Wierzchy (Łask)

Wierzchy
	Dzielnica Łasku
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	łaski
Gmina	Łask
Miasto	Łask
W granicach Łasku	1 stycznia 1973; (1959–1972 cz. os. Kolumna)
SIMC	0976391
	Położenie na mapie Łasku Wierzchy
	Położenie na mapie Polski Wierzchy
	Położenie na mapie województwa łódzkiego Wierzchy
	Położenie na mapie powiatu łaskiego Wierzchy
	Położenie na mapie gminy Łask Wierzchy
	51°37′09″N 19°11′28″E/51,619189 19,191140
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wierzchy – część miasta Łask^[2]. Dawniej samodzielna wieś, w latach 1959–1972 część osiedla Kolumna, od 1973 w granicach Łasku. Rozpościera się w rejonie obecnej ul. Sportowej, około 5 km na północny wschód od centrum miasta^[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Dawniej samodzielna miejscowość, związana ze wsią Kolumna.

Osobny artykuł: Kolumna (Łask).

W okresie międzywojennym Wierzchy należały do gminy Łask w powiecie łaskim w woj. łódzkim. 2 października 1933 utworzono gromadę Kolumna w granicach gminy Łask, w skład której weszły Wierzchy (pobliska Kolumna letniskowa utworzyła odrębną gromadę o nazwie Las-Kolumna Miasto)^[4].

Podczas II wojny światowej włączone do III Rzeszy. Po wojnie Wierzchy powróciły do powiatu łaskiego w woj. łódzkim, nadal jako część Kolumny – jednej z 20 gromad gminy Łask^[5]. 21 września 1953 gminę Łask zniesiono przez przemianowanie na gminę Wiewiórczyn^[6].

W związku z reorganizacją administracji wiejskiej jesienią 1954 Wierzchy wraz z wsią Kolumna weszły w skład nowej gromady Barycz (sąsiednia Kolumna letniskowa utworzyła odrębną gromadę Kolumna Las)^[7]. 1 lutego 1957 z gromady Barycz wyłączono wieś Wierzchy (a także Kolumnę), włączając ją do gromady Kolumna Las w tymże powiecie^[8]. 31 grudnia 1959 gromadę Kolumna-Las zniesiono w związku z nadaniem jej statusu osiedla, zmieniając równocześnie nazwę jednostki na Kolumna^[9]. W związku z tym wieś Wierzchy stała się integralna częścią osiedla, a obie Kolumny (wiejska i letniskowa) po raz pierwszy podległy pod wspólną administrację.

1 stycznia 1973, w związku z kolejną reformą administracyjną znoszącą gromady i osiedla, całe osiedle Kolumna (z Wierzchami) włączono do Łasku^[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ Wierzchy w systemie Targeo
↑ Łódzki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 20, poz. 258.
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa.
↑ Dz.U. z 1953 r. nr 42, poz. 199
↑ Uchwała Nr 31/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu łaskiego; w ramach Zarządzenia Nr Or. V-167/1/54 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 22 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 39)
↑ Uchwała Nr 49/56 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 19 maja 1956 r. w sprawie zmian granic administracyjnych gromad: Barycz i Kolumna Las w powiecie łaskim, województwa łódzkiego; w ramach Zarządzenia Nr Org. I-77/2/56 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 11 grudnia 1956 r. w sprawie ogłoszenia uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 19 maja 1956 r. w sprawie zmian granic administracyjnych gromad: Barycz i Kolumna Las w powiecie łaskim, wojew. łódzkim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 29 grudnia 1956 r., Nr. 11, Poz. 39)
↑ Dz.U. z 1959 r. nr 68, poz. 425
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Wierzchy (3), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 416 .

[1] Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327

[R2013-2] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[3] Wierzchy w systemie Targeo

[4] Łódzki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 20, poz. 258.

[wykaz-5] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa.

[6] Dz.U. z 1953 r. nr 42, poz. 199

[7] Uchwała Nr 31/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu łaskiego; w ramach Zarządzenia Nr Or. V-167/1/54 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 22 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 39)

[8] Uchwała Nr 49/56 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 19 maja 1956 r. w sprawie zmian granic administracyjnych gromad: Barycz i Kolumna Las w powiecie łaskim, województwa łódzkiego; w ramach Zarządzenia Nr Org. I-77/2/56 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 11 grudnia 1956 r. w sprawie ogłoszenia uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 19 maja 1956 r. w sprawie zmian granic administracyjnych gromad: Barycz i Kolumna Las w powiecie łaskim, wojew. łódzkim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 29 grudnia 1956 r., Nr. 11, Poz. 39)

