Szczurkowo (gmina)

Szczurkowo
	gmina wiejska
	1945
Państwo	Polska
Województwo	okręg mazurski
Powiat	bartoszycki
Data powstania	25 lipca 1945
Data likwidacji	1945
Siedziba	Szczurkowo
brak współrzędnych

Szczurkowo – dawna gmina wiejska istniejąca w 1945 roku w okręgu mazurskim (IV) (dzisiejsze woj. warmińsko-mazurskie). Siedzibą władz gminy było Szczurkowo.

Niemcy[edytuj | edytuj kod]

Gmina zbiorowa Szczurkowo (Amtsbezirk Schönbruch) powstała 11 czerwca 1874 w Prusach Wschodnich w powiecie frydlandzko-bartoszyckim. W jej skład weszły gminy jednostkowe Rettauen (Retowy), Rockeln (Rogielkajmy), Schönbruch (Szczurkowo / Широкое) i Woduhnkeim (Wodukajmy) oraz obszary dworskie Groß Poninken (Poniki), Korittken (Korytki), Pöhlen (Верное(inne języki)), Rambsen(inne języki) (Ключевое), Schönbruch (Szczurkowo / Широкое), Trosienen (Trosiny) i Woduhnkeim (Wodukajmy).

4 listopada 1893 włączono gminę jednostkową (Köllmisch) Woduhnkeim do obszaru dworskiego (Adlig) Woduhnkeim.
11 grudnia 1894 przekształcono gminę jednostkową Rettauen w obszar dworski o tej samej nazwie.
30 września 1928 połączono gminę jednostkową Rockeln z obszarami dworskimi Adlig Woduhnkeim, Groß Poninken, Korittken, Rettauen i Trosienen w nową gminę Groß Poninken; równocześnie Amtsbezirk Schönbruch odłączono obszar dworski Pöhlen, łącząc go z obszarem dworskim Sehmen (Солдатово) w Amtsbezirk Sehmen w jedną gminę jednostkową Sehmen (Солдатово) w Amtsbezirk Sehmen.
1 listopada 1928 zniesiono obszary dworskie Rambsen i Schönbruch, a takż obszar dworski Wicken(inne języki) (Климовка) w Amtsbezirk Groß Sporwitten (Поддубное), włączające je do gminy jednostkowej Schönbruch w Amtsbezirk Schönbruch. Równocześnie zniesiono sąsiedni Amtsbezirks Juditten (składający się z gminy jednostkowej Juditten – Judyty – wraz z włączonym do niej 30 września 1928 obszarem dworskim Juditten).
1 kwietnia 1938 do gminy jednostkowej Juditten włączono gminę jednostkową Dompendehl (Domarady) z Amtsbezirk Liesken.

I tak 1 stycznia 1945 Amtsbezirk Schönbruch składał się z trzech gmin jednostkowych (Groß Poninken, Juditten i Schönbruch)^[1].

Polska[edytuj | edytuj kod]

Gmina Szczurkowo powstała po II wojnie światowej, 25 lipca 1945 roku, na terenie tzw. Ziem Odzyskanych, jako jedna z siedmiu gmin powiatu bartoszyckiego^[2].

Po ustaleniu granicy polsko-radzieckiej obszar gminy Szczurkowo znalazł się częściowo po stronie radzieckiej, przez co gminę zniesiono, a części jej obszaru które pozostały w Polsce włączono do gmin: Liski (gromada Domarady) i Smolanka (gromady Szczurkowo i Wodukajmy)^[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Amtsbezirk Schönbruch
↑ WAPO, UPR, 171, k. 70, Wykaz powiatów Okręgu Mazurskiego z podziałem na gminy; por. także R. Rryciuk, M. Petraszko, op. cit., s. 210.
↑ F. Sokołowski, Materiały źródłowe do początków administracji polskiej na Warmii i Mazurach w 1945 roku, Rocznik Olsztyński (dalej: RO), 1972, t. X, ss. 323–329.

[1] Amtsbezirk Schönbruch

[2] WAPO, UPR, 171, k. 70, Wykaz powiatów Okręgu Mazurskiego z podziałem na gminy; por. także R. Rryciuk, M. Petraszko, op. cit., s. 210.

[sokol-3] F. Sokołowski, Materiały źródłowe do początków administracji polskiej na Warmii i Mazurach w 1945 roku, Rocznik Olsztyński (dalej: RO), 1972, t. X, ss. 323–329.

[1]

[2]

[3]

Przynależność wojewódzka	okręg mazurski (1945–46) woj. olsztyńskie (od 1946)
Miasta	Bartoszyce (od 1945) Górowo Iławeckie (← od 1961) Sępopol (Szepepel) (1945–46 i od 1973)
Osiedla (1954–72)	Sępopol (1959–72)
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Bartoszyce (od 1973) Galiny (Gallingen) (1945–54 i od 1973) Górowo Iławeckie (od 1973) Dąbrowa (1945–54) Kandyty (od 1973) Liski (Lisków) (1945–46) Łabędnik (Szwansfeld) (1945–46) Ostre Bardo (1945) Sępopol (1946–54 i od 1973) Smolanka (Lanckorona) (1945–46) Sokolica (1946–54) Szczurkowo (1945)
Gromady (1954–72)	Bartoszyce (1954–72) Bezledy (← 1961–72) Bukowiec (← 1961–68) Dzietrzychowo (← 1955–71) Galiny (1954–72) Gałajny (← 1961–71) Górowo Iławeckie (← 1961–72) Kandyty (← 1961–72) Łabędnik (1954–72) Maszewy (1954–59) Osieka (1954–59) Pieszkowo (← 1961–72) Pluty (← 1961–71) Poniki (1954–57) Rodnowo (← 1961–68) Sępopol (1958–72) Sępopol-Południe (1954–57) Sępopol-Północ (1954–57) Wiatrowiec (1954–61) Wirwilty (1954–59) Wodukajmy (1958–72) Wojciechy (← 1961–72) Wozławki (← 1959–61) Żydowo (1954–59)