Stefan Mucha
starszy sierżant | |
Data urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
|
Stefan Mucha (ur. 20 lipca 1920, zm. 20 maja 2004 w Lincoln) – starszy sierżant radiooperator Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Władysława i Wiktorii z domu Zając. Ukończył szkołę powszechną w Łasku, następnie od 1934 r. kształcił się w Szkole Rzemieślniczo-Przemysłowej. W 1937 r. wstąpił do Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich w Bydgoszczy[1].
Po wybuchu wojny został ewakuowany z innymi uczniami szkoły najpierw do Łucka a później na teren Rumunii. Stąd przedostał się do Francji, został przydzielony do polskiego Centrum Wyszkolenia Lotnictwa w Lyon-Bron, gdzie rozpoczął szkolenie na radiotelegrafistę[2].
Po upadku Francji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii i w Blackpool przeszedł przeszkolenie przygotowujące go do służby w RAF. Otrzymał numer służbowy 792823[3]. Pogłębiony kurs radiotelegrafistów odbył w bazie RAF w Yatesbury. 8 kwietnia 1941 r. trafił do 18 Operational Training School (OTU) w Bramcote na kurs zgrywania załóg[2]. Po jego ukończeniu otrzymał przydział do Dywizjonu 301, stacjonującego na lotnisku Swinderby i rozpoczął loty na bombowcach Vickers Wellington[1]. 16 sierpnia 1941 r. poleciał na swój pierwszy lot bojowy, którego celem było bombardowanie doków w Rotterdamie. Do końca 1941 r. brał udział w bombardowaniu celów w Dunkierce, Boulogne, Breście, Kilonii, Berlinie, Hamburgu, Kolonii i Düsseldorf. W jednym z lotów wykazał się szczególną odwagą za co został odznaczony Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari[1].
W 1942 r. brał udział w nalotach na okręty Kriegsmarine "Scharnhorst" i "Gneisenau" w dokach Brestu. 12 lutego 1942 r., w nalotach dziennych, atakował "Prinz Eugen", "Scharnhorst" i "Gneisenau", które przepływały przez kanał La Manche. W późniejszym okresie uczestniczył w nalotach na Wilhelmshaven, Kilonię, Essen oraz Hamburg[2].
10 kwietnia 1942 r. załoga w składzie: ppor. Jerzy Wasilewski (I pilot), por. Edward Burszewski (II pilot), mjr Kazimierz Przykorski (nawigator), st. sierż. Leon Błach (strzelec), sierż. Marian Zawodny (strzelec) i Stefan Mucha na samolocie Wellington GR-L nr Z-1333 wystartowała do nalotu na Essen[4]. Samolot został zestrzelony, ppor. Jerzy Wasilewski i reszta załogi uratowała się na spadochronach. Marian Zawodny uniknął niewoli, pozostali zostali schwytani[5].
Przebywał w obozach jenieckich: Dulag Luft, Stalag Luft III, Stalag Luft VII oraz Stalag Luft IV[2]. Z tego ostatniego został ewakuowany 6 lutego 1945 r. Został wyzwolony przez armię brytyjską 2 maja 1945 r., do Anglii dotarł 8 maja.
Po demobilizacji Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia a następnie do RAF i służył w Wielkiej Brytanii i na Cyprze. 14 kwietnia 1950 przyjął brytyjskie obywatelstwo. Przeszedł na emeryturę w 1968, ale do 1983 pracował w policji.
Zmarł 20 maja 2004 r. w Lincoln, został pochowany na cmentarzu w Newark-on-Trent[3].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Virtuti Militari nr 9508
- Krzyż Walecznych – trzykrotnie
- Medal Lotniczy[3]
- Odznaka za Rany i Kontuzje
- Polowy Znak Strzelca Radiotelegrafisty (nr 126)
- Army Long Service and Good Conduct Medal (Wielka Brytania)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Łaskowianin Stefan Mucha – lotnik radiotelegrafista. „Na sieradzkich szlakach”. 4/104/2011/XXVI, s. 48-49. Sieradz: Oddział PTTK w Sieradzu. ISSN 1232-2695.
- ↑ a b c d Stefan Mucha. polishairforce.pl. [dostęp 2019-03-03].
- ↑ a b c Mucha Stefan. listakrzystka.pl. [dostęp 2019-03-03].
- ↑ Hodyra 2016 ↓, s. 61.
- ↑ Loss Chart on: T1473. Dutch Airwar Studygroup 1939-1945. [dostęp 2020-11-08]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Piotr Hodyra: 301 Dywizjon Bombowy 1940-1943. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2016. ISBN 978-83-7020-664-2. OCLC 971435802.
- Jeńcy Stalagu Luft III w Żaganiu
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (trzykrotnie)
- Odznaczeni Medalem Lotniczym
- Odznaczeni Odznaką za Rany i Kontuzje
- Podoficerowie lotnictwa II Rzeczypospolitej
- Żołnierze przyjęci do służby w RAF po rozwiązaniu Polskich Sił Powietrznych
- Urodzeni w 1920
- Zmarli w 2004
- Żołnierze Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia
- Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej
- Pochowani na cmentarzu w Newark