Taha Muhji ad-Din Maruf

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Taha Muhji ad-Din Maruf (ur. 1929 w As-Sulajmanijji, zm. 7 lutego 2009) – iracki polityk, z pochodzenia Kurd. Wiceprezydent Iraku w latach 1982-2003.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził ze średniozamożnej rodziny kurdyjskiej. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Bagdadzkim w 1947[1]. Jeszcze w trakcie studiów współtworzył w 1946 Demokratyczną Partię Kurdystanu[1]. W ruchu kurdyjskim był zwolennikiem Dżalala Talabaniego w jego sporze z Mustafą Barzanim[1][2].

Po zamachu stanu w Iraku przeprowadzonym przez partię Baas w 1968 został włączony do nowego rządu, co było ze strony baasistów gestem w stronę ludności kurdyjskiej[3]. W latach 1968-1969 był ministrem budownictwa mieszkaniowego[1]. W kolejnych latach był ambasadorem Iraku we Włoszech (1970), w Albanii (1971) i na Malcie (1972)[1].

W ramach porozumienia zawartego z Kurdami przez rząd Ahmada Hasana al-Bakra[1] w 1974 otrzymał stanowisko jednego z wiceprezydentów Iraku[4]. Podczas zbrojnego powstania Kurdów w latach 1974-1975, wspieranego przez Iran i zakończonego w marcu 1975 po podpisaniu porozumienia w Algierze Maruf nie poparł walczących Kurdów, stając po stronie rządu[1]. W 1982 został włączony do de facto rządzącej Irakiem Rady Dowództwa Rewolucji jako jedyny Kurd i jedyny polityk niezwiązany z partią Baas[5]. Jego rola w Radzie była marginalna; obecność Kurda w tym gremium miała jedynie znaczenie propagandowe[6].

Taha Muhji ad-Din Maruf pozostał wiceprezydentem Iraku do obalenia dyktatury Saddama Husajna przez interwencję Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników. W maju 2003 został aresztowany przez Amerykanów, lecz z uwagi na fakt, że nie odgrywał de facto żadnej roli w dawnej elicie władzy zwolniono go. Zamieszkał jako osoba prywatna w Kurdystanie irackim, a następnie w Jordanii, gdzie zmarł na raka[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h E. Ghareeb, B. Dougherty, Historical..., s. 418-419.
  2. ↑ M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq..., s. 117 i 128.
  3. ↑ M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq..., s. 210.
  4. ↑ M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq..., s. 212.
  5. ↑ M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq..., s. 210-211.
  6. ↑ A. Dawisha, Iraq, s. 228.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Dawisha A.: Iraq. A Political History. Princeton: Princeton University Press, 2013. ISBN 978-0-691-15793-1.
  • Farouk-Sluglett M., Sluglett P.: Iraq Since 1958. From Revolution to Dictatorship. London & New York: I. B. Tauris, 2003. ISBN 1-86064-622-0.
  • Ghareeb E., Dougherty B.: Historical Dictionary of Iraq. Scarecrow Press, 2004. ISBN 978-0-8108-6568-6.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Taha_Muhji_ad-Din_Maruf&oldid=52168071”