SM Tb XI

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Artykuł ten został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz”.
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
SM Tb XI
Ilustracja
SM Tb 11
Klasa

torpedowiec

Typ

Tb VII

Historia
Stocznia

Danubius(inne języki), Fiume

Położenie stępki

23 października 1909

Wodowanie

24 maja 1910

 K.u.K. Kriegsmarine
Nazwa

SM Tb XI → SM Tb 11

Wejście do służby

31 grudnia 1910

Wycofanie ze służby

5 października 1917

 Regia Marina
Nazwa

„Francesco Rismondo”

Wejście do służby

27 października 1917

Wycofanie ze służby

29 listopada 1925

Los okrętu

złomowany

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

normalna: 131,5 tony

Długość

44,2 metra na wodnicy

Szerokość

4,4 metra

Zanurzenie

1,45 metra

Napęd
1 maszyna parowa potrójnego rozprężania,
2 kotły,
moc 2400 KM, 1 śruba
Prędkość

26,5 węzła

Uzbrojenie
2 działa kal. 47 mm (2 x I)
Wyrzutnie torpedowe

2 × 450 mm (2 x I)

Załoga

20

SM Tb XI, później SM Tb 11 – austro-węgierski torpedowiec z początku XX wieku, jedna z sześciu jednostek typu Tb VII. Okręt został zwodowany 24 maja 1910 roku w stoczni Danubius(inne języki) we Fiume, po czym wszedł do służby w Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine 31 grudnia 1910 roku. W 1910 roku oznaczenie numeryczne jednostki zmieniono z cyfry rzymskiej na arabską (Tb 11). Okręt wziął czynny udział w I wojnie światowej, a w październiku 1917 roku załoga torpedowca zdezerterowała i jednostka trafiła w ręce Włochów, gdzie służyła w Regia Marina pod nazwą „Francesco Rismondo” do listopada 1925 roku.

Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]

Po zamówieniu w stoczni STT(inne języki) w Trieście ośmiu przybrzeżnych torpedowców typu Tb I Węgrzy wymusili na dowództwie Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine złożenie zamówienia na budowę podobnych jednostek w węgierskiej stoczni Danubius(inne języki) we Fiume, mimo że nie miała ona dostatecznego doświadczenia w konstrukcji okrętów[1]. W rezultacie ograniczono liczbę zamówionych w stoczni STT jednostek typu Tb I z ośmiu do sześciu, a w stoczni Danubius złożono zamówienie na sześć zbliżonych konstrukcyjnie okrętów[1][2]. Projekt torpedowców typu Tb VII bazował wizualnie na jednostkach typu Tb I, różnił się jednak powiększoną wypornością, innym typem napędu i usytuowaniem reflektora[2][3]. Już w trakcie prób morskich ujawniły się usterki i poważne wady konstrukcji, m.in. niebezpieczny przechył podczas pływania z prędkością maksymalną, spowodowany dużym momentem obrotowym pojedynczej śruby[2][4].

Okręt zbudowany został w stoczni Danubius we Fiume (pod numerem stoczniowym 27)[2][4]. Stępkę torpedowca położono 23 października 1909 roku, a zwodowany został 24 maja 1910 roku[3][5].

Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]

SM Tb XI był przybrzeżnym torpedowcem o długości na wodnicy 44,2 metra (43,3 metra między pionami), szerokości 4,4 metra i zanurzeniu 1,45 metra[4][5][a]. Wyporność normalna wynosiła 131,5 tony[2][3]. Okręt napędzany był przez trzycylindrową pionową maszynę parową potrójnego rozprężania o mocy 2400 KM, do której parę dostarczały dwa opalane paliwem płynnym kotły wodnorurkowe typu White-Forster[2][4][b]. Jednośrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć maksymalną prędkość 26,5 węzła[2][4].

Okręt wyposażony był w dwie pojedyncze wyrzutnie torped kalibru 450 mm[2][3]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły dwa pojedyncze działa kalibru 47 mm SFK L/44[3][4]. Jednostka wyposażona była w reflektor, umieszczony z tyłu pomostu bojowego[3][6].

Załoga okrętu składała się z 20 oficerów i marynarzy[2][3].

Służba[edytuj | edytuj kod]

SM Tb XI został wcielony do służby w Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine 31 grudnia 1910 roku[5][7]. W 1910 roku oznaczenie torpedowca zmieniono z cyfry rzymskiej na arabską (SM Tb 11)[3][4]. W momencie wybuchu I wojny światowej SM Tb 11 wraz z SM Tb 8, SM Tb 10 i SM Tb 12 wchodziły w skład 19. Grupy Torpedowców Sił Obrony Lokalnej w Sebenico[3][8]. Jednostka pełniła służbę patrolową wokół baz, eskortowała zespoły okrętów i używana była do trałowania[3][6].

5 października 1917 roku załoga SM Tb 11 zbuntowała się, zdezerterowała i poddała okręt Włochom, którzy 27 października tego roku wcielili go do Regia Marina pod nazwą „Francesco Rismondo”; jednostka służyła we włoskiej flocie do 29 listopada 1925 roku, kiedy została sprzedana w celu złomowania[3][5].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 340, Koszela 2019 ↓, s. 176 i Csonkaréti 2004 ↓, s. 311 podają, że szerokość wynosiła 4,3 metra, a zanurzenie 1,5 metra
  2. ↑ Greger 1976 ↓, s. 56 podaje, że maksymalna moc siłowni wynosiła 2600 KM.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Koszela 2019 ↓, s. 175–176.
  2. ↑ a b c d e f g h i Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 340.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k Koszela 2019 ↓, s. 176.
  4. ↑ a b c d e f g Gogin 2024 ↓.
  5. ↑ a b c d Greger 1976 ↓, s. 56.
  6. ↑ a b Samek 2012 ↓, s. 139.
  7. ↑ Csonkaréti 2004 ↓, s. 311.
  8. ↑ Csonkaréti 2004 ↓, s. 274.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Károly Csonkaréti: Marynarka wojenna Austro–Węgier w pierwszej wojnie światowej 1914-1918. Kraków: Wydawnictwo Arkadiusz Wingert, 2004. ISBN 83-918940-3-7.
  • Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Ivan Gogin: No.7 torpedo boats (1910–1911). Navypedia. [dostęp 2024-05-21]. (ang.).
  • René Greger: Austro–Hungarian Warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1976. ISBN 0-7110-0623-7. (ang.).
  • Witold Koszela: Zapomniana flota. Okręty Austro–Węgier w I wojnie światowej. Oświęcim: Napoleon V, 2019. ISBN 978-83-8178-199-2.
  • Andrzej Samek: Flota, której już nie ma. Kraków: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, 2012. ISBN 978-83-7242-678-9.
Torpedowce typu Tb VII

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=SM_Tb_XI&oldid=73824346”