Zakład Aparatury Elektrycznej „Woltan”

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zakład Aparatury Elektrycznej „Woltan” Sp. z o.o.
Państwo

 Polska

Siedziba

Łódź

Adres

ul. Gdańska 138
90-538 Łódź

Data założenia

1908

Forma prawna

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Prezes

Stanisław Szymański

Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zakład Aparatury Elektrycznej „Woltan” Sp. z o.o.”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zakład Aparatury Elektrycznej „Woltan” Sp. z o.o.”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zakład Aparatury Elektrycznej „Woltan” Sp. z o.o.”
Ziemia51°45′28,335″N 19°27′06,652″E/51,757871 19,451848
Strona internetowa

Zakład Aparatury Elektrycznej „Woltan” Sp. z o.o.przedsiębiorstwo branży elektrycznej z siedzibą w Łodzi, istniejące od 1908 roku. Przedsiębiorstwo to zajmuje się wytwarzaniem aparatury elektrycznej m.in. dla wagonów tramwajowych i składów kolejowych. Nazwa tego przedsiębiorstwa była inspiracją dla potocznej nazwy serii wagonów tramwajowych Konstal 805N-ML użytkowanych przez MPK Łódź.

Historia[edytuj | edytuj kod]

  • 1908 - Założenie Fabryki Aparatów Elektrycznych inż. Józef Imass i Drutowski przy ul. Piotrkowskiej 255. Była to pierwsza fabryka ograniczników prądu na ziemiach zaboru rosyjskiego. Do roku 1939 w zakładach produkowano między innymi:
    • wyłączniki pełnoolejowe na napięcia 6, 15, 35 kV na prądy do 400A;
    • iskierniki rożkowe;
    • odłączniki powietrzne trójbiegunowe 200 i 400A, 380V;
    • izolatory wsporcze i przepustowe;
    • rozdzielnice wnętrzowe wysokiego napięcia pyłoszczelne dla przemysłu włókienniczego, gumowego i górnictwa;
  • 1927 - Fabryka wystawia swoje wyroby na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu, uzyskując pozytywne opinie.
  • 1940 - Fabryka przechodzi pod zarząd niemiecki i do końca wojny produkuje:
    • odłączniki słupowe;
    • szlifierki i wiertarki stołowe z silnikami własnej produkcji.
  • 1946 - Fabryka Aparatów Elektrycznych inż. Józef Imass z ul. Piotrkowskiej 255 zostaje przeniesiona do budynków przy ul. Gdańskiej 138 i połączona z byłymi Zakładami Radiotechnicznymi IKA i byłą Fabryką Wyrobów Bakelitowych „Paweł Zauder i S-ka” i pod dyrekcją na ul. Gdańskiej 138 tworzy Fabrykę Aparatów Elektrycznych dawniej „Imass”. Zakłady przy ul. Gdańskiej 138 produkują aparaty częściowo według programu produkcyjnego FAE Imass z roku 1939.
  • 1947 - Przy FAE d. Imass powstaje centralne Biuro Studiów i Konstrukcji Aparatów Niskiego Napięcia, które ma za zadanie odtwarzanie i opracowywanie dokumentacji konstrukcyjnej, wykonywanie w swoim warsztacie prototypów, ich badanie, a następnie przekazywanie kompletnie opracowanej dokumentacji do wskazanego przez Zjednoczenie Przemysłu Aparatów Elektrycznych zakładu w celu uruchomienia produkcji.
  • 1949 - następuje podział FAE d. Imass na:
    • Zakłady Wytwórcze Aparatów Niskiego Napięcia A-11 przy ul. Gdańskiej 138;
    • Łódzkie Zakłady Aparatów Elektrycznych A-13 przy ul. Praskiej 15 i przy ul. Sienkiewicza 161.
  • 1951 - Centralne Biuro Studiów i Konstrukcji Aparatów Niskiego Napięcia zostaje przemianowane na Przewodnie Biuro Konstrukcyjne przy ZWANN A-11 (PBK A-11) działające do roku 1955 włącznie. W okresie działalności biura wykonano tam zasadniczą część dokumentacji dla powstałych w okresie powojennym fabryk aparatów elektrycznych. Stworzona dokumentacja konstruktorska obejmowała:
    • wyłączniki WSS, styczniki powietrzne N-107 i olejowe N-110, różne rodzaje rozdzielnic, przekaźniki termobimetalowe;
    • aparaturę do urządzeń dźwigowych;
    • aparaturę do lokomotyw dołowych;
    • aparaturę do tramwaju typu N.
  • 1956:
    • Biuro Konstrukcyjne przy ZWANN A-11 (PBK A-11) zostaje Zakładowym Biurem Konstrukcyjnym ZWANN A-11.
    • opracowanie aparatury elektrycznej do pierwszej krajowej lokomotywy elektrycznej ET21 produkowanej w dużej serii (30 typów aparatów).
  • 1958:
    • ZWANN A-11 przyjmują nazwę Zakłady Wytwórcze Aparatury Elektrycznej „WOLTAN”.
    • opracowanie dokumentacji aparatów elektrycznych do zespołów trakcyjnych EW55 (25 typów aparatów).
  • 1961:
    • opracowanie dokumentacji aparatów elektrycznych do zespołów trakcyjnych EN57 – część aparatów pochodzi z zespołów serii EW55.
    • rozpoczęcie produkcji aparatury elektrycznej do tramwaju 13N dla Warszawy.
  • 1962 - Zakłady „WOLTAN” łączą się z Łódzkimi Zakładami Aparatów Elektrycznych A-13 w jedno przedsiębiorstwo o nazwie Łódzkie Zakłady Aparatów Elektrycznych „ELAN”, po dwóch latach zmienionej na ŁZAE „APAREL”.
  • 1969 - rozpoczęcie produkcji aparatury elektrycznej do tramwaju przegubowego 102N (802N).
  • 1973 - ŁZAE „APAREL” zostają przyłączone do Zakładów Aparatury Elektrycznej „EMA-ELESTER” przy ul. Lodowej 88, tworząc kombinat produkcyjny o tej samej nazwie.
  • 1975 - rozpoczęcie produkcji aparatury elektrycznej do tramwaju 105N (805N).
  • 1977 - Zakład przy ul. Gdańskiej 138 zostaje wydzielony z ZAE „EMA-ELESTER” i przyłączony z całym programem produkcji aparatury trakcyjnej do FT i AT „ELTA” jako Zakład Z-6.
  • 1992 - 31 grudnia Zakład Z-6 zostaje wydzielony z ABB „ELTA” jako samodzielna prywatna spółka z o.o.[1]

Produkty[edytuj | edytuj kod]

Współpraca[edytuj | edytuj kod]

Przedsiębiorstwo prowadzi ścisłą współpracę naukowo-badawczą m.in. z Katedrą Aparatów Elektrycznych Politechniki Łódzkiej[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Historia [online], Woltan, 29 maja 2018 [dostęp 2018-05-29] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-29].
  2. Produkty:Tramwaje. ZAE Woltan. [dostęp 2016-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-24)].
  3. Produky:Kolej. ZAE Woltan. [dostęp 2016-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-24)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]