Przejdź do zawartości

Wikipedia:Propozycje do Dobrych Artykułów/Historia Żydów w Skarżysku-Kamiennej

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Historia Żydów w Skarżysku-Kamiennej[edytuj | edytuj kod]

Rozpoczynając pracę nad tekstem nie przypuszczałem, że przybierze on aż taki kształt. Niemniej jednak wykorzystanie przeze mnie powstałych w ostatnich latach opracowań, pozwoliło na stworzenie zwięzłej syntezy dziejów ludności żydowskiej, zamieszkującej Skarżysko-Kamienną. Okres do zakończenia I wojny światowej potraktowałem dość zdawkowo, ale wynika to tylko i wyłącznie z ubogiej, w tym wypadku, bazy źródłowej. Dzieje II RP omówiłem dokładnie, przedstawiając m.in. wkład Żydów w gospodarczy rozwój miasta, działalność gminy żydowskiej oraz relacje z Polakami i stosunek do emigracji. Niestety, niewiele informacji o żydowskim szkolnictwie pozwoliło mi na zamieszczenie jedynie krótkiej notki na ten temat w uwagach. Równie szeroko przedstawiłem losy Żydów pod niemiecką okupacją. Hasło kończą ważne informacji o formach upamiętnienia Żydów. Największym mankamentem hasła jest w tym momencie brak zdjęć. Sądzę jednak, że w przypadku DA nie jest to rzecz dyskwalifikująca artykuł. Nonander (dyskusja) 16:52, 14 paź 2014 (CEST)

