Wiktoria Grzywacz

Wiktoria Grzywacz
Ewa
	porucznik
Data i miejsce urodzenia	5 kwietnia 1915 ; Goszyce
Data i miejsce śmierci	20 czerwca 1971 ; Skarżysko-Kamienna
	Przebieg służby
Siły zbrojne	ZWZ-AK
Stanowiska	szef kwatermistrzowskiej służby kobiet w sztabie 106 DP
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
	Odznaczenia

Wiktoria Grzywacz^[1] (ur. 5 kwietnia 1915 w Goszycach, ówczesny powiat miechowski, zm. 20 czerwca 1971 w Skarżysku-Kamiennej) – żołnierz ZWZ/AK, szef kwatermistrzowskiej służby kobiet w sztabie 106 Dywizji Piechoty Armii Krajowej. Kawaler Srebrnego Krzyża Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w rodzinie chłopskiej Stanisława Gawła i Zofii z domu Augustynek^[2]. W 1919 r. przeprowadziła się wraz z rodzicami do Zagórza. Szkołę średnią ukończyła w Sosnowcu, gdzie podjęła pracę w ubezpieczalni społecznej, tam też przeszła przeszkolenie sanitarne^[3]. Wraz ze swoją siostrą Natalią Gaweł ps. „Alina”, która podczas kampanii wrześniowej pracowała jako sanitariuszka, zaangażowała się w pracę na rzecz podziemnej służby sanitarnej. Od 1939 r. należała do SZP/ZWZ, została członkinią Zielonego Krzyża, konspiracyjnej organizacji sanitarnej.

W 1941 r. przeprowadziła się do Pietrzejowic, w powiecie miechowskim. Znalazła się w sztabie Inspektoratu „Maria” AK, gdzie pełniła zadania łączniczki między dowództwem Inspektoratu a lokalnymi strukturami Batalionów Chłopskich i Ludowej Straży Bezpieczeństwa powiatu miechowskiego^[4]^[3]. Została potem szefem Kwatermistrzowskiej Służby Kobiet w sztabie 106 Dywizji Piechoty Armii Krajowej^[5]^[2]. Do jej obowiązków należało zaopatrywanie oddziału w żywność, odzież, artykuły sanitarne, broń i amunicję^[5]. Prowadziła kursy oraz ćwiczenia praktyczne opieki sanitarnej^[4].

Po wojnie zamieszkała w Skarżysku-Kamiennej. Pochowana jest na cmentarzu w Luborzycy.

Odznaczona została Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Partyzanckim oraz Krzyżem Walecznych.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ W opracowaniach podawane są różne formy nazwiska "Ewy": w Słowniku biograficznym działaczy ruchu ludowego, Warszawa 1989, s. 137 oraz Słowniku biograficznym kobiet odznaczonych Orderem Wojennym Virtuti Militari pod red. Elżbiety Zawackiej, t. 1 A-G, Toruń 2004, s. 231 jej biogram widnieje pod nazwiskiem "Grzywacz Wiktoria". Natomiast Józef Guzik, w opracowaniu Działacze i partyzanci Ziemi Miechowskiej 1939-1945, Wawrzeńczyce 1983, s. 22 podaje formę: Wiktoria Gaweł-Grzywaczowa, podobnie jak Słownik biograficzny żołnierzy Batalionów Chłopskich Mariana Wojtasa, t. IV, Lublin 2007, s. 167. W niektórych opracowaniach notowana jest też pod nazwiskiem z lat wojny, Wiktoria Gaweł, zob. np. Barbara Matusowa-Kwiatkowska, Na partyzancki poszły bój…, Warszawa 1976, s. 414.
↑ ^a ^b Elżbieta (red.) Zawacka: Słownik kobiet odznaczonych Orderem Wojennym Virtuti Militari, t. I, A-G. Toruń: Fundacja "Archiwum i Muzeum Pomorskie Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Polek", 2004, s. 231. ISBN 83-88693-03-4.
↑ ^a ^b Józef Guzik: Działacze i partyzanci Ziemi Miechowskiej 1939-1945…. Wawrzeńczyce: 1983, s. 22.
↑ ^a ^b Barbara Matusowa-Kwiatkowska: Na partyzancki poszły bój…. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1976, s. 414.
↑ ^a ^b Marian Wojtas: Słownik biograficzny żołnierzy Batalionów Chłopskich. Lublin: Wydawnictwo Drukarnia bestprint s.c., 2007, s. 167. ISBN 978-83-60702-23-9.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego, Warszawa 1989, s. 137.
Józef Guzik, Działacze i partyzanci Ziemi Miechowskiej 1939-1945, Wawrzeńczyce 1983, s. 49.
Barbara Matusowa-Kwiatkowska, Na partyzancki poszły bój…, Warszawa 1976.
Marian Wojtas, Słownik biograficzny żołnierzy Batalionów Chłopskich, t. IV, Lublin 2007, s. 167.
Elżbieta Zawacka (red.) Słownik biograficzny kobiet odznaczonych Orderem Wojennym Virtuti Militari, t. 1 A-G, Toruń 2004, s. 231.

[1] W opracowaniach podawane są różne formy nazwiska "Ewy": w Słowniku biograficznym działaczy ruchu ludowego, Warszawa 1989, s. 137 oraz Słowniku biograficznym kobiet odznaczonych Orderem Wojennym Virtuti Militari pod red. Elżbiety Zawackiej, t. 1 A-G, Toruń 2004, s. 231 jej biogram widnieje pod nazwiskiem "Grzywacz Wiktoria". Natomiast Józef Guzik, w opracowaniu Działacze i partyzanci Ziemi Miechowskiej 1939-1945, Wawrzeńczyce 1983, s. 22 podaje formę: Wiktoria Gaweł-Grzywaczowa, podobnie jak Słownik biograficzny żołnierzy Batalionów Chłopskich Mariana Wojtasa, t. IV, Lublin 2007, s. 167. W niektórych opracowaniach notowana jest też pod nazwiskiem z lat wojny, Wiktoria Gaweł, zob. np. Barbara Matusowa-Kwiatkowska, Na partyzancki poszły bój…, Warszawa 1976, s. 414.

[Słownik_kobiet-2] Elżbieta (red.) Zawacka: Słownik kobiet odznaczonych Orderem Wojennym Virtuti Militari, t. I, A-G. Toruń: Fundacja "Archiwum i Muzeum Pomorskie Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Polek", 2004, s. 231. ISBN 83-88693-03-4.

[Guzik-3] Józef Guzik: Działacze i partyzanci Ziemi Miechowskiej 1939-1945…. Wawrzeńczyce: 1983, s. 22.

[napartyzancki-4] Barbara Matusowa-Kwiatkowska: Na partyzancki poszły bój…. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1976, s. 414.

[Słownik_biograficzny-5] Marian Wojtas: Słownik biograficzny żołnierzy Batalionów Chłopskich. Lublin: Wydawnictwo Drukarnia bestprint s.c., 2007, s. 167. ISBN 978-83-60702-23-9.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]