Portal:Pogoda/Portal Pogoda 09/2006

Portal Pogoda

Wrzesień 2006

Artykuł miesiąca

Widmo Brockenu (mamidło górskie) – rzadkie zjawisko optyczne spotykane w górach, polegające na zaobserwowaniu własnego cienia na chmurze znajdującej się poniżej obserwatora. Często cień obserwatora otoczony jest tęczową obwódką zwaną glorią.

Zjawisko obserwowane jest w warunkach, gdy obserwator znajduje się na linii pomiędzy słońcem a chmurą, która położona poniżej obserwatora odgrywa rolę ekranu. Warunki takie zdarzają się w wyższych górach oraz podczas podróży lotniczych. Zjawisko obserwowane w górach daje ponadto efekt pozornego powiększenia cienia obserwatora – projekcja naturalnej wielkości cienia obserwatora na tle oddalonych gór sprawia, iż wydaje się on powiększony. Zjawisko nazywane „widmem Brockenu” po raz pierwszy opisał Johann Esaias Silberschlag w 1780 r. Nazwa zjawiska podchodzi od szczytu Brocken w górach Harz, gdzie jest ono też obserwowane.

Wśród alpinistów istnieje przesąd, mówiący, że człowiek, który zobaczył widmo Brockenu, umrze w górach. Zobaczenie zjawiska po raz trzeci „odczynia urok”.

czytaj dalej...

Czy wiesz, że...

Kalima - pył lub piasek nad Oceanem Atlantyckim znad marokańskiej części Sahary. Kalima jest związana z burzami piaskowymi nad Saharą i transportem pyłów przez wschodnie wiatry. W czasie Kalimy na Wyspach Kanaryjskich widzialność spada i drobne cząstki pyłu pokrywają ulice, domy i inne obiekty. Dla mieszkańców Wysp Kanaryjskich Kalima niesie często problemy z oddychaniem i problemy alergiczne.

Stratocumulus (Sc - chmura warstwowo-kłębiasta) to chmura w postaci szarej warstwy albo wielu płatów przypominających kształtami bryły, złożona z kropel chmurowych wody. Niekiedy towarzyszą jej niewielkie opady deszczu lub virga. Przeważnie występuje poniżej 2 400 m. Termin stratocumulus został wprowadzony przez niemieckiego fizyka i meteorologa Ludwiga Kämtza w 1840 roku na oznaczenie chmury, która nie jest wystarczająco płaska, żeby być nazwana stratusem, ale nie jest też wystarczająco konwekcyjna, żeby być nazwana cumulusem.

Historyczne wydarzenia meteorologiczne

Wieża Wiatrów - (zegar - horologion) jest ośmiokątną marmurową wieżą w Atenach, używana była jako wiatrowskaz, a każda ściana jest przypisana do boga jednego z wiatrów. Wieża należy do najlepiej zachowanych budynków starożytnych Aten. Wieża ma 12 metrów i była uwieńczona 8-metrowym wskaźnikiem kierunku wiatru. Na szczycie znajdował się ruchomy posążek Trytona, wskazujący kierunek wiatru. Osiem głównych bogów wiatru to Boreasz (wiatr północny), Kajkias (północno-wschodni), Euros (wschodni), Apeliotes (południowo-wschodni), Notos (południowy), Lips (południowo-zachodni), Zefir (zachodni) i Skiron (północno-zachodni) — wieża ma też dziewięć zegarów słonecznych.

czytaj dalej...

Przegląd zagadnień

Meteorologia zajmuje się opisem i przewidywaniem pogody. Klimatologia zajmuje się opisem charaktystycznego przebiegu pogody uśrednionego po pewnym czasie.