Dostrzeżone błędy merytoryczne
  1. To nie błąd, ale: "W jego składzie znalazł się Żyd Feldman" - czy Urbański podaje imię Feldmana~? - to dość popularne nazwisko żydowskie. D kuba (dyskusja) 15:12, 18 paź 2014 (CEST)
  • Niestety, jest tylko samo nazwisko. Możliwe, że chodzi o przemysłowca Mendla, który działalność w Kamiennej rozpoczął mniej więcej w tym okresie, ale w Skarżyskim słowniku biograficznym nie ma żadnych informacji na temat jego udziału w Komitecie Ratunkowym; autor biogramu skupił się na prowadzonych przezeń przedsiębiorstwach. Nonander (dyskusja) 09:30, 19 paź 2014 (CEST)
  1. "W 1931 roku składkę gminną zobowiązane były płacić 153 rodziny. Źródło to zapewnić miało 1930 zł..." - miesięcznie? D kuba (dyskusja) 11:05, 19 paź 2014 (CEST)
    1. Nie, był to normalny budżet roczny. Nonander (dyskusja) 13:23, 19 paź 2014 (CEST)
      Pociągnę tamat, ale w kontekście bardziej ogólnym - skąd gminy brały resztę przychodów (ponad te 7,2%)? D kuba (dyskusja) 19:36, 19 paź 2014 (CEST)
      Rzeczywiście, dodałem informację o głównym źródle dochodów, czyli rzezi bydła. Ogólnie rzecz biorąc, gminy żydowskie pozyskiwały pieniądze z różnych rzeczy, np. czytania Rodału i pochówków. Nonander (dyskusja) 13:21, 20 paź 2014 (CEST)
  2. "...nawiązał kontakt z przedstawicielami Amerykańskiego Zjednoczonego Komitetu Rozdzielczego." - American Jewish Joint Distribution Committee tłumaczy ten art. na Amerykańsko-Żydowski Połączony Komitet Rozdzielczy. D kuba (dyskusja) 11:25, 19 paź 2014 (CEST)
    Powszechnie używaną i ogólnie znaną jest forma Joint. --D'Arnise (dyskusja) 12:50, 19 paź 2014 (CEST)
    S. Piątkowski podaje taką nazwę, jaką zamieściłem w haśle. Występuje też w innej literaturze, por. Google books. Nonander (dyskusja) 13:23, 19 paź 2014 (CEST)
  3. "Po agresji niemieckiej na Polskę w mieście nie doszło do radykalnego wzrostu ludności żydowskiej." - a dlaczego miałoby dojść? D kuba (dyskusja) 11:37, 19 paź 2014 (CEST)
    1. W wyniku napływu Żydów z zachodnich części kraju do Generalnego Gubernatorstwa. Np. w pobliskich Kielcach we wrześniu 1939 roku mieszkało niecałe 20 tys. Żydów, a pół roku później, w marcu roku 1940, było ich już ponad 25 tys. Przybyli oni z m.in. Kraju Warty. Nonander (dyskusja) 13:23, 19 paź 2014 (CEST)
      Z 20 do 25 tys. to też nie radykalny wzrost, ale rozumiem zamysł:) D kuba (dyskusja) 19:36, 19 paź 2014 (CEST)
      20% w pół roku to sporo--Felis domestica (dyskusja) 13:03, 22 paź 2014 (CEST)
  4. Artykuł domyślnie zakłada, że Holokaust w czasie IIwś zamknął historię żydów w Skarżysku-Kamiennej. Nie ma jakichś źródeł pozwalających na wpisanie takiej informacji wprost? A może jednak ktoś się ostał/wrócił i przynajmniej do 1968 historia żydów jednak tam trwała? Kenraiz (dyskusja) 22:47, 31 paź 2014 (CET)
    1. Badania nad historią SK trwają tak naprawdę od niedawna. Dopiero w zeszłym roku ukazała się kompletna monografia miasta (bardzo porządna), w latach poprzednich wydano kilka ciekawych książek, zainicjowano również czasopismo „Znad Kamiennej”. O skarżyskich Żydach pisze się na razie mało. Jedyne powojenne informacje, jakie udało mi się znaleźć, to właśnie te o komitecie, który ufundował pomnik. Nonander (dyskusja) 11:02, 2 lis 2014 (CET)
    2. Należy koniecznie uzupełnić informacje o powojennej historii Żydów w SK. Warto wspomnieć o ostatnich skarżyskich Żydach, lekarzach: Zundelu Kahanie i jego żonie Binie Kahan. Slav (dyskusja) 22:41, 2 lis 2014 (CET)
      Jeśli możesz, dodaj proszę te informacje do hasła. Nonander (dyskusja) 10:21, 3 lis 2014 (CET)
Dostrzeżone braki językowe
  1. Artykuł ciekawy, ale moim zdaniem napisany językiem „niezbyt współczesnym”, chyba zbyt dosłownym. Hermod (dyskusja) 22:07, 14 paź 2014 (CEST)
  1. "W szeregach skarżyskich organizacji komunistycznych występowała procentowa nadreprezentacja Żydów" - niezrozumiałe. D kuba (dyskusja) 11:05, 19 paź 2014 (CEST)
    Chodzi o to, że po porównaniu udziału Żydów w ludności miasta i udziału Żydów w liczbie członków organizacji komunistycznej, wychodzi, że ich udział w tej drugiej był znacząco wyższy niż w pierwszej. --D'Arnise (dyskusja) 12:47, 19 paź 2014 (CEST)
    Przeredagowałem, robiąc cytat z T. Wojewody. Chodzi bardziej o to, że jeśli w skarżyskich oddziałach partii A, B, C, D było, dajmy na to, 5% Żydów, to w partii komunistycznej, również dajmy na to, 20%. Nonander (dyskusja) 13:23, 19 paź 2014 (CEST)
  2. Już pierwsze zdanie kuleje: "Dzieje Żydów w Skarżysku-Kamiennej rozpoczynają się od ich osiedlenia na obszarze dzisiejszego miasta w XVIII w z. do dokonanej przez Niemców Zagłady w okresie II wojny światowej" Litwin Gorliwy Odpowiedz zoilowi 22:09, 6 lis 2014 (CET)
    1. Litwinie, ale przecież to Twoja zmiana [1]. Nie wiem dlaczego, ale nie zauważyłem jej. Przywróciłem wersję wcześniejszą. Nonander (dyskusja) 22:24, 6 lis 2014 (CET)
Dostrzeżone braki uźródłowienia
  1. "W 1991 roku budynek synagogi przy ul. Fabrycznej został wpisany do rejestru zabytków..." - do końca akapitu. D kuba (dyskusja) 12:14, 19 paź 2014 (CEST)
    1. Do wypisania z rejestru zabytków i zburzenia synagogi źródło dodałem, nie mogę jednak znaleźć źródła do daty wpisania. Na rejestrze zabytków się nie znam i nie wiem czy istnieje wykaz zabytków archiwalnych, ale poszukam jeszcze. Do cmentarza źródło również dodałem. Nonander (dyskusja) 13:23, 19 paź 2014 (CEST)
    Ok, ale w takim razie, skąd wziąłeś informacje o dacie wpisania do rejestru?:) D kuba (dyskusja) 19:36, 19 paź 2014 (CEST)
    Datę zaczerpnąłem z hasła o synagodze. W Internecie można ją (datę) znaleźć, ale wygląda na to, że również była kopiowana z Wiki. Nonander (dyskusja) 13:21, 20 paź 2014 (CEST)
    Uzupełnione. Żyrafał (dyskusja) 21:04, 23 paź 2014 (CEST)
  2. Brak przypisu na wpływ kolei na rozwój urbanistyczny. Litwin Gorliwy Odpowiedz zoilowi 23:48, 26 paź 2014 (CET)
    Dodałem w formie uwagi. Nonander (dyskusja) 15:55, 27 paź 2014 (CET)
Dostrzeżone braki w neutralności
Dostrzeżone błędy techniczne
  1. Linki z przypisów 12. i 15. nie działają. D kuba (dyskusja) 12:24, 19 paź 2014 (CEST)
    1. Rzeczywiście, tylko dlaczego? Przecież jeszcze parę dni temu, gdy pisałem hasło, wszystko był ok. Mam nadzieję, że to tylko chwilowe problemy, bo strona główna również nie działa. Na razie nie usuwam, będę sprawdzał. Nonander (dyskusja) 13:23, 19 paź 2014 (CEST)
      Tak jak myślałem. Już wszystko działa tak, jak należy. Nonander (dyskusja) 14:05, 20 paź 2014 (CEST)
Poprawiono
Sprawdzone przez
  1. D kuba (dyskusja) 09:55, 21 paź 2014 (CEST) Porządny artykuł
  2. Jakub Kaja () 06:16, 23 paź 2014 (CEST)
  3. Kenraiz (dyskusja) 22:47, 31 paź 2014 (CET) Drobna uwaga wyżej