X Plenum KC PZPR w 1981 roku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Kania, ówcześnie I sekretarz KC PZPR

X plenarne posiedzenie Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej – obrady, które odbyły się w dniach 29–30 kwietnia 1981. Celem było m.in. przygotowanie IX nadzwyczajnego zjazdu PZPR[1].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Podczas posiedzenia doszło do tarć w ramach partii rządzącej. Stanisław Kania wyraził swoje krytyczne zdanie wobec działań „Solidarności”, ale nie był zwolennikiem działań konfrontacyjnych. Albin Siwak (przedstawiciel nurtu bądź frakcji dogmatycznej)[2] atakował Mieczysława Rakowskiego, obawiając się zdrady. Sam Rakowski spoglądał w kierunku Kremla, chcąc się zorientować, na ile mają być przeprowadzone zmiany w PRL[3].

Siły konserwatywne w PZPR (Stefan Olszowski, Andrzej Żabiński, Tadeusz Grabski i Roman Ney) dążyły do obsadzenia w resortach siłowych swoich ludzi (Franciszek Szlachcic ministrem spraw wewnętrznych, gen. Włodzimierz Oliwa – ministrem obrony narodowej). Plany ujawnił i projektowane zmiany udaremnił prezes SDP Stefan Bratkowski[4].

Plenum miało przygotować obrady zjazdu PZPR w lipcu 1981. Jego celem była „socjalistyczna odnowa”[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. E. Duraczyński, PZPR w kryzysie – kryzys w PZPR (lato 1980 – lato 1981), „Dzieje Najnowsze”, 29, 1997, 4, s. 82.
  2. Przemysław Gasztold-Seń, Partia zjednoczona czy podzielona? Różne nurty PZPR w ostatniej dekadzie PRL, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis”, Studia Politologica X, 2013, s. 185.
  3. W. Roszkowski, Najnowsza historia Polski. 1980-1989, Warszawa 2011, s. 37.
  4. F. Gańczak, Walka o przywództwo w PZPR w roku 1981 w dokumentach aparatu władzy Niemieckiej Republiki Demokratycznej, „Pamięć i Sprawiedliwość”, 2, 2014, s. 324–325.
  5. K. Niewiński, Wymiar sprawiedliwości w świetle obrad i postanowień IX Nadzwyczajnego Zjazdu PZPR (14–20 lipca 1981 r.), „Miscellanea Historico-Iuridica”, 1, 2011, s. 261.