut Rozwoju Miast i Regionów, maj 2022, s. 110 [dostęp 2022-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2022-05-20].
  19. Dorota Leśniak-Rychlak / Łukasz Pancewicz / Rajmund Ryś, Społeczne życie kredytu (rozmowa z Mikołajem Lewickim) / O potrzebie nowego modernizmu / Czy standard urbanistyczny nas ocali?, „Autoportret. Pismo o dobrej przestrzeni”, 1 (72), 2021, s. 71, 81, 82, 87, ISSN 1730-3613 [dostęp 2022-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-09].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]