Zygmunt Gebethner

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Gebethner
Zygmuntowski, Kita
major major
Data i miejsce urodzenia

1 maja 1923
Warszawa

Data śmierci

7 listopada 2020

Przebieg służby
Lata służby

1940–1944

Siły zbrojne

Armia Krajowa

Jednostki

Szare Szeregi
Batalion Golski
Dywizjon Jeleń

Stanowiska

dowódca sekcji 1108

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
powstanie warszawskie

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Walecznych (od 1941) Krzyż Partyzancki

Zygmunt Maksymilian Gebethner pseudonim Zygmuntowski, Kita[1] (ur. 1 maja 1923 w Warszawie, zm. 7 listopada 2020) – polski działacz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej w ramach Armii Krajowej, uczestnik powstania warszawskiego[2], członek Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Jana i Heleny z d. Patschke[1]. Był prawnukiem Gustawa Adolfa oraz synem Jana Stanisława Gebethnerów – znanych warszawskich księgarzy i wydawców. Jego bratem był prof. Stanisław Tytus Gebethner[4]. Przed wojną uczęszczał do Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie (obecnie XI Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Reja w Warszawie). W czasie polskiej wojny obronnej września 1939, był gońcem Straży Obywatelskiej w Warszawie[1]. W czasie okupacji niemieckiej działał w konspiracji niepodległościowej w ramach komórki informacyjnej Szarych Szeregów (od 1940[1]). W czasie powstania warszawskiego brał udział w próbie zdobycia Domu Prasy[5] w szeregach plutonu 1108 – 1 dywizjonu 7 pułku ułanów Lubelskich „Jeleń”[2], podczas której został ranny. Następnie brał udział w powstaniu w szeregach batalionu Golski[5]. Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych[4].

Po wojnie pracował jako wydawca i redaktor[4][5]. Był ostatnim i w chwili zakończenia kadencji 22 czerwca 2016 jedynym członkiem Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari[3][6].

Zmarł 7 listopada 2020[7].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Szostak 2008 ↓, s. 83.
  2. a b Zygmunt Gebethner. 1944.pl. [dostęp 2016-10-23].
  3. a b Kawalerowie najwyższego odznaczenia wojskowego chcą, by było ono nadawane także bohaterom z Afganistanu.. rp.pl. [dostęp 2016-10-23].
  4. a b c d Gebethner. polacyzwyboru.pl. [dostęp 2016-10-23].
  5. a b c Zygmunt Gebethner „Zygmuntowski”. 1944.pl. [dostęp 2016-10-23].
  6. Prezydent RP: Kapituły orderów, prezydent.pl
  7. Zygmunt Gebethner. 1944.pl. [dostęp 2020-11-17]. (pol.).
  8. a b c d Szostak 2008 ↓, s. 84.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]