Tadeusz Mencel (1893–1924)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
22 lutego 1893 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
23 lipca 1924 |
| Zawód, zajęcie |
rolnik |
| Odznaczenia | |
    
| |
Tadeusz Mencel (ur. 22 lutego 1893 w Niskołyzach, zm. 23 lipca 1924 w Wojniłowie) – rotmistrz Wojska Polskiego, rolnik, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 22 lutego 1893 w Niskołyzach, w ówczesnym powiecie buczackim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Karola, właściciela ziemskiego, i Marii z Sołowijów[1][2]. Był starszym bratem Pawła (1897–1968), porucznika kawalerii Wojska Polskiego, działacza niepodległościowego i kawalera Orderu Virtuti Militari[1].
W czasie I wojny światowej walczył w szeregach cesarskiej i królewskiej Armii. Jego oddziałem macierzystym był c. i k. Pułk Ułanów Nr 13[3][4]. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1916[5][6].
W 1920, w czasie wojny z bolszewikami, pełnił służbę w Naczelnym Dowództwie Wojska Polskiego[7]. W początku sierpnia został przydzielony do 201 ochotniczego pułku szwoleżerów, późniejszego 3 pułku szwoleżerów, w którym objął dowództwo 3. szwadronu[8]. 11 sierpnia 1920 osłaniając w odwrocie XV Brygadę Piechoty pod Rabianami i Połaziami Świętochowskimi został ranny[8]. 22 sierpnia wyróżnił się męstwem w szarży pod Żurominkiem[9]. 27 sierpnia został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu rotmistrza, w kawalerii, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[7]. W październiku 1920 dowodził 3. szwadronem w zagonie na Korosteń[10].
Po zakończeniu działań wojennych nadal pełnił służbę w macierzystym pułku[11]. W 1922 został przeniesiony do rezerwy[12] i przydzielony w rezerwie do 3 pułku szwoleżerów[13][14][15]. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu rotmistrza rezerwy ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 203. lokatą w korpusie oficerów jazdy[16][17].
Po zwolnieniu z wojska prowadził gospodarstwo rolne w Wojniłowie[1]. Tam 23 lipca 1924 został zamordowany[18][19][20].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 2816 – 1922[21][22][23][24]
- Krzyż Walecznych[25][19]
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej[4]
- Srebrny Medal Waleczności 2 klasy[4]
- Krzyż Wojskowy Karola[4]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 1, 4.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-05-16]..
- ↑ Ranglisten 1917 ↓, s. 816.
- ↑ a b c d Ranglisten 1918 ↓, s. 1026.
- ↑ Ranglisten 1917 ↓, s. 742.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 935.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 33 z 1 września 1920, s. 793.
- ↑ a b Gruszecki 1929 ↓, s. 9.
- ↑ Gruszecki 1929 ↓, s. 21.
- ↑ Gruszecki 1929 ↓, s. 27.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 241.
- ↑ Druga lista 1922 ↓, s. 24.
- ↑ Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 183.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 600.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 541.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 697.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 619.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 53 z 14 maja 1925, s. 258.
- ↑ a b Ś.p. rtm. Tad. Mencel. „Żołnierz Polski”. 35 (419), s. 17, 1924-08-31. Warszawa..
- ↑ Straszne morderstwo rabunkowe w powiecie kałuskim. „Gazeta Lwowska”. 170, s. 7, 1924-07-25. Lwów..
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922, s. 8.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-05-16]..
- ↑ Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 416.
- ↑ Gruszecki 1929 ↓, s. 30.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-05-16]..
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Mencel Paweł. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.26-1861 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-05-14].
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wien: K. K. Hof und Staatsdruckerei, 1917. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wien: K. K. Hof und Staatsdruckerei, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Druga lista oficerów rezerwowych WP. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922-01-26.
- Alfabetyczny spis oficerów rezerwy. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922-05-01.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Księga Jazdy Polskiej. Bolesław Wieniawa-Długoszowski (red.) Bronisław Rakowski (red.) Władysław Dziewanowski (red.) Karol Koźmiński (red.) Stanisław Strumph-Wojtkiewicz (red.) Stanisław Ostoja-Chrostowski (red.) Stanisław Haykowski (ilust.). Warszawa: Zakłady Graficzne Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska”, 1938.
- Emil Gruszecki: Zarys historji wojennej 3–go Pułku Szwoleżerów Mazowieckich imienia pułkownika Kozietulskiego. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Ofiary zabójstw w II Rzeczypospolitej
- Oficerowie 3 Pułku Szwoleżerów Mazowieckich
- Polacy odznaczeni Krzyżem Wojskowym Karola
- Polacy odznaczeni Medalem Waleczności
- Polacy odznaczeni Medalem Zasługi Wojskowej Signum Laudis
- Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Polscy rolnicy
- Rotmistrzowie II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1893
- Zmarli w 1924