Wiktor Gorczyński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wiktor Gorczyński
podinspektor Policji Państwowej podinspektor Policji Państwowej
Data urodzenia

4 czerwca 1885

Data i miejsce śmierci

1940
Twer

Przebieg służby
Formacja

Policja Państwowa

Jednostki

Komenda Wojewódzka Policji w Tarnopolu

Stanowiska

zastępca komendanta wojewódzkiego

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Wiktor Gorczyński (ur. 4 czerwca 1885, zm. 1940 w Twerze) – podinspektor Policji Państwowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 4 czerwca 1885 w rodzinie Aleksandra[1]. Absolwent seminarium nauczycielskiego i Szkoły Nauk Politycznych w Warszawie[1]. Od 4 sierpnia 1915 do 31 marca 1916 w Straży Obywatelskiej w Warszawie[1]. Od 15 listopada 1918 w Policji Państwowej[1]. Służbę pełnił m.in. w województwie wileńskim, województwie tarnopolskim i województwie wołyńskim[2]. We wrześniu 1939 roku oficer inspekcyjny i zastępca komendanta wojewódzkiego Policji w Tarnopolu[1].

12 lipca 1939 komendant główny PP gen. bryg. Kordian Józef Zamorski rozkazem specjalnym nr S.23/Tjn. poinformował wszystkich komendantów wojewódzkich i naczelników urzędów śledczych o wdrożeniu dochodzenia przeciwko podinspektorowi Wiktorowi Gorczyńskiemu, nadkomisarzowi Romualdowi Marianowi Gończarczykowi, naczelnikowi Urzędu Śledczego w Tarnopolu i nadkomisarzowi Czesławowi Lipskiemu, komendantowi powiatowemu Policji w Tarnopolu za niedopełnienie obowiązków służbowych w trakcie organizacji i prowadzenia obławy policyjnej w nocy z 2 na 3 lipca 1939 we wsi Wymysłówka, w powiecie brzeżańskim, w czasie której zginął starszy posterunkowy Preissner, a ranny został posterunkowy Pierzchała. Zarzut niedopełnienia obowiązków generał Zamorski sformułował na podstawie osobistych obserwacji i ustaleń poczynionych na miejscu zdarzenia, na które przybył z inspekcji 2 Szwadronu Rezerwy Policyjnej w Raju. Generał Zamorski przeprowadzenie dochodzenia zlecił inspektorowi Juliuszowi Kozolubskiemu[3][4].

Dziwić może, że pomimo zastrzeżeń podniesionych przez generała Zamorskiego, 4 lipca 1939 minister spraw wewnętrznych oddał do dyspozycji podinspektora Gorczyńskiego sześć kompanii i dwa szwadrony rezerwy policyjnej. Charakter operacji – „obława policyjna” i rozmieszczenie poszczególnych oddziałów w terenie wskazuje na jej bezpośredni związek z zabójstwem st. post. Preissnera (6. kompania z Mostów Wielkich do Przemyślan, 7. kompania z Jaworzna do Złoczowa, 10. kompania z Jarosławia do Kozowej, 11. kompania ze Złoczowa do Podhajec, 12, kompania ze Stanisławowa do Rohatyna, 13. kompania z Łucka do Pomorzan, 1. szwadron ze Lwowa do Raju, gdzie stacjonował 2. szwadron). W dniach 9-11 lipca, po zakończonej obławie, oddziały wróciły do poprzednich miejsc stacjonowania (delegowania) z wyjątkiem 11. kompanii, która została skierowana do m. Mikulińce[5].

Po agresji ZSRR na Polskę w 1939 roku został aresztowany przez władze radzieckie w Tarnopolu[6] i osadzony w specjalnym obozie NKWD w Ostaszkowie. Zamordowany przez NKWD wiosną 1940. Pochowany w Miednoje.

4 października 2007 Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji Władysław Stasiak mianował go pośmiertnie na stopień inspektora Policji Państwowej[7]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[8].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Księga Cmentarna Miednoje 2005 ↓, s. 225.
  2. a b M.P. z 1930 r. nr 66, poz. 101 „za zasługi na polu bezpieczeństwa publicznego”.
  3. Rozkaz specjalny nr S.23/Tjn. komendanta głównego PP z 12 lipca 1939. Narodowe Archiwum Cyfrowe. [dostęp 2021-04-08]..
  4. Od kuli bandyty padł policjant na służbie. „Polska Zbrojna”. 184, s. 6, 1939-07-05. Warszawa. .
  5. Pisma nr V-199/tj./39 p.o. naczelnika Wydziału V KG PP z 8 i 12 lipca 1939. Narodowe Archiwum Cyfrowe. [dostęp 2021-04-08]..
  6. Grzegorz Rąkowski: Przewodnik po Ukrainie Zachodniej, część II, Podole, Pruszków 2005, s. 135. ISBN 83-89188-46-5.
  7. Decyzja Nr 91 Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 4 października 2007 nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MSWiA.
  8. Bożena Łojek: Pośmiertne awansowanie żołnierzy i funkcjonariuszy Rzeczypospolitej Polskiej zamordowanych w 1940 r. w ZSRR w wyniku zbrodni katyńskiej, [w:] Zeszyty Katyńskie (nr 23), Warszawa 2008, s. 204–230. ISBN 978-83-917780-5-0.
  9. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi w służbie bezpieczeństwa publicznego”.
  10. Odznaczeni Krzyżem Zasługi. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 66 z 23 marca 1937. 
  11. Odznaczenia funkcjonariuszy policji woj. tarnopolskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 75 z 4 kwietnia 1937. 
  12. Zarządzenie Nr 1/86 Ministra Spraw Wojskowych z 1 stycznia 1986 r. w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939 r.” Dziennik Ustaw RP Nr 2 z 10 kwietnia 1986 r., s. 30.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Zuzanna Gajowniczek, Bernadetta Gronek, Bernard Kayzer: Miednoje. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Grzegorz Jakubowski (red.). T. 1 A–Ł. Warszawa: Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2005. ISBN 83-89474-06-9.