Tomasz Młodzianowski
Portret z łacińskim mottem: Wybrałem sobie tego człowieka za narzędzie. On zaniesie imię Moje do pogan i królów, i do synów Izraela. I pokażę mu, jak wiele będzie musiał wycierpieć dla Mego imienia (Dz 9,15-16) | ||
| ||
Data i miejsce urodzenia | ||
---|---|---|
Data i miejsce śmierci |
3 lub 9 października 1686 | |
Rektor Kolegium Jezuickiego w Poznaniu | ||
Okres sprawowania |
1680-1683 | |
Wyznanie | ||
Kościół | ||
Inkardynacja | ||
Prezbiterat |
1648 |
Tomasz Młodzianowski herbu Dąbrowa (ur. 21 grudnia 1622[1] pod Ciechanowem, zm. 3 lub 9 października 1686[1] w Wolbromiu) – polski duchowny katolicki, teolog, kaznodzieja i publicysta religijny.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodził z drobnej szlachty mazowieckiej, osiadłej w ziemi ciechanowskiej. W 1637 rozpoczął nowicjat u jezuitów. W 1648 otrzymał święcenia kapłańskie. W latach 1654-1656 prowadził misje w Isfahanie. Wracając stamtąd, zwiedził Ziemię Świętą. Wykładał w kolegiach na obszarze całej Rzeczypospolitej, był też przez wiele lat kapelanem. W 1673 otrzymał godność wiceprowincjała. Od 1680 do 1683 pełnił funkcję rektora kolegium jezuickiego w Poznaniu. Zmarł w Wolbromiu. Pochowano go w kościele św. Piotra i Pawła w Krakowie. Przez 22 lata po śmierci jego ciało nie ulegało zepsuciu[2].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Zyskał sławę wielkiego kaznodziei. W 1674 wygłosił kazanie na Mszy koronacyjnej Jana III Sobieskiego. Spisał 73 homilie i 179 kazań. Mowy okolicznościowe publikował osobno. Pozostałe wydał w potężnym zbiorze Kazania i Homilyie (1681), liczącym ponad 2000 stron in folio w 4 tomach. Unikał makaronizmów, wysławiał się jasno i dobitnie (urozmaicając wykład między innymi konceptami), przybliżał słuchaczom abstrakcyjne pojęcia (przyrównując na przykład apostołów do posłów i senatorów), nie gardził przysłowiami.
Wydał również dzieła:
- Praelectiones (1666-1674) – serię podręczników, omawiającą całokształt teologii i filozofii
- Integer cursus theologicus et philosophicus – poprawioną i poszerzoną edycję Praelectionum
- Rozmyślania albo Lekcya duchowna – pismo ascetyczne, w latach 1680-1754 wydawane 6 razy
- Akty przygotowania się na śmierć – kolejną książkę ascetyczną, między 1685 a 1758 ogłaszaną 7 razy
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut, t. 2 Piśmiennictwo Staropolskie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1964, s. 526-527
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Stanisław Zieliński, Mały słownik pionierów polskich kolonialnych i morskich : podróżnicy, odkrywcy, zdobywcy, badacze, eksploratorzy, emigranci - pamiętnikarze, działacze i pisarze migracyjni, Warszawa: Inst. Wyd. Ligi Morskiej i Kolonialnej, 1933, s. 310 .
- ↑ Kasper Niesiecki, Herbarz polski, t. VI, Lipsk 1841, s. 429
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Publikacje Tomasza Młodzianowskiego w bibliotece Polona
- Duchowni katoliccy – szlachta I Rzeczypospolitej
- Etycy
- Filozofowie I Rzeczypospolitej
- Ludzie urodzeni w Ciechanowie
- Ludzie związani z Krakowem (I Rzeczpospolita)
- Ludzie związani z Ciechanowem (I Rzeczpospolita)
- Ludzie związani z Wolbromiem
- Mistycy chrześcijańscy
- Młodzianowscy herbu Dąbrowa
- Pochowani w kościele Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie
- Polacy w Persji
- Polscy kaznodzieje
- Polscy misjonarze jezuiccy
- Polscy pisarze nowołacińscy XVII wieku
- Polscy pisarze barokowi
- Polscy prezbiterzy jezuiccy
- Teolodzy katoliccy I Rzeczypospolitej
- Polscy pisarze religijni XVII wieku
- Urodzeni w 1622
- Wykładowcy kolegium jezuitów w Poznaniu
- Zmarli w 1686