Troilo

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kartusz herbowy Troilo z loży kolatorskiej w kościele w Lasocicach

Trolio (także Troylo lub Troulo, łac. Troilus) – szlachecka rodzina pochodząca z Tyrolu. W ostatniej tercji XVI w. Johann Franz von Troilo przeniósł się na Śląsk, a dokładniej do Księstwa wrocławskiego i nyskiego (Lasocice). Ponieważ na przestrzeni lat na Śląsk przybywali inni szlachcice z katolickiego Tyrolu, mogło to wynikać z faktu, że zarówno wrocławska kapituła katedralna, jak i ówcześni władcy czescy chcieli promować powrót klasy rządzącej do wiary katolickiej. Kuria Wrocławska dążyła do systematycznej rekatolicyzacji duchowego Księstwa nyskiego i jego ziemiaństwa[1].

Początek[edytuj | edytuj kod]

Ród Troilo pochodził pierwotnie z Rovereto, które po upadku panowania weneckiego w 1509 roku przypadło cesarzowi Maksymilianowi I, a następnie znalazło się w granicach hrabstwa Tyrolu. Pierwszy „Troulo”, nobilitowany w 1557 r., uzyskał w 1563 r. obywatelstwo Bolzano, gdzie już rok później rodzina posiadała kamienicę „Troyburg” przy Silbergasse (obecna Casa Troilo przy via degli Argentieri w Bolzano[2]). Ta gałąź rodu prawdopodobnie wymarła w XVII wieku.

Jeszcze przed 1572 r. Johann Franz von Troilo wyemigrował z nieznanego powodu na Śląsk. Na Śląsku mieszkał i pracował najpierw we Wrocławiu, gdzie szybko doszedł do władzy i zyskał poparcie zarówno cesarza, jak i ówczesnego biskupa wrocławskiego Andreasa von Jerina. W 1591 r. Johann Franz nabył majątek Lassoth (obecne Lasocice, gmina Łambinowice) wraz z majątkiem Jeutritz (obecnie Jutrocice, część wsi Piątkowice) w biskupim Księstwie nyskim[3]. Około 1594 roku Johann Franz von Troilo wybudował w Lassoth dwór. Następnie rozbudował tutejszy średniowieczny kościół św. Franciszka i kazał go odnowić. Bogato zdobiona ambona, loża kolatorska i dzwon pojawiły się w 1596 roku. Johann Franz von Troilo i jego potomkowie należeli do najbardziej wpływowych rodzin we Wrocławiu i Księstwie Nysy. On i jego żona Catharina (również Katharina) zostali pochowani w kościele Lassoth (Lasocice).

Potomkowie Johanna Franza von Troilo i Cathariny von Freund[edytuj | edytuj kod]

W 1572 roku Johann Franz von Troilo ożenił się z Katarzyną von Freund z Polen Weistritz (obecnie Bystrzyca Dolna) w Księstwie świdnickim[1]. Ich dziećmi byli:

