Zbigniew Chamski
| |
 porucznik kawalerii
| |
| Pełne imię i nazwisko |
Zbigniew Antoni Chamski |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
30 września 1911 |
| Data i miejsce śmierci |
4–7 kwietnia 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1933–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| |
Zbigniew Antoni Chamski (ur. 30 września 1911 w Moczydłach, zm. 4–7 kwietnia 1940 w Katyniu) – porucznik kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 30 września 1911 w Moczydłach, w ówczesnym powiecie gostynińskim guberni warszawskiej, w rodzinie Adama i Reginy z Ołdakowskich[1][2]. Był absolwentem Korpusu Kadetów nr 3 w Rawiczu, w którym 26 maja 1933 zdał egzamin dojrzałości[2]. 1 października 1933 wstąpił do Szkoły Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu[1][2]. Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z 15 października 1935 i 48. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[3], a minister spraw wojskowych wcielił do 10 pułku ułanów w Białymstoku na stanowisko dowódcy plutonu[4][2]. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 46. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[5][6].
W kampanii wrześniowej 1939 walczył w szeregach macierzystego pułku jako oficer informacyjny[7][2]. Od 5 do 12 września pełnił jednocześnie funkcję dowódcy pocztu[7]. 4 września został ranny w czasie walk pod Kowalewem na terytorium ówczesnych Prus Wschodnich, lecz pozostał w pułku[8]. 12 września w walce pod Bieńkami został ciężko ranny w szyję[9]. 6 października 1939 dowódca pułku podpułkownik Kazimierz Busler przedstawił go do odznaczenia Orderem Virtuti Militari „za zasługi na polu walki”[10].
W nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej[11]. Przebywał w obozie w Kozielsku[12]. Między 3 a 5 kwietnia 1940 został przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[12]. Między 4 a 7 kwietnia 1940 zamordowany w Katyniu i tam pogrzebany[12]. Od 28 lipca 2000 spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu[11].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana[13]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[14].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 11813 pośmiertnie[11]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
- zbrodnia katyńska
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 69.
- ↑ a b c d e Ryżewski 1992 ↓, s. 439.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 46.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 696.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 574.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 149.
- ↑ a b Busler 1945 ↓, s. 3.
- ↑ Dobroński i Filipow 1992 ↓, s. 28.
- ↑ Dobroński i Filipow 1992 ↓, s. 35.
- ↑ Odpis z kopii rozkazu nr 193. [w:] B.I.17d, s. 148 [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1939-10-06. [dostęp 2023-09-14].
- ↑ a b c Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 45.
- ↑ a b c Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 771.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Убиты в Катыни. Книга Памяти польских военнопленных – узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Лариса Еремина (red.). Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
- Kazimierz Banaszek, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Warszawa: Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Kazimierz Busler: Notatka ppłk. K. Buslera dotyczaca działań pułku. [w:] B.I.17d [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1945. [dostęp 2023-09-14].
- Andrzej Dobroński, Krzysztof Filipow: „Dziesiątacy” z Białegostoku. 10 Pułk Ułanów Litewskich. Białystok: Muzeum Wojska w Białymstoku, 1992.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Wacław Ryżewski. Pro memoria. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1 (139), 1992. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (kampania wrześniowa)
- Oficerowie 10 Pułku Ułanów Litewskich
- Porucznicy kawalerii II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Katyniu
- Urodzeni w 1911
- Zmarli w 1940