Osiny (powiat starachowicki)
51°11′21″N 21°05′54″E/51,189167 21,098333
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
869[2] |
| Strefa numeracyjna |
41 |
| Kod pocztowy |
27-220[3] |
| Tablice rejestracyjne |
TST |
| SIMC |
0252919[4] |
Położenie na mapie gminy Mirzec  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu starachowickiego  | |
| 51°11′21″N 21°05′54″E/51,189167 21,098333[1]
| |
Osiny – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie starachowickim, w gminie Mirzec[4][5].
W przeszłości prywatna wieś duchowna cystersów wąchockich, położona w drugiej połowie XVI wieku w powiecie radomskim województwa sandomierskiego[6]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kieleckiego.
Osiny są siedzibą rzymskokatolickiej parafii Matki Boskiej Częstochowskiej. We wsi znajduje się kościół parafialny pw. Matki Bożej Częstochowskiej[7].
Funkcjonuje także jednostka Ochotniczej straży pożarnej[8]
Historia[edytuj | edytuj kod]
Przed 1368 rokiem wieś była własnością biskupów krakowskich, przeszła na własność klasztoru cystersów w Wąchocku około 1368 roku, po zamianie Brzezia, Krajkowa i Ksany[a], na resztę gruntów Mirca i wieś Osiny[9].
Według Długosza (1470-90) (Długosz Lib. Ben. III, 415) była własnością klasztoru wąchockiego.
Jak podaje dziejopis: dwa łany kmiece dawały po fertonie czynszu, a przy tym po 20 jaj, 4 koguty i 2 sery z łanu. Odrabiali też dzień sprzężajny na tydzień, obowiązani do powaby wiosennej i zimowej. Za osep dawali po dwa korce pszenicy, sześć owsa i cztery jęczmienia.
Karczma z rolą płaciła pół grzywny. „Ogrodziarz” (ogrodnik) był jeden płacił trzy grosze czynszu. Był tu młyn i folwark klasztorny.
Wszystkie role prócz tego oddawały dziesięcinę klasztorowi. W 1569 r. wieś ma 4 łany (poborowe)[10].
W wieku XIX, Osiny stanowiły wieś, folwark i osadę karczmarską w powiecie iłżeckim, gminie i parafii Mirzec, odległe od Iłży 11 wiorst. Według spisu miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z roku 1827, było to 38 domów, 300 mieszkańców. W roku 1882 było tu 91 domów, 574 mieszkańców, 1179 mórg. ziemi włościańskiej, 284 mórg dworskiej i 1 morga karczmarza.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wieś pierwotnie została zapisana w formie Xane, od roku 1275 własność klasztoru Cystersów w Wąchocku, drogą zamiany powiększyła dobra biskupie w okolicach Korczyna
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 94486
- ↑ Raport o stanie gminy w roku 2021. Stan ludności 31.12.2021 str. 13 [dostęp 2022-10-10]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 879 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Ochotnicza Straż Pożarna w Osinach.
- ↑ Mieczysław Niwiński. Opactwo cystersów w Wąchocku – fundacje i dzieje uposażenia do końca wieków średnich. „Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego”. seria II, 1930. Warszawa, Lublin, Paryż, Wilno: Polska Akademia Umiejętności.
- ↑ Osiny (15), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 638.
- Siedziba gminy: Mirzec
| Wsie |
|
|---|---|
| Osady leśne | |
| Części wsi |
|
