Perillula reptans
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj |
Perillula |
Gatunek |
Perillula reptans |
Nazwa systematyczna | |
Perillula reptans Maxim. Bull. Acad. Imp. Sci. Saint-Pétersbourg, sér. 3, 20: 463 (1875)[3] |
Perillula reptans Maxim. – gatunek roślin z monotypowego rodzaju Perillula Maxim. z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae), występujący endemicznie w środkowej i południowej Japonii oraz w archipelagu Nansei[4], gdzie zasiedla lasy w okolicach strumieni[5].
Nazwa naukowa rodzaju jest zdrobnieniem łacińskiej nazwy innego monotypowego rodzaju Perilla, do którego należy pachnotka bazyliowata[6]. Nazwa gatunkowa jest imiesłowem łacińskiego czasownika reptare, oznaczającego „czołgać się”, „pełzać”[7]. Nazwa zwyczajowa tej rośliny w języku japońskim to スズコウジュ („suzukōju”)[8].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Rośliny zielne o wysokości 20-30 cm[9].
- Liście
- Ulistnienie naprzeciwległe[9]. Blaszki liściowe owalne lub rombowate, owłosione, o szerokości 1-2,2 cm i długości 2-4 cm, spiczaste, z szerokoklinowatą nasadą[9], głęboko ząbkowane[5].
- Kwiaty
- Drobne, o wielkości 5-6 mm[9], zwisające na długich szypułkach z wierzchotkowatego kwiatostanu[9]. Kielich dzwonkowato-lejkowaty, o tylnych działkach szerokospiczastych, przednich dłuższych[5]. Rurka kielicha pierścieniowata poniżej gardzieli. Korona kwiatu szerokodzwonkowata, biała, pięciopłatkowa, lekko dwuwargowa, u nasady zwężona i pierścieniowata wewnątrz[5]. Cztery pręciki położone w 2 parach o różnej długości. Para przednia dłuższa i nieznacznie wychylona ponad koronę. Pylniki położone równolegle lub lekko rozbieżnie, połączone małym łącznikiem. Słupek krótki[5].
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
- Rozwój
- Wieloletnie geofity ryzomowe[5], kwitnące od września do listopada[9].
- Interakcje z innymi gatunkami
- Rośliny są żywicielami pasożytniczych grzybów z rodzaju Cercospora[10].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Gatunek w monotypowym rodzaju Perillula Maxim., zaliczanego do plemienia Elsholtzieae Burnett w podrodzinie Nepetoideae w rodzinie jasnotowatych[12]. Gatunek ten tworzy wraz z Ombrocharis dulcis z monotypowego rodzaju Ombrocharis klad siostrzany dla wszystkich pozostałych rodzajów z plemienia Elsholtzieae[13].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-07-16] (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2020-07-16]. (ang.).
- ↑ Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2020-07-16]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Klaus Kubitzki, Joachim W. Kadereit: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 7: Flowering Plants. Dicotyledons: Lamiales (except Acanthaceae including Avicenniaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 2004. DOI: 10.1007/978-3-642-18617-2. ISBN 978-3-642-18617-2. (ang.).
- ↑ Umberto Quattrocchi: CRC World Dictionary of Plant Names: Common Names, Scientific Names, Eponyms, Synonyms, and Etymology. T. 3 (M-Q). CRC Press, 2000. ISBN 0-8493-2676-1. (ang.).
- ↑ David Gledhill: The names of plants. Wyd. 4. Cambridge University Press, 2008. ISBN 978-0-511-47376-0.
- ↑ Jinzo Matsumura, Ryōkichi Yatabe: Nippon Shokubutsumeii or nomenclature of Japanese plants in Latin, Japanese and Chinese. Z.P. Maruya, 1884, s. 136. DOI: 10.5962/bhl.title.127452.
- ↑ a b c d e f g h Suzukoju, Perilla reptans. [dostęp 2020-07-30]. (jap.).
- ↑ Togashi Kogo, Katsuki Shigetaka. New or noteworthy Cercosporae from Japan.. „Annals of the Phytopathological Society of Japan”. 20 (2-3), s. 71-72, 1955. (ang.).
- ↑ Tsuneo Funamoto, Makoto Ogawa. Karyomorphology of Perillula reptans Maxim., Lamiaceae, endemic species in Japan. „Chromosome Botany”. 9 (3), s. 69–71, 2014. International Society of Chromosome Botany. DOI: 10.3199/iscb.9.69. ISSN 1881-5936. (ang.).
- ↑ Genus: Odontostomum. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2020-07-16].
- ↑ Ya-Ping Chen, Bryan T. Drew, Bo Li, Douglas E. Soltis i inni. Resolving the phylogenetic position of Ombrocharis (Lamiaceae), with reference to the molecular phylogeny of tribe Elsholtzieae. „Taxon”. 65 (1), s. 123–136, 2016-03-08. Wiley. DOI: 10.12705/651.8. ISSN 0040-0262. (ang.).