Rada Galicji (Hiszpania)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Budynek Pazo de Raxoi (hiszp. Palacio de Rajoy), siedziba Rady Galicji

Rada Galicji (galis. Xunta de Galicia, wym. [ˈʃunta ðe ɡaˈliθja]; hiszp. Junta de Galicia[1], wym. [ˈxunta de ɡaˈliθja]) – kolegialny organ wykonawczy hiszpańskiej wspólnoty autonomicznej Galicja. Tworzą ją prezydent oraz mianowani przez niego wiceprezydenci i specjalni „doradcy” (conselleiros) o roli odpowiadającej ministrom. Główny budynek Rady znajduje się w Santiago de Compostela, stolicy regionu, jednak posiada ona także liczne delegatury na terenie całej Galicji.

Podstawa prawna[edytuj | edytuj kod]

  1. Rada jest kolegialnym organem wykonawczym Galicji.
  2. W skład Rady Galicji wchodzą Prezydent, Wiceprezydent lub Wiceprezydenci i, w razie potrzeby, Doradcy.
  3. Wiceprezydenci i Doradcy są powoływani i odwoływani przez Prezydenta.
Statut Autonomii Galicji, art. 16 ust. 1–3[1]

Historia[edytuj | edytuj kod]

Rada Galicji pośrednio wywodzi się od xunty Królestwa Galicji, która wykształciła się w roku 1528 i działała do roku 1833. Ówczesny „rząd” stanowił galicyjską reprezentację przy hiszpańskich monarchach. Tworzyli ją przedstawiciele następujących miast (diecezji): Santiago de Compostela, Lugo, Betanzos, A Coruña, Mondoñedo, Ourense oraz Tui. Było to jednak ciało o charakterze wyłącznie doradczym, bez własnych uprawnień.

Podczas wojny na Półwyspie Iberyjskim, która wybuchła w 1808 roku, Najwyższa Rada Galicji (Xunta Suprema de Galicia) prowadziła wojnę przeciw francuskim najeźdźcom i utrzymywała porządek na swoim terytorium. Był to organ sprawujący władzę wojskową, prawodawczą, a także odpowiadający za reprezentację kraju w relacjach międzynarodowych. Osłabienie hiszpańskich władz centralnych pozwoliło galicyjskiemu rządowi na uzyskanie faktycznej władzy po raz pierwszy w historii regionu. Ta sytuacja trwała aż do ostatecznego odparcia sił francuskich w roku 1814, kiedy to Ferdynand VII odzyskał pełnię władzy w swoich prowincjach.

W roku 1833 xunta została rozwiązana, co było następstwem nowego podziału administracyjnego zarządzonego przez ministra Javiera de Burgos. W następstwie Galicję podzielono na cztery prowincje, z których każda otrzymała prawo do utworzenia Rady Prowincji.

Jednak już w 1843 roku powstała Centralna Rada Galicji (Xunta Central de Galicia) powołana i kierowana przez Xosé Marię Suancesa. W 1846 roku komandor Miguel Solís zapoczątkował powstanie wojskowe w Lugo. Jednym z jego efektów było rozwiązanie Rad Prowincji i utworzenie Najwyższej Rady Rządowej Galicji (Xunta Superior do Goberno de Galicia), której przewodniczył Pio Rodríguez Terrazo. Ruch ten uznaje się za próbę ponownego zjednoczenia Galicji i wezwanie do samorządności. Ostatecznie Solís poniósł klęskę w bitwie pod Cacheiras (23 kwietnia 1846 roku), a żołnierze zwani jako Mártires de Carral zostali straceni cztery dni później.

Nadzieje na samostanowienie Galisyjczyków pojawiły się ponownie w latach 30. XX wieku, kiedy rozpoczęto dyskusje nad Statutem Autonomii Galicji w okresie Drugiej Republiki Hiszpańskiej. Jednakowoż hiszpańska wojna domowa (1936–1939) i okres Frankistowskiego Państwa Hiszpańskiego wstrzymały prace nad ewentualną autonomią. W międzyczasie powstał na uchodźstwie galicyjski rząd tymczasowy pod przewodnictwem Alfonso Daniela Rodrígueza Castelao, który jednak nosił nazwę Consello da Galiza.

Proces decentralizacji, rozpoczęty w 1978 roku uchwaleniem nowej konstytucji Hiszpanii, pozwolił na powołanie nowej Rady 16 marca 1978 roku. Przyjęty w 1981 roku Statut Autonomii Galicji zatwierdził Xuntę jako samorządny organ[1].

