Władysław Górnikiewicz

Władysław Górnikiewicz
Data i miejsce urodzenia	29 maja 1878 ; Kraków
Data śmierci	wrzesień 1939
Zawód, zajęcie	państwowy inspektor oświaty
	Odznaczenia

Władysław Górnikiewicz (ur. 29 maja 1878 w Krakowie, zginął we wrześniu 1939) – nauczyciel, polski działacz narodowy na Śląsku Cieszyńskim, żołnierz Armii Hallera, organizator polskiej oświaty na Górnym Śląsku, państwowy inspektor oświaty w województwie wołyńskim.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Początkowo pracował jako nauczyciel w Krakowie. Pod koniec XIX wieku z pobudek patriotycznych wyjechał na Śląsk Cieszyński. Przez kilka lat uczył w szkole w Mnichu^[1]. Następnie przeprowadził się do Dziedzic. Tu prowadził ożywioną działalność społeczną; został skarbnikiem kasy zapomogowo-pożyczkowej (wzorowanej na kasach Raifeissena)^[2], był organizatorem amatorskiego teatru^[3], pisywał też do lokalnej prasy. Jego artykuły ukazywały się m.in. na łamach Gwiazdki Cieszyńskiej.

W 1917 powołany do armii austro-węgierskiej i wysłany na front włoski. Sierżant w bitwie nad Piawą, następnie we włoskim obozie jenieckim do 1918 roku. Po uwolnieniu wstąpił do Armii Hallera, a w 1919 roku uzyskał awans na stopień porucznika. Służył w Misji Wojskowej Francusko-Polskiej we Włoszech pod bezpośrednimi rozkazami kapitana Rogozińskiego^[4]. Z racji pełnionej funkcji wiele podróżował po Europie Zachodniej. Do Polski powrócił dopiero kilka lat po zakończeniu I wojny światowej.

Po inkorporacji części Górnego Śląska do Rzeczypospolitej Polskiej wziął udział tworzeniu tam zrębów polskiej oświaty. 30 września 1923 roku został kierownikiem szkoły podstawowej w Katowicach-Dębie^[5] (obecnie Szkoła Podstawowa nr 18 im. Karola Miarki).

W latach 30. XX wieku pracował jako państwowy inspektor oświaty w województwie wołyńskim. Po przejściu na emeryturę osiedlił się w okolicach Lidy i tam zakupił ziemię.

Po agresji sowieckiej na Polskę we wrześniu 1939 roku próbował przedostać się na zachód kraju. Zginął podczas bombardowania. Miejsce pochówku nieznane.

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Był żonaty z Amalią z domu Machalica. Mieli czterech synów: Zbigniewa, Tadeusza, Mieczysława i Władysława.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Srebrny Krzyż Zasługi (9 listopada 1932)^[6]
Srebrny Wawrzyn Akademicki (4 listopada 1937)^[7]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Historia Szkoły Podstawowej w Mnichu
↑ Początki kas oszczędności i pożyczek typu Raifeissena w Czechowicach-Dziedzicach. [dostęp 2011-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-20)].
↑ Teatr w Czechowicach-Dzedzicach w pierwszej połowie XX wieku. [dostęp 2011-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-20)].
↑ Fahnen - pod czarno-żółtymi sztandarami
↑ Z kart historii Szkoły w Dąbiu
↑ M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 298 „za zasługi na polu pracy społecznej i kulturalno-oświatowej”.
↑ M.P. z 1937 r. nr 257, poz. 407 „za krzewienie czytelnictwa”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Eugeniusz Kopeć, Szkice z przeszłości Czechowic-Dziedzic, Śląski Instytut Naukowy, Katowice 1977.
Erwin Woźniak, Amatorski ruch teatralny w Czechowicach-Dziedzicach w pierwszej połowie XX wieku, Towarzystwo Przyjaciół Czechowic-Dziedzic, Czechowice-Dziedzice, 2000.
Materiały Centralnego Archiwum Wojskowego poświęcone działalności Armii Polskiej we Francji tzw. teki Teslara. archiwumcaw.wp.mil.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]..

[1] Historia Szkoły Podstawowej w Mnichu

[2] Początki kas oszczędności i pożyczek typu Raifeissena w Czechowicach-Dziedzicach. [dostęp 2011-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-20)].

[3] Teatr w Czechowicach-Dzedzicach w pierwszej połowie XX wieku. [dostęp 2011-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-20)].

[4] Fahnen - pod czarno-żółtymi sztandarami

[5] Z kart historii Szkoły w Dąbiu

[6] M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 298 „za zasługi na polu pracy społecznej i kulturalno-oświatowej”.

[7] M.P. z 1937 r. nr 257, poz. 407 „za krzewienie czytelnictwa”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]