Sobór Chrystusa Zbawiciela w Prisztinie
| sobór | |||||||||||
 Widok ogólny (2013) | |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| Eparchia | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Kosowa  | |||||||||||
Położenie na mapie Serbii  | |||||||||||
| 42,6585°N 21,1636°E/42,658500 21,163600 | |||||||||||
Sobór Chrystusa Zbawiciela – nieukończona prawosławna cerkiew w Prisztinie, formalnie w jurysdykcji eparchii raszko-prizreńskiej Serbskiego Kościoła Prawosławnego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Budowa świątyni rozpoczęła się w 1992[1] lub 1995, nigdy jednak nie została ukończona z powodu wybuchu wojny w Kosowie[2]. Według innego źródła prace rozpoczęto w 1999 i w tym samym roku zostały one przerwane[3]. Obiekt usytuowany jest na terenie kampusu uniwersyteckiego w Prisztinie. Według Albańczyków żyjących w Prisztinie jego wznoszenie było umotywowane politycznie i miało służyć wzmocnieniu symbolicznej kontroli serbskiej nad Kosowem[2]. Serbski Kościół Prawosławny twierdzi, że cerkiew miała pełnić zwykłe funkcje kultowe, służąc lokalnej społeczności prawosławnej, która na początku lat 90. XX wieku liczyła 40 tys. osób, a dysponowała tylko jedną, niewielką cerkwią św. Mikołaja[1].
Po tym, gdy większość Serbów musiała opuścić Prisztinę, budynek został uszkodzony i przez kilka lat był strzeżony przez żołnierzy NATO[2]. Wielokrotnie padał również ofiarą wandalizmów[4][3]. Władze Kosowa wysuwały koncepcję adaptacji budynku na muzeum martyrologiczne Albańczyków kosowskich[4].
W lutym 2015 władze Kosowa po raz kolejny poinformowały, że jeśli obiekt nie zostanie zarejestrowany na zasadach, które obowiązują każdorazowo przy uzyskiwaniu zezwolenia na budowę, zostanie potraktowany jako samowola budowlana, a następnie zburzony. Serbski Kościół Prawosławny chciałby zakończenia prac[2] i utrzymuje, że budowa cerkwi została rozpoczęta w zgodzie z obowiązującym ówcześnie prawem, a żądania powtórnej legalizacji są bezzasadne. Uniwersytet w Prisztinie twierdzi natomiast, że grunt, na którym znajduje się obiekt sakralny, bezprawnie został odebrany uczelni[3][4]. Według duchownych prawosławnych zapowiedzi zniszczenia cerkwi są wyrazem dyskryminacji na tle etnicznym i religijnym[4][3].
10 czerwca 2021 r. (w święto Wniebowstąpienia Pańskiego) po raz pierwszy od ponad 20 lat celebrowano w nadal nieukończonej świątyni Świętą Liturgię[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Саопштење за јавност Епархије рашко-призренске
- ↑ a b c d D. Demolli, Kosovo Mulls Fate of Milosevic-era Cathedral
- ↑ a b c d Albanci ponovo prete rušenjem crkve Hrista Spasa u Prištini
- ↑ a b c d Priština preti: Rušimo Crkvu Hrista Spasa!
- ↑ В сербском храме Христа Спасителя в Приштине впервые за 23 года совершена Литургия. patriarchia.ru, 11 czerwca 2021. [dostęp 2021-06-12]. (ros.).