Gabinet[edytuj | edytuj kod]

Alberto Núñez Feijóo, prezydent Galicji od 2009 roku

Po wyborach w 2009 roku prezydentem Galicji został Alberto Núñez Feijóo, który w styczniu 2012 roku dokonał rekonstrukcji swojego rządu. Wszyscy jego członkowie wywodzą się z Partii Ludowej Galicji.

Siedziby[edytuj | edytuj kod]

Siedziba Rady w Vigo
Delegatura Rady w Pontevedrze
  • Budynki administracyjne San Caetano (Edificios Administrativos San Caetano)
    San Caetano, s/n
    15704 - Santiago de Compostela
  • Pałac Rajoy (Pazo de Raxoi)
    Praza do Obradoiro.
    15705 - Santiago de Compostela
  • Siedziba Rady Galicji w A Coruñi (Sede da Xunta de Galicia na Coruña)
    Avda. Salvador de Madariaga, 9
    154781 - A Coruña
  • Siedziba Rady Galicji w Lugo (Sede da Xunta de Galicia en Lugo)
    Ronda da Muralla, 70
    27071 - Lugo
  • Siedziba Rady Galicji w Ourense (Sede da Xunta de Galicia en Ourense)
    Avda. da Habana, 79
    32004 - Ourense
  • Siedziba Rady Galicji w Pontevedrze (Sede da Xunta de Galicia en Pontevedra)
    Rúa Fernández Ladreda s/n. - Pontevedra
  • Siedziba Rady Galicji w Vigo (Sede da Xunta de Galicia en Vigo)
    Rúa Concepción Arenal, 8
    36201 - Vigo

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Ley Organica 1/1981, de 8 de abril, de Estatuto de Autonomia para Galicia, wyd. 1981-04-28 (hiszp.).
  2. Saúdo Benvida do presidente. Presidente da Xunta de Galicia, Alberto Núñez Feijóo. Rada Galicji. [dostęp 2012-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-16)]. (galic.).
  3. Saúdo do conselleiro. Consellería de Presidencia, Administracións Públicas e Xustiza, Alfonso Rueda Valenzuela. Rada Galicji. [dostęp 2012-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-10)]. (galic.).
  4. DECRETO 8/2012, do 3 de xaneiro, polo que se nomea conselleira de Facenda a Elena Muñoz Fonteriz., Rada Galicji, 4 stycznia 2012 (galic.).
  5. Saúdo do conselleira. Consellería de Facenda, Elena Muñoz Fonteriz. Rada Galicji. [dostęp 2012-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-26)]. (galic.).
  6. Saúdo do conselleiro. Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas, Agustín Hernández Fernández de Rojas. Rada Galicji. [dostęp 2012-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-09)]. (galic.).
  7. Saúdo do conselleiro. Consellería de Economía e Industria, Javier Guerra Fernández. Rada Galicji. [dostęp 2012-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-10)]. (galic.).
  8. DECRETO 9/2012, do 3 de xaneiro, polo que se nomea conselleiro de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria a Jesús Vázquez Abad., Rada Galicji, 4 stycznia 2012 (galic.).
  9. Saúdo do conselleiro. Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria, Xesús Vázquez Abad. Rada Galicji. [dostęp 2012-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-28)]. (galic.).
  10. DECRETO 10/2012, do 3 de xaneiro, polo polo que se nomea conselleira de Sanidade a Rocío Mosquera Álvarez., Rząd Galicji, 4 stycznia 2012 (galic.).
  11. Saúdo do conselleira. Consellería de Sanidade, Rocío Mosquera Álvarez. Rada Galicji. [dostęp 2012-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-01)]. (galic.).
  12. Saúdo do conselleira. Consellería de Traballo e Benestar, Beatriz Mato Otero. Rada Galicji. [dostęp 2012-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-28)]. (galic.).
  13. DECRETO 11/2012, do 3 de xaneiro, polo que se nomea conselleira do Medio Rural e do Mar a Rosa María Quintana Carballo., Rada Galicji, 4 stycznia 2012 (galic.).
  14. Saúdo do conselleira. Consellería de Medio Rural e do Mar, Rosa Quintana Carballo. Rada Galicji. [dostęp 2012-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-17)]. (galic.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]