[9] Dz.U. z 1959 r. nr 68, poz. 425

[10] Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Miasto	Łask
Wsie	Aleksandrówek Anielin Bałucz Borszewice Cmentarne Borszewice Kolejowe Borszewice Kościelne Budy Stryjewskie Gorczyn Grabina Jabłonki Karszew Kolonia Bałucz Kolonia Bilew Kopyść Krzucz Łopatki Łopatki-Cegielnia Mauryca Mikołajówek Młynisko Okup Mały Okup Wielki Orchów Orchów-Wesółka Ostrów Ostrów-Osiedle Podłaszcze Rembów Remiszew Rokitnica Sięganów Stryje Księże Stryje Paskowe Teodory Teodory-Osiedle Ulejów Wiewiórczyn Wincentów Wola Bałucka Wola Łaska Wola Stryjewska Wronowice Wrzeszczewice Wrzeszczewice Nowe Wrzeszczewice-Skrejnia Wrzeszczewice-Tomaszew Wydrzyn Zielęcice
Osada leśna	Szadek
Części miasta	Kolumna Kolumna-Las Nowy Młyn Utrata Wierzchy
Części wsi	Górki Kliny Nowy Młyn Osiny Ostrówek Piaski Posada Ptasica Szatyń Tumidaj Wrzeszczewiczki Zielęcice-Parcela Żdżary
Osada wsi	Łętków
Dawna wieś	Borszewice

Przynależność wojewódzka	gubernia piotrkowska (1867–1915) woj. łódzkie (II RP) (1919–1939) woj. łódzkie (1945–1975)
Miasta	Lutomiersk (do 1870) Łask Pabianice (do 1951 →) Szczerców (do 1870) Widawa (do 1870) Zelów (od 1957)
Osiedla (1954–1972)	Kolumna (1959–1972) Zelów (do 1957)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–1975)	Bałucz (do 1954) Buczek Chociw (do 1954) Dąbrowa Rusiecka (do 1954) Dąbrowa Widawska (do 1930) Dłutów Dobroń (od 1929) Dzbanki (do 1930) Górka Pabianicka (do 1954) Ksawerów (1953–1954) Lutomiersk (do 1954) Łask (do 1953 i od 1973) Pabianice (od 1973) Pruszków (do 1954) Sędziejowice (od 1931) Szczerców (1930–1954) Widawa (od 1930) Widzew (do 1953) Wiewiórczyn (1953–1954) Wodzierady Wola Wężykowa (do 1931) Wygiełzów (do 1954) Wymysłów (do 1929) Zapolice Zelów
Gromady (1954–1972)	Bałucz (1954–1972) Barycz (1954–1957) Brodnia (1954–1968) Brzyków (1957–1972) Buczek (1954–1972) Chechło (1954–1958) Chociw (1954–1972) Chorzeszów (1954–1959) Czestków (1954–1959) Dąbrowa Widawska (1956–1958) Dłutów (1954–1972) Dobroń (1954–1972) Dzbanki (1957–57) Gorczyn (1954–1957) Górka Pabianicka (1959–1972) Grabia (1954–1959) Kociszew (← 1956–1968) Kodrań (1954–1961 →) Kolumna-Las (1954–1959) Ksawerów (1954–1958 →) Kwiatkowice (1954–1968) Ldzań (1954–1958) Lutomiersk (1954–1957 →) Łaskowice (1954–1958) Marzenin (1954–1972) Mierzączka Duża (1954–1958) Ochle (1954–1968) Okup Wielki (1954–1968) Osieczno (1954–1957) Paprotnia (1954–1968) Pawlikowice (1954–1972) Petrykozy (1954–1958) Podule (1954–1959) Porszewice (1954–1958) Pożdżenice (1954–1968) Pruszków (1954–1972) Przatów (1954–1961) Rembieszów (1954–58) Restarzew Cmentarny (1954–1961) Rusiec (1954–1961 →) Sędziejowice (1954–1972) Siedlce (1954–1968) Szczercowska Wieś (1954–1957) Szczerców (1954–1961 →) Walewice (1954–1966) Widawa (1954–1972) Wielka Wieś (1954–1956) Wiewiórczyn (1954–1972) Wodzierady (1954–1972) Wola Kleszczowa (1954–1957) Wola Wiązowa (1954–1961 →) Wrzeszczewice (1954–1961) Wygiełzów (1954–1972) Zapolice (1954–1972) Zelów (1954) Zelów (1968–1972) Zofiówka (1954–1956 →) Żytowice (1954–1961)