  1. Helena von Troilo (1573 – 1631) wyszła za mąż za patrycjusza wrocławskiego Christopha von Poleya (1561–1637), który w 1612 r., mając około 25 lat, został radnym wrocławskim. W 1607 r. Helena ofiarowała cenny kielich z herbem sojuszniczym rodów Troilo i Poley oraz napisem „Helena Polein geborne Troylin von Lest”. Kielich trafił później do Germanisches Nationalmuseum w Norymberdze.
  2. Katarzyna z Troilo (ok. 1575 – po 1619). Wyszła za mąż za owdowiałego Johanna Matthäusa Wacker von Wackenfels w Nysie w 1595 roku, córka (?): Emilia-Catharina von Sprinzenstein z domu Wacker von Wackenfels (* ~1605–1686). Jej córka Maria-Emilia-Catharina z domu von Sprinzenstein und Neuhaus (* ~1635, † 1686 w Lassoth) wyszła za mąż za hrabiego Joachima Enzmilnera (1600–1678) w 1661 roku.
  3. Nicolaus von Troilo(inne języki) (1582 – 1640)[4], radca cesarski, kanonik rezydent we Wrocławiu, uważany za najznakomitszego członka rodu Troilo[5][6][7], zwany „wielkim Troilo”[8][9].
  4. Franz Gottfried von Troilo (* ok. 1583 – ok. 1648)[10]. Wraz z bratem Nicolausem w 1597 r. został zapisany do praskiego Clementinum. W 1605 uczęszczał kolejno na uniwersytety w Sienie i Padwie. Cesarz Matthias (Maciej) mianował go członkiem Rady Cesarskiej. W 1617 roku Franz Gottfried został przyjęty do grona czeskiej szlachty. Był żonaty z Ursulą Juliane von Strachwitz. Zyskał rozgłos jako kolekcjoner i znawca znakomitych rękopisów. Najcenniejszym rękopisem w jego zbiorach był „Kodeks św. Jadwigi” (zwany „Kodeksem lubińskim”) z 1353 r. Rękopis znajduje się obecnie w Muzeum J. Paula Getty’ego[11].
  5. Franz Friedrich von Troilo[12], właściciel Lassoth, Nieder-Jeutritz i Steinsdorf (Gierałcic) w Księstwie nyskim[13]. Pozostawił po sobie kilku potomków. Żonaty z nieznaną z imienia panią von Pertock; później ponownie ożenił się z panią von Köller[14]. Dzieci Franza Friedricha:
    1. Franz Nicolaus Troilo von Rovoredo († po 1670), ⚭ N. N von Reideburg.
    2. Franz Ferdinand von Troilo (ok. 1635 – 4 czerwca 1704 w Stolpen)[15], często (najpewniej błędnie) podawany jako syn Franza Gottfrieda[16][17]; kawaler Grobu Świętego, podróżnik do Palestyny, autor rozległego opisu z orientalnej podróży[18]. ⚭ 11 listopada 1678 Hedwig Sophia von Polenz (* 1659 – 20 marca 1678 w Stolpen). Dzieci:
      1. Franz Christian Troilo z Rovoredo (* około 1678 r.).
      2. Franz Ferdinand Troilo von Rovoredo, zmarł w 1707 roku w Dreźnie jako chorąży w pułku piechoty generała sierżanta Wostromirskiego.
    3. Franz Gottfried Troilo von Rovoredo (* około 1635, † po 1670) ⚭ Anna von Strachwitz. Dzieci:
      1. Franz Gottfried von Troilo, właściciel Lassoth, Karlowitz i Glasendorf (* około 1690 1735) ⚭ 1) przed 1706 z Theresią Noble von Maubeuge i 2) z Marią Franziską von Schoberg († 1744). Dzieci z drugiego małżeństwa:
        1. Franz Nikolaus von Troilo (* 7 października 1715 w Lassoth, † 2 października 1796). Po studiach w nyskim Carolinum i na Uniwersytecie Wrocławskim otrzymał tonsurę 29 sierpnia 1734 z rąk księcia-biskupa wrocławskiego Philippa Ludwiga von Sinzendorf. Studiował w Rzymie, gdzie był alumnem Germanicum. Po święceniach kapłańskich 10 sierpnia 1738 r. został proboszczem w Riemersheide (Rusocin)[19].

Własności[edytuj | edytuj kod]

  1. We Wrocławiu: dom na Neumarkt (dzisiejszy plac Nowy Targ)
  2. W Księstwie nyskim: Lassoth (Lasocice), Jeutritz (Jutrocice, cz. wsi Piatkowice)[20] i Jungferndorf (Kobylá nad Vidnavkou).
  3. W Księstwie nyskim majątki spokrewnionej z Troilo rodziny Freund: Steinsdorf (Ścinawa Nyska), Markersdorf (Markowice) i Giersdorf (Gierałcice).

