Pi3 Orionis
| π³ Ori | |||||||||||||||||||||||
 Lokalizacja π³ Ori w gwiazdozbiorze Oriona | |||||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
04h 49m 50,411s[1] | ||||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
+06° 57′ 40,59″[1] | ||||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||||
| Rozmiar kątowy |
1,526 ± 0,004 mas[2] | ||||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
11,21 ± 0,12 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
22,41 ± 0,52 km/s | ||||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
F6 V[1] | ||||||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||||
| Metaliczność [Fe/H] |
–0,03[2] | ||||||||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||||
| Okres obrotu |
<3,9 dni[4] | ||||||||||||||||||||||
| Prędkość obrotu |
17 km/s[4] | ||||||||||||||||||||||
| Wiek |
1,3 ± 0,2 mld lat[2] | ||||||||||||||||||||||
| Temperatura |
6516 ± 19 K[2] | ||||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Pi³ Orionis (Tabit, π³ Ori) – gwiazda w gwiazdozbiorze Oriona, znajdująca się około 26 lat świetlnych od Słońca.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Gwiazda nosi tradycyjną nazwę Tabit, wywodzącą się od arabskiego ﺛﺎﺑﺖ ṯābit, „niewzruszony”[4]. Pi³ Orionis jest najjaśniejszą gwiazdą tarczy Oriona, położoną w środku i najdalej na zachód. Gwiazdy tarczy noszą oznaczenie Bayera Pi Orionis; w obecnej kolejności są numerowane od północy, dawniej były ponumerowane od zachodu[4]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2017 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Tabit dla określenia tej gwiazdy[5].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Pi³ Orionis to żółto-biały karzeł należący do typu widmowego F6, choć był także klasyfikowany jako możliwy podolbrzym. Gwiazda ta ma temperaturę 6500 K i emituje 2,8 razy więcej energii od Słońca. Masa gwiazdy została obliczona na 1,3 masy Słońca, jej promień jest równy 1,3 promienia Słońca[2]. Tabit istnieje od 1,1–1,5 miliarda lat[2], a przy takiej masie jego życie na ciągu głównym (okres syntezy wodoru w hel w jądrze) to około 4 miliardów lat[4]. Podejrzewa się, że jest to gwiazda zmienna typu Delta Scuti, ale brakuje jednoznacznego potwierdzenia[4][6].
210 tysięcy lat temu gwiazda ta przeszła w odległości 15 lat świetlnych od Słońca. Miała wówczas wielkość obserwowaną 2,01m, była zatem ponad dwukrotnie jaśniejsza dla oka[4][3].
Gwiazda ma czterech wizualnych kompanów. Składnik oznaczony B z pewnością jest tylko przypadkowym sąsiadem, gdyż ma zupełnie odmienny ruch własny i w ciągu 160 lat obserwacji znacznie zmienił względne położenie[7][8]. Istnieje przypuszczenie, że jeden z towarzyszy może być naprawdę związany grawitacyjnie z tą gwiazdą, ale jak dotąd nie jest to potwierdzone; nieznane są także żadne planety pozasłoneczne, które mogłyby wokół niej krążyć[6].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Pi3 Orionis w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h i Tabetha S. Boyajian et al. Stellar Diameters and Temperatures I. Main Sequence A, F, & G Stars. „The Astrophysical Journal”. 746 (1), s. 101, 2012. The American Astronomical Society. DOI: 10.1088/0004-637X/746/1/101. (ang.).
- ↑ a b Anderson E., Francis C.: HIP 22449. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2017-10-24]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Jim Kaler: Tabit (Pi-3 Orionis). STARS. [dostęp 2017-10-24]. (ang.).
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-12-05].
- ↑ a b Pi3 Orionis 2?. [w:] SolStation [on-line]. [dostęp 2017-10-24]. (ang.).
- ↑ Mason et al.: WDS J04498+0658A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
- ↑ TYC 96-137-1 w bazie SIMBAD (ang.)