Sphaerodactylus
| Sphaerodactylus | |||
| Wagler, 1830[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – S. parthenopion | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Sphaerodactylus | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Sphaerodactylus cinereus Wagler, 1830 | |||
| Gatunki | |||
| |||
Sphaerodactylus – rodzaj jaszczurek z rodziny Sphaerodactylidae.
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce (Meksyk, Belize, Gwatemala, Salwador, Honduras, Nikaragua, Kostaryka, Panama, Kuba, Bahamy, Kajmany, Jamajka, Turks i Caicos, Navassa, Haiti, Dominikana, Portoryko, Brytyjskie Wyspy Dziewicze, Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych, Anguilla, Sint Maarten, Saba, Saint-Barthélemy, Sint Eustatius, Saint Kitts i Nevis, Antigua i Barbuda, Montserrat, Gwadelupa, Dominika, Martynika, Saint Lucia, Saint Vincent i Grenadyny, Grenada, Kolumbia, Trynidad i Tobago, Wenezuela, Gujana i Ekwador)[2][3].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Jaszczurki z tego rodzaju prowadzącą głównie naziemny i nocny tryb życia. Żywią się owadami.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj zdefiniował w 1830 roku niemiecki przyrodnik Johann Georg Wagler w publikacji własnego autorstwa dotyczącej systematyki płazów i gadów z wstępem dotyczącym systematyki ptaków i ssaków[1]. Wagler wymienił trzy gatunki – Gecko porphyreus Daudin, 1802, Lacerta sputator Sparrman, 1784 i Sphaerodactylus cinereus wagler, 1830 – z których gatunkiem typowym jest Lacerta sputator Sparrman, 1784.
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
Sphaerodactylus: gr. σφαιρος sphairos ‘kula, piłka’, od σφαιροω sphairoō ‘zaokrąglony’[4]; δακτυλος daktulos ‘palec’[5].
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodzaju należą następujące gatunki[2]:
- Sphaerodactylus alphus Mccranie & Hedges, 2013
- Sphaerodactylus altavelensis Noble, 1933
- Sphaerodactylus argivus Garman, 1888
- Sphaerodactylus argus Gosse, 1850
- Sphaerodactylus ariasae Hedges & Thomas, 2001
- Sphaerodactylus armasi Schwartz & Garrido, 1974
- Sphaerodactylus armstrongi Noble, 1933
- Sphaerodactylus asterulus Schwartz & Graham, 1980
- Sphaerodactylus beattyi Grant, 1937
- Sphaerodactylus becki Schmidt, 1919
- Sphaerodactylus bromeliarum Peters & Schwartz, 1977
- Sphaerodactylus caicosensis Cochran, 1934
- Sphaerodactylus callocricus Schwartz, 1976
- Sphaerodactylus celicara Garrido & Schwartz, 1982
- Sphaerodactylus cinereus Wagler, 1830
- Sphaerodactylus clenchi Shreve, 1968
- Sphaerodactylus cochranae Ruibal, 1946
- Sphaerodactylus continentalis Werner, 1896
- Sphaerodactylus copei Steindachner, 1867
- Sphaerodactylus corticola Garman, 1888
- Sphaerodactylus cricoderus Thomas, Hedges & Garrido, 1992
- Sphaerodactylus cryphius Thomas & Schwartz, 1977
- Sphaerodactylus dacnicolor Barbour, 1910
- Sphaerodactylus darlingtoni Shreve, 1968
- Sphaerodactylus difficilis Barbour, 1914
- Sphaerodactylus dimorphicus Fong & Díaz, 2004
- Sphaerodactylus docimus Schwartz & Garrido, 1985
- Sphaerodactylus dunni Schmidt, 1936
- Sphaerodactylus elasmorhynchus Thomas, 1966
- Sphaerodactylus elegans (Macleay, 1834)
- Sphaerodactylus elegantulus Barbour, 1917
- Sphaerodactylus epiurus Thomas & Hedges, 1993
- Sphaerodactylus exsul Barbour, 1914
- Sphaerodactylus fantasticus Duméril & Bibron, 1836
- Sphaerodactylus gaigeae Grant, 1932
- Sphaerodactylus gilvitorques Cope, 1862
- Sphaerodactylus glaucus Cope, 1866
- Sphaerodactylus goniorhynchus Cope, 1895
- Sphaerodactylus grandisquamis Stejneger, 1904
- Sphaerodactylus graptolaemus Harris & Kluge, 1984
- Sphaerodactylus guanajae McCranie & Hedges, 2012
- Sphaerodactylus heliconiae Harris, 1982
- Sphaerodactylus homolepis Cope, 1886
