Tętnica językowa
Tętnica językowa (łac. arteria lingualis) – w anatomii człowieka druga gałąź tętnicy szyjnej zewnętrznej. Najczęściej odchodzi pomiędzy tętnicą tarczową górną a tętnicą twarzową[1].
Topografia[edytuj | edytuj kod]
Rozpoczyna się w trójkącie tętnicy szyjnej. Jej początkowy odcinek biegnie poziomo na wysokości rogów większych kości gnykowej i zewnętrznie od mięśnia zwieracza środkowego gardła. Opleciona jest siecią naczyń żylnych. Następnie tętnica biegnie ku przodowi i ku górze przyśrodkowo od mięśnia gnykowo-językowego. W tym obszarze od góry krzyżuje ją nerw podjęzykowy, który biegnie dalej na zewnątrz mięśnia gnykowo-językowego. Następnie tętnica biegnie dalej ku przodowi i ku górze leżąc na powierzchni dolnej języka pomiędzy mięśniem podłużnym dolnym języka a mięśniem bródkowo-językowym. Końcowa gałąź tętnicy językowej nosi nazwę tętnicy głębokiej języka. W swoim przebiegu tętnica językowa posiada liczne zagięcia, które umożliwiają swobodne ruchy języka[1].
Gałęzie tętnicy językowej[edytuj | edytuj kod]
- gałąź nadgnykowa (łac. ramus suprahyoideus) – cienka gałąź tętnicza biegnąca po górnym brzegu kości gnykowej. W swym końcowym przebiegu zespala się z gałęzią strony przeciwległej. Czasami w ogóle nie występuje a jej funkcję przejmuję gałąź podgnykowa tętnicy tarczowej górnej. Zaopatruje ona kość gnykową oraz tkanki miękkie na drodze swojego przebiegu[1].
- gałęzie grzbietowe języka (łac. rami dorsales linguae) – zwykle 2 lub 3 kierują się ku górze zaopatrując podstawę (nasadę) języka, cieśń gardzieli i okolicę nagłośni, zespalając się tam z gałązkami tętnicy krtaniowej górnej oraz dochodzą także do migdałka podniebiennego biorąc udział w wytwarzaniu okołomigdałkowego łańcucha tętniczego. W swym przebiegu końcowym zespalają się z jednoimiennymi gałązkami strony przeciwległej[1].
- tętnica podjęzykowa (łac. arteria sublingualis) – odchodzi przy przednim brzegu mięśnia gnykowo-językowego i jest przedłużeniem tętnicy językowej, która w tym miejscu zakręca ku górze. Tętnica podjęzykowa biegnie dalej poziomo i ku przodowi po dnie jamy ustnej, pomiędzy mięśniem bródkowo-gnykowym a mięśniem żuchwowo-gnykowym. Następnie tętnica biegnie równolegle do przewodu ślinianki podżuchwowej i pod ślinianką podjęzykową. Unaczynia ona dno jamy ustnej wraz z trzewiami (ślinianka podjęzykowa) oraz dziąsła zębów dolnych. Pod wędzidełkiem języka zespala się z tętnicą strony przeciwległej[1].
- tętnica głęboka języka (łac. arteria profunda linguae) – jest to odcinek końcowy tętnicy językowej. Biegnie ona ku górze i ku przodowi do wierzchołka języka pomiędzy mięśniem podłużnym dolnym a mięśniem bródkowo-językowym. Na swoim przebiegu podobnie jak tętnica językowa posiada liczne zagięcia umożliwiające ruchy języka. Opleciona jest gałązkami nerwu językowego. Nad wędzidełkiem zespala się ona z tętnicą strony przeciwległej. Odżywia ona trzon i wierzchołek języka[1].
Odmiany tętnicy językowej[edytuj | edytuj kod]
Niekiedy tętnica językowa nie występuje lub jest słabo wykształcona. Jej funkcję przejmują wtedy sąsiednie gałęzie tętnicy szyjnej zewnętrznej. Niekiedy tętnica nie wchodzi także przyśrodkowo pod tylny brzeg mięśnia gnykowo-językowego lecz przebija go lub leży bocznie od niego towarzysząc wtedy nerwowi podjęzykowemu. Tętnice grzbietowe języka niekiedy zespalają się ze sobą tworząc pojedyncze naczynie – tętnicę pośrodkową języka (łac. arteria mediana linguae), która kończy się w okolicy otworu ślepego języka[1].
