Cmentarz Boża Męka w Toruniu

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cmentarz Boża Męka w Toruniu
ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Typ cmentarza

wyznaniowy

Wyznanie

rzymskokatolicki / ewangelicki

Stan cmentarza

nieistniejący

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Boża Męka w Toruniu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Boża Męka w Toruniu”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Boża Męka w Toruniu”
Ziemia53°01′18″N 18°36′47″E/53,021667 18,613056

Cmentarz Boża Męka w Toruniu (również Cmentarz przy Bożej Męce[1]) – nieistniejący cmentarz w Mokrem w Toruniu, zlokalizowany w rozwidleniu dróg wiodących wówczas do Wielkiego i Małego Mokrego. Miał kształt trójkąta. Mieścił się na terenie rozpoczynającym się obecnie od skrzyżowania ulic Stanisława Staszica i Stefana Czarneckiego do skrzyżowania ulic Grudziądzkiej i Jagiellońskiej[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Cmentarz powstał we wsi Mokre, przyłączonej w 1906 roku do Torunia[3]. Wcześniej w okolicach Bożej Męki mieścił się inny cmentarz, gdzie chowano żołnierzy rosyjskich[4]. Zastąpił on cmentarz św. Wawrzyńca[2]. Na początku 1811 roku mieszkańcy wsi zwrócili się do Magistratu z prośbą o założenie nowego cmentarza, odrębnego i przeznaczonego wyłącznie dla mieszkańców Mokrego wyznania katolickiego. Pismo oficjalnie wystosował sołtys Michał Białkowski 18 lutego 1811 roku[3]. W marcu 1811 roku kapituła chełmińska wydała zgodę na założenie cmentarza[5]. Magistrat wydał grunt 30 marca 1811 roku, w obecności pięciu mieszkańców Mokrego. Założono, że cmentarz powstanie wyłącznie ze środków gminy Mokre, jak i będzie przez nią utrzymywany i ochraniany. Cmentarz nie został podporządkowany żadnemu z kościołów, formalnie przybierając status podobny do cmentarza komunalnego. Wbrew prośbę mieszkańców z początku 1811 roku, na cmentarzu chowano mieszkańców wyznania katolickiego (dla parafian św. Wawrzyńca) i ewangelickiego (dla członków gminy św. Jerzego z terenu Mokrego)[6]. Cmentarz poświęcił 2 maja 1811 roku ksiądz Fabian Fox z parafii św. Wawrzyńca[7].

Pierwsi zmarli zostali pochowano 1 lipca 1811 roku. Przez pierwsze lata nie był ogrodzony. Na początku XIX wieku stwierdzono zły stan cmentarza. Podkreślano, że w wyniku zbudowania obiektu na terenie podmokłym źle wpływa na zdrowie okolicznych mieszkańców. Cmentarz służył do lat 80. XIX wieku[2]. W 1923 roku został zlikwidowany w wyniku zapełnienia i negatywnego wpływu na zdrowie[8][2].

Na cmentarzu mieściła się figura „Bożej Męki”, która zgodnie z opinią sołtysa Michała Białkowskiego została umieszczona w części katolickiej cmentarza[6]. Stała ona do lat 70. XX wieku[1].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Szymon Spandowski: Toruń. Ludzkie kości na placu budowy. Kto był pochowany przy Bożej Męce na Mokrem?. nowosci.com.pl, 2022-12-19. [dostęp 2023-08-13].
  2. ↑ a b c d Niedzielska 1992 ↓, s. 47.
  3. ↑ a b Niedzielska 1992 ↓, s. 45.
  4. ↑ Niedzielska 1992 ↓, s. 62.
  5. ↑ Niedzielska 1992 ↓, s. 45-46.
  6. ↑ a b Niedzielska 1992 ↓, s. 46.
  7. ↑ Niedzielska 1992 ↓, s. 46-47.
  8. ↑ Marek Prabucki: Zapomniane cmentarze toruńskie. niedziela.pl, 2015-10-29. [dostęp 2023-08-13].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Magdalena Niedzielska: Toruńskie cmentarze. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1992. ISBN 83-85196-66-8.
Cmentarze w Toruniu
Cmentarze
Komunalne
Parafialne
Nieczynne
Nieistniejące
Inne
Architektura cmentarna

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cmentarz_Boża_Męka_w_Toruniu&oldid=71039423”