- Sphaerodactylus inaguae Noble, 1932
- Sphaerodactylus inigoi Thomas & Schwartz, 1966
- Sphaerodactylus intermedius Barbour & Ramsden, 1919
- Sphaerodactylus kirbyi Lazell, 1994
- Sphaerodactylus klauberi Grant, 1931
- Sphaerodactylus ladae Thomas & Hedges, 1988
- Sphaerodactylus lazelli Shreve, 1968
- Sphaerodactylus leonardovaldesi McCranie & Hedges, 2012
- Sphaerodactylus leucaster Schwartz, 1973
- Sphaerodactylus levinsi Heatwole, 1968
- Sphaerodactylus lineolatus Lichtenstein & Martens, 1856
- Sphaerodactylus macrolepis Günther, 1859
- Sphaerodactylus mariguanae Cochran, 1934
- Sphaerodactylus microlepis Reinhardt & Lütken, 1862
- Sphaerodactylus micropithecus Schwartz, 1977
- Sphaerodactylus millepunctatus (Hallowell, 1861)
- Sphaerodactylus molei Boettger, 1894
- Sphaerodactylus monensis Meerwarth, 1901
- Sphaerodactylus nicholsi Grant, 1931
- Sphaerodactylus nigropunctatus Gray, 1845
- Sphaerodactylus notatus (Baird, 1859)
- Sphaerodactylus nycteropus Thomas & Schwartz, 1977
- Sphaerodactylus ocoae Schwartz, 1977
- Sphaerodactylus oliveri Grant, 1944
- Sphaerodactylus omoglaux Thomas, 1982
- Sphaerodactylus oxyrhinus Gosse, 1850
- Sphaerodactylus pacificus Stejneger, 1903
- Sphaerodactylus parkeri (Grant, 1939)
- Sphaerodactylus parthenopion Thomas, 1965
- Sphaerodactylus parvus King, 1962
- Sphaerodactylus perissodactylius Thomas & Hedges, 1988
- Sphaerodactylus phyzacinus Thomas, 1964
- Sphaerodactylus pimienta Thomas, Hedges & Garrido, 1998
- Sphaerodactylus plummeri Thomas & Hedges, 1992
- Sphaerodactylus poindexteri McCranie & Hedges, 2013
- Sphaerodactylus ramsdeni Ruibal, 1959
- Sphaerodactylus randi Shreve, 1968
- Sphaerodactylus rhabdotus Schwartz, 1970
- Sphaerodactylus richardi Hedges & Garrido, 1993
- Sphaerodactylus richardsonii Gray, 1845
- Sphaerodactylus roosevelti Grant, 1931
- Sphaerodactylus rosaurae Parker, 1940
- Sphaerodactylus ruibali Grant, 1959
- Sphaerodactylus sabanus Cochran, 1938
- Sphaerodactylus samanensis Cochran, 1932
- Sphaerodactylus savagei Shreve, 1968
- Sphaerodactylus scaber Barbour & Ramsden, 1919
- Sphaerodactylus scapularis Boulenger, 1902
- Sphaerodactylus schuberti Thomas & Hedges, 1998
- Sphaerodactylus schwartzi Thomas, Hedges & Garrido, 1992
- Sphaerodactylus semasiops Thomas, 1975
- Sphaerodactylus shrevei Lazell, 1961
- Sphaerodactylus siboney Fong & Diaz, 2004
- Sphaerodactylus sommeri Graham, 1981
- Sphaerodactylus sputator (Sparrman, 1784)
- Sphaerodactylus storeyae Grant, 1944
- Sphaerodactylus streptophorus Thomas & Schwartz, 1977
- Sphaerodactylus thompsoni Schwartz & Franz, 1976
- Sphaerodactylus torrei Barbour, 1914
- Sphaerodactylus townsend Grant, 1931
- Sphaerodactylus underwoodi Schwartz, 1968
- Sphaerodactylus verdeluzicola Díaz-Lameiro, Villamil, Gamble, Pinto, Herrera-Martínez, Thomas, Bernstein, Titus-McQuillan, Nielsen, Agosto-Torres, Puente-Rolón, Bird-Picó, Oleksyk, Martínez-Cruzado & Daza, 2022
- Sphaerodactylus vincenti Boulenger, 1891
- Sphaerodactylus williamsi Thomas & Schwartz, 1983
- Sphaerodactylus zygaena Schwartz, 1977
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b J.G. Wagler: Natürliches System der Amphibien, mit vorangehender Classification der Säugethiere und Vögel. Ein Beitrag zur vergleichenden Zoologie. München, Stuttgart und Tübingen: In der J.G. Cotta’scchen Buchhandlung, 1830, s. 143. (niem.).
- ↑ a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Sphaerodactylus. The Reptile Database. [dostęp 2024-01-22]. (ang.).
- ↑ R. Midtgaard: Sphaerodactylus. RepFocus. [dostęp 2024-01-22]. (ang.).
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 243.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 75.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).