Pieter de Grebber
| |
| Imię i nazwisko |
Pieter Fransz. de Grebber |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
ok. 1600 |
| Data i miejsce śmierci |
przed 29 stycznia 1653 |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
Pieter Fransz. de Grebber (ur. ok. 1600 w Haarlemie, zm. między 24 września 1652 a 29 stycznia 1653 tamże)[1][2] – holenderski malarz.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem i uczniem malarza Fransa Pietersz. de Grebbera. Uczył się też u Hendricka Goltziusa[1][2], którego obrazy historyczne prawdopodobnie wpłynęły na ukształtowanie się specyficznego stylu klasycystów haarlemskich[2][3]. W 1618 udał się z ojcem do Antwerpii[1][2]; tam mógł spotkać Rubensa, którego sztuka odegrała istotną rolę w ukształtowaniu wczesnego stylu de Grebbera[2].
Przez wiele lat pracował w warsztacie swojego ojca[2][3]. Dopiero w 1632 wstąpił jako mistrz do haarlemskiej gildii św. Łukasza[1][2][3], a w 1642 był jej dziekanem, mimo otwarcie deklarowanego wyznania katolickiego[2][3]. Wśród jego uczniów byli m.in. Egbert van Heemskerck[1][4], Nicolaes Berchem, Hendrik Graauw i Dirck Helmbreker[1].
Otrzymywał zamówienia od księcia Fryderyka Henryka Orańskiego (niezachowane obrazy dla pałacu Honselaarsdijk, 1638), a później wdowy po nim – Amalii zu Solms-Braunfels (dekoracje dla Oranjezaal w Huis ten Bosch w Hadze, 1648–1650)[2][3]. W 1648 pracował też dla dworu duńskiego (Uczta Baltazara, 1625)[3].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Początkowo malował sceny rodzajowe pod wpływem Fransa Halsa i utrechckich caravaggionistów (Muzykujące trio, 1623)[2][3]. Później uległ wpływowi Rembrandta[3], a następnie, wraz z Salomonem de Brayem, był pierwszym przedstawicielem klasycystów haarlemskich[2][3].
Większość obrazów de Grebbera to sceny religijne[2][3], powstałe na zamówienie kościołów katolickich we Flandrii i innych krajach[3]. Namalował też liczne portrety księży, zakonnic i beginek rzymskokatolickich[2][3].
Dzieła[edytuj | edytuj kod]
- Portret kobiety, 1621, Klaeuwshofje, Delft
- Caritas. 1622, Museum of Fine Arts, Houston
- Matka i dziecko, 1622, Muzeum Fransa Halsa, Haarlem
- Muzykujące trio, 1623, kolekcja prywatna, Waszyngton
- Wskrzeszenie Łazarza, 1623, kościół Mariacki w Brugii
- Uczta Baltazara, 1625, Kassel
- Portret czytającego mężczyzny, koniec lat 20. XVII w., kolekcja prywatna
- Pokłon Trzech Króli, 1632, Galleria Sabauda, Turyn
- Zdjęcie z krzyża, 1633, Amsterdam
- Wniebowzięcie Marii, 1648, kościół św. Piotra w Gandawie
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Pieter de Grebber [online], RKD – Netherlands Institute for Art History [dostęp 2024-05-16] (ang. • niderl.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Peter C. Sutton, Grebber, Pieter (Fransz.) de, Oxford Art Online. Grove Art Online, 2003, DOI: 10.1093/gao/9781884446054.article.T034185 [dostęp 2024-05-16] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Maciej Monkiewicz, Grebber, Pieter (Fransz.) de, [w:] Robert Genaille, Encyklopedia malarstwa flamandzkiego i holenderskiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe; Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 154, ISBN 83-221-0686-6 (pol.).
- ↑ Janina Michałkowa (red.): Holenderskie i flamandzkie malarstwo rodzajowe XVII wieku. Warszawa: Wydawnictwo Sztuka, 1955, s. 37–38.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Grebber, Pieter de [online], Web Gallery of Art [dostęp 2024-05-17] (ang.).
- Pieter Fransz de Grebber. Artnet. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).