Więcej informacji[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Jörg Deventer, Susanne Rau, Anne Conrad, Zeitenwenden: Herrschaft, Selbstbehauptung und Integration zwischen Reformation und Liberalismus: Festgabe für Arno Herzig zum 65. Geburtstag, LIT Verlag Münster, 2002, ISBN 978-3-8258-6140-7 [dostęp 2023-07-11] (niem.).
  2. ↑ La via degli Argentieri nel centro storico di Bolzano [online], bolzano.net [dostęp 2023-07-12].
  3. ↑ Deutsche Adelsproben aus dem Deutschen Ordens-Central-Archive: 2, 1868 [dostęp 2023-07-11] (niem.).
  4. ↑ Troilo, Nikolaus von, 1582-1640 – Portaro – katalog knihovny [online], stt.opac.nm.cz [dostęp 2023-07-11].
  5. ↑ N. Conrads, Nicolaus von Troilo (1582-1640): Ein Breslauer Domherr zwischen Politik und Kultur, [w:] R. Bendel, J. Nolte, Befreite Erinnerung. Teilband 1: Region – Religion – Identität: Schlesische Prägungen, Berlin 2017.
  6. ↑ Martin Opitz, Lateinische Werke, Band 2: Ausgaben deutscher Literatur des 15. bis 18. Jahrhunderts (1624-1631), 18 kwietnia 2011, DOI: 10.1515/9783110237931 [dostęp 2023-07-11].
  7. ↑ CERL Thesaurus [online], data.cerl.org [dostęp 2023-07-11].
  8. ↑ Rainer Bendel, Josef Nolte, Befreite Erinnerung: Teilband 1: Region – Religion – Identität: Schlesische Prägungen, LIT Verlag Münster, 2017, ISBN 978-3-643-13126-3 [dostęp 2023-07-11] (niem.).
  9. ↑ Martin Opitz, 1624-1631, Walter de Gruyter, 2009, ISBN 978-3-11-023792-4 [dostęp 2023-07-11] (niem.).
  10. ↑ Troilo von Lessoth, Franz Gottfried, asi 1583-asi 1648 – Bibliographie zur Geschichte der Böhmischen Länder [online], biblio.hiu.cas.cz [dostęp 2023-07-11].
  11. ↑ The J. Paul Getty Museum, The J. Paul Getty Museum Journal: Volume 12, 1984, Getty Publications, 1984, ISBN 978-0-89236-079-6 [dostęp 2023-07-11] (ang.).
  12. ↑ Data urodzenia nieznana, około 1585 r.
  13. ↑ Bernhard W. Scholz, Das geistliche Fürstentum Neisse: eine ländliche Elite unter der Herrschaft des Bischofs (1300-1650), Forschungen und Quellen zur Kirchen- und Kulturgeschichte Ostdeutschlands, Köln: Böhlau, 2011, ISBN 978-3-412-20628-4 [dostęp 2023-07-11].
  14. ↑ Małgorzata Konopnicka, Bestrebungen des schlesischen Adels für den Bau der Kirchen nach 1740, Ksiegarnia Akademicka Publishing, 2019, DOI: 10.12797/9788381380423.14 [dostęp 2023-07-11].
  15. ↑ Franz Ferdinand von Troilo – Stadtwiki Dresden [online], stadtwikidd.de [dostęp 2023-07-11].
  16. ↑ Deutsche Biographie, Troilo, Franz Ferdinand von – Deutsche Biographie [online], deutsche-biographie.de [dostęp 2023-07-11] (niem.).
  17. ↑ Carolus-Christianus Gercken, Historie der Stadt und Bergvestung Stolpen im Marggrafthum Meissen gelegen, aus zuverläßigen Nachrichten entworffen von Carl Christian Gercken, Christian Heinrich Hagenmüller, 1764 [dostęp 2023-07-11] (niem.).
  18. ↑ 'Frantz Ferdinand von Troilo ... Orientalische Reise-Beschreibung: Wie er Zu dreyen unterschiedenen mahlen nach Jerusalem, von dannen in Egypten auf den Berg Sinai, und ferner nach Constantinopel sich begeben, auff der letzten Rück-Reise aber von See-Räubern gefangen, nach Algier in die Barbarey gebracht, zwey mahl verkaufft, und durch Gottes wunderbare Schickung zu Ende des 1669. Jahres wiederumb erlöset worden ; Worbey aller derer Länder Art, und heilige Örter außführlich beschrieben, deren Inwohner erstes Herkommen, Religionen, Gebräuche und Sitten, und was denckwürdiges mit großer Leib- und Lebens-Gefahr angemercket werden mögen, nunmehr auff Begehren dem günstigen Leser außführlich Nach vier Jahren Von dem Authore selbst abgetheilet, vor Augen gestellet wird’ – Viewer | MDZ [online], digitale-sammlungen.de [dostęp 2023-07-11].
  19. ↑ Ulrich Stutz, Dr. Joseph Jungnitz, Die Breslauer Weihbischöfe, „Zeitschrift der Savigny-Stiftung für Rechtsgeschichte. Kanonistische Abteilung”, 5 (1), 1915, s. 527–529, DOI: 10.7767/zrgka.1915.5.1.527, ISSN 2304-4896 [dostęp 2023-07-11].
  20. ↑ Leopold Freiherr von Zedlitz-Neukirch, Neues preussisches Adels-Lexicon: oder genealogische und diplomatische Nachrichten von den in der preussischen Monarchie ansässigen oder zu derselben in Beziehung stehenden fürstlichen, gräflichen, freiherrlichen und adeligen Häusern, 1837 [dostęp 2023-07-11] (niem.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Troilo&oldid=73731748”