Polówka korzeniasta
_Heim_%26_Romagn_552681.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
polówka korzeniasta |
| Nazwa systematyczna | |
| Agrocybe arvalis (Fr.) Singer Beih. Botan. Centralbl., Abt. B 56: 167 (1936) | |
,_to_serve_as_an_atlas_to_the_%22Handbook_of_British_Fungi%22_(Pl._506)_(9015195129).jpg)
Polówka korzeniasta (Agrocybe arvalis (Fr.) Singer) – gatunek grzybów z rodziny pierścieniakowatych (Strophariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Agrocybe, Strophariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten opisał w 1821 r. Elias Fries pod nazwą Agaricus arvalis. Do rodzaju Agrocybe (polówka) włączył go Rolf Singer w 1936 r.[1]
Ma 11 synonimów. Niektóre z nich[2]:
- Agrocybe tuberigena (Quél.) Romagn. 1944
- Naucoria arvalis var. tuberigena (Quél.) Sacc. & Traverso 1948
W 1886 r. gatunek opisywany był przez F. Kwiecińskiego jako bedłka. W 2003 r. Władysław Wojewoda zaproponował polską nazwę polówka korzeniasta[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica do 3 cm, u młodych owocników półkulisto stożkowaty, potem rozprostowujący się, w końcu płaski. Jest higrofaniczny; w stanie suchym beżowy, w stanie wilgotnym ciemno ochrowo-brązowy. Powierzchnia gładka[4].
Szerokie, początkowo jasnobeżowe, potem od zarodników czerwonawobrązowe[4].
Wysokość 4–7 cm, grubość 2–4 mm, kształt cylindryczny, tylko u podstawy może być nieco grubszy, prosty. Powierzchnia delikatnie włókienkowata, u podstawy pokryta gęstą, białą grzybnią. Pierścienia brak. Charakterystyczną cechą jest wytwarzanie drobnych przetrwalników, na zewnątrz ciemnych, w środku białych. Z trzonem połączone są ryzomorfami[4].
W kapeluszu delikatny i kruchy, w trzonie elastyczny[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki 9–10,4 × 5,2–6 µm, eliptyczne, gładkie, jasnobrązowe z porą rostkową[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Znane jest występowanie polówki korzeniastej w Ameryce Północnej, Europie i Japonii[5]. W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 10 stanowisk w Polsce i proponował umieszczenie tego gatunku na czerwonej liście gatunków zagrożonych w kategorii gatunek rzadki[3]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Umieszczony w nim jest na liście gatunków rzadkich i wartych objęcia ochroną[6].
Saprotrof. Rzadko tylko występuje w lasach, przeważnie rośnie na łąkach, pastwiskach, w parkach, ogrodach, polach uprawnych, zwłaszcza ziemniaków. Owocniki wytwarza zazwyczaj od maja do listopada[3]. Rośnie wyłącznie na miejscach bogatych w próchnicę[4].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
Na takich samych stanowiskach rośnie polówka błotna (Agrocybe paludosa). Nie wytwarza jednak przetrwalników i ma pierścień[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-08-04].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-08-04].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g Polówka korzeniasta [online], Grzyby Puszczy Knyszyńskiej [dostęp 2021-08-04].
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2021-08-04].
- ↑ Aktualne stanowiska polówki korzeniastej w Polsce [online] [dostęp 2021-08-04].