Stanisław Turek (oficer)

Stanisław Turek
Zbaraż
	pułkownik dyplomowany artylerii
Pełne imię i nazwisko	Stanisław Jan Turek
Data i miejsce urodzenia	17 grudnia 1891 ; Stanisławów
Data śmierci	1940
	Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	Sztab Główny
Stanowiska	delegat SG przy DOKP Lwów
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; wojna polsko-bolszewicka; II wojna światowa
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Jan Turek, ps. „Zbaraż” (ur. 17 grudnia 1891^[a] w Stanisławowie, zm. 1940^[2]) – pułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari..

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 17 grudnia 1891 w Stanisławowie, w rodzinie Jana i Marii z Kuderkiewiczów^[3]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany do stopnia kapitana artylerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919^[4]. W szeregach 12 pułku artylerii polowej uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej.

W 1922 roku pełnił obowiązki szefa sztabu 12 Dywizji Piechoty w Tarnopolu, pozostając oficerem nadetatowym 12 pap. Z dniem 15 października 1922 roku został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi na stanowisko szefa Oddziału IV^[5]. Ukończył II Kurs Doszkolenia od 3 listopada 1922 do 15 października 1923 w Wyższej Szkole Wojennej. Uzyskał tytuł oficera dyplomowanego. 1 grudnia 1924 został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 92. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[6]^[7]^[8]. W latach 20. pozostawał z przydziałem do 12 pułku artylerii polowej w garnizonie Złoczów; w 1923 był przydzielony do Sztabu Generalnego^[9], a w 1924 pełnił funkcję szefa sztabu 11 Dywizji Piechoty w Stanisławowie^[10]. 12 stycznia 1927 roku został przeniesiony do 7 pułku artylerii polowej w Częstochowie na stanowisko dowódcy I dywizjonu^[11]. W 1928 roku był dowódcą III dywizjonu w 12 pułku artylerii polowej^[12]. W marcu 1932 został przeniesiony ze Sztabu Głównego na stanowisko delegata Sztabu Głównego przy Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych we Lwowie^[13]^[14]. Służbę na tym stanowisku pełnił do 1939 roku^[15]. Na stopień podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1937 i 2. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[16].

Podczas II wojny światowej działając pod pseudonimem „Zbaraż” w stopniu pułkownika był szefem Wydziału III Komendy Obszaru nr IV Krakowsko-Śląskiego Związku Walki Zbrojnej, po czym 18 kwietnia 1940 został aresztowany^[17].

Był żonaty z Anną ze Szkielskich, z którą miał dwie córki: Krystynę Janinę (ur. 3 maja 1921) i Ewę Barbarę (ur. 5 sierpnia 1928)^[18].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 877^[3] – 26 marca 1921^[19]
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 11 listopada 1937 „za zasługi w służbie wojskowej”^[20]^[21]
Krzyż Walecznych trzykrotnie^[22]^[23]
Złoty Krzyż Zasługi – 25 lutego 1939 „za zasługi w służbie wojskowej”^[24]
Srebrny Krzyż Zasługi – 16 stycznia 1926 „za zasługi położone z narażeniem życia w akcji ratowniczej w czasie powodzi”^[25]^[26]
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[23]
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[23]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ 24 lipca 1928, na podstawie metryki urodzenia, ogłoszono sprostowanie daty urodzenia z „18 grudnia 1892” na „17 grudnia 1891”^[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 24 lipca 1928 roku, s. 239.
↑ Stawecki 1997 ↓, s. 66.
↑ ^a ^b Kolekcja ↓, s. 1.
↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 818.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 33 z 16 września 1922 roku, s. 723.
↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 741.
↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 455.
↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 180.
↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 737.
↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 70, 658.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 12 stycznia 1927 roku, s. 2.
↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 386.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 236.
↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 425.
↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 429.
↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 377.
↑ Komenda Obszaru nr IV Krakowsko-Śląskiego AK. dws-xip.pl. [dostęp 2016-04-06].
↑ Kolekcja ↓, s. 2.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 2 kwietnia 1921, s. 609.
↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 11 listopada 1937, s. 34.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922, s. 80, jako kpt. Jan Stanisław Turek z 12 DP.
↑ ^a ^b ^c Kolekcja ↓, s. 3.
↑ M.P. z 1939 r. nr 57, poz. 100.
↑ M.P. z 1926 r. nr 17, poz. 48.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 4 lutego 1926, s. 46.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Turek. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.50-4105 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-05-12].
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
Piotr Stawecki: Oficerowie dyplomowani wojska Drugiej Rzeczypospolitej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1997. ISBN 83-04-04390-4.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.

[2] 24 lipca 1928, na podstawie metryki urodzenia, ogłoszono sprostowanie daty urodzenia z „18 grudnia 1892” na „17 grudnia 1891”^[1].

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_11_z_24_lipca_1928_roku,_s._239-1] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 24 lipca 1928 roku, s. 239.

[CITEREFStawecki199766-3] Stawecki 1997 ↓, s. 66.

[CITEREFKolekcjas._1-4] Kolekcja ↓, s. 1.

[CITEREFRocznik_Oficerski1923818-5] Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 818.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_33_z_16_września_1922_roku,_s._723-6] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 33 z 16 września 1922 roku, s. 723.

[CITEREFRocznik_Oficerski1924741-7] Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 741.

[CITEREFRocznik_Oficerski1928455-8] Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 455.

[CITEREFRocznik_Oficerski1932180-9] Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 180.

[CITEREFRocznik_Oficerski1923737-10] Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 737.

[CITEREFRocznik_Oficerski192470,_658-11] Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 70, 658.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_1_z_12_stycznia_1927_roku,_s._2-12] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 12 stycznia 1927 roku, s. 2.

[CITEREFRocznik_Oficerski1928386-13] Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 386.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_6_z_23_marca_1932_roku,_s._236-14] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 236.

[CITEREFRocznik_Oficerski1932425-15] Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 425.

[CITEREFRybkaStepan2006429-16] Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 429.

[CITEREFRybkaStepan2003377-17] Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 377.

[18] Komenda Obszaru nr IV Krakowsko-Śląskiego AK. dws-xip.pl. [dostęp 2016-04-06].

[CITEREFKolekcjas._2-19] Kolekcja ↓, s. 2.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_13_z_2_kwietnia_1921,_s._609-20] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 2 kwietnia 1921, s. 609.

[21] M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_2_z_11_listopada_1937,_s._34-22] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 11 listopada 1937, s. 34.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_1_z_26_stycznia_1922,_s._80,_jako_kpt._Jan_Stanisław_Turek_z_12_DP-23] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922, s. 80, jako kpt. Jan Stanisław Turek z 12 DP.

[CITEREFKolekcjas._3-24] Kolekcja ↓, s. 3.

[25] M.P. z 1939 r. nr 57, poz. 100.

[26] M.P. z 1926 r. nr 17, poz. 48.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_9_z_4_lutego_1926,_s._46-27] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 4 lutego 1926, s. 46.

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[1]