Potok Wilczy
 Widok uregulowanej części potoku, tuż pod dawną skocznią w Biłej | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Lokalizacja | |
| Potok | |
| Długość | 3,86 km |
| Źródło | |
| Miejsce | zbocza masywu Klimczoka |
| Wysokość |
900 m n.p.m. |
| Ujście | |
| Recypient | Żylica |
| Miejsce | |
| Wysokość |
ok. 500 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
Położenie na mapie Szczyrku  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bielskiego  | |
Potok Wilczy (Biła[1]) – potok, lewobrzeżny dopływ Żylicy[2] o długości 3,86 km[3].
Potok płynie w Szczyrku. Jego źródła znajdują się na wysokości ok. 900 m n.p.m. na stromych, południowych stokach Klimczoka. Spływa w kierunku południowo-wschodnim, żłobiąc dolinę słoneczną i osłoniętą od północnych i zachodnich wiatrów. Uchodzi do Żylicy w centrum Szczyrku (na tzw. Nawsiu). Potok przez większość biegu podąża doliną Biła, tuż obok drogi, która dochodzi aż pod przełęcz Karkoszczonkę, a jej odgałęzienia – do licznych przysiółków na stokach Klimczoka i Magury.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Pochodzenie nazwy „Potok Wilczy” jest trudne do ustalenia. Żywiecki wójt Andrzej Komoniecki w swym Dziejopisie Żywieckim pisanym na początku XVIII w. podaje bowiem: Spod tej Gorycznej Skałki góry [tj. Klimczoka] wypada rzeka nazywana Biełką, a ta bieży do Szczerku i wpada do rzeki Żylcze na Nawsiu[4]. Z biegiem czasu pojawiały się różne zbliżone warianty nazwy, by w XX w. utrwalić się w formie „Biła”.
Kazimierz Sosnowski w swym opracowanym jeszcze w latach międzywojennych „Przewodniku po Beskidach Zachodnich” opisywał ...dolinę Biłą, krótką, szeroką i jasną, która w górnym końcu rozszerza się w piękny, zaciszny i słoneczny kocioł górski, z domami fantastycznie po zboczach rozrzuconymi[5]. Władysław Krygowski w przewodniku „Beskidy. Śląski-Żywiecki-Mały (...)” (1974) wspomina ...boczną dolinkę Biły [sic!], podchodzącą pod masyw Klimczoka, pisząc dalej o szlaku ...z dol[iny]. Biłej... czy o dojściu Ze Szczyrku przez dol[inę]. Biłej[6]. Władysław Sosna i Andrzej Sikora w przewodniku „Ustroń-Wisła-Szczyrk i okolice” (1983) opisują trasę biegnącą ...ul. Górską, w górę potoku Biła, która ...kończy się w uroczej kotlince doliny Biłej, otoczonej stokami Beskidka, Klimczoka i Magury[7]. Mirosław Barański w najnowszym (2019) przewodniku „Beskid Śląski” wielokrotnie używa nazwy dolina Biłej[8], nie wzmiankując nazwy „Potok Wilczy”.
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Doliną potoku wiodą z centrum Szczyrku znakowane szlaki turystyczne:
- niebieski i zielony do Siodła pod Klimczokiem;
- żółty na przełęcz Karkoszczonkę.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Potok Wilczy na mapie Geoportalu Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej (wynik wyszukiwania), Główny Geodeta Kraju, za: Protokół z posiedzenia KNMiOF w dniach 14 - 15 marca 2005; Mapa topograficzna w skali 1:10 000 [dostęp 2017-04-27].
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 314, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Potok Wilczy na mapie Geoportalu Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej >> Moduł: Obszary Dorzeczy (wynik wyszukiwania). Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. [dostęp 2017-04-27].
- ↑ Andrzej Komoniecki, Chronografia albo Dziejopis Żywiecki, Żywiec: Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, 1987, s. 476.
- ↑ Sosnowski Kazimierz: Przewodnik po Beskidach Zachodnich. Tom I. Beskid Śląski i Żywiecki. Wydanie IV pod red. B. Małachowskiego, Wiedza-Zawód-Kultura, Kraków 1948, s. 131
- ↑ Władysław Krygowski: Beskidy. Śląski - Żywiecki - Mały i Makowski (część zachodnia). Wyd. III, poprawione i uzupełnione. Warszawa: Sport i Turystyka, 1974, s. 162, 294.
- ↑ Władysław Sosna, Andrzej Sikora: Ustroń, Wisła, Szczyrk i okolice. Przewodnik. Wyd. II. Warszawa: Sport i Turystyka, 1983, s. 90, 107. ISBN 83-217-2424-8.
- ↑ Mirosław Barański: Beskid Śląski. Przewodnik. Wyd. II. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2019, s. 487. ISBN 978-83-8122-015-6.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Mirosław J. Barański, Beskid Śląski. Przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007, ISBN 978-83-89188-71-7, OCLC 297532256.
- Beskid Śląski. Mapa turystyczna 1:50 000, wyd. Compass, wyd. I, Kraków 2003, ISBN 83-89165-32-5