Podgórze Hermanowickie
 Wieś Sierakośce w dolinie Wiaru | |
| Megaregion | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Podprowincja | |
| Makroregion | |
| Mezoregion |
Podgórze Hermanowickie |
| Zajmowane jednostki administracyjne |
|
Podgórze Hermanowickie – region geograficzny o krajobrazie falistego podgórza położony na Podkarpaciu Wschodnim w okolicach Przemyśla, na pograniczu polsko-ukraińskim. Stanowi część Płaskowyżu Sańsko-Dniestrzańskiego[1]. Wyosobniony jako mezoregion z indeksem 521.11 w ramach wieloautorskiej regionalizacji fizycznogeograficznej Polski z 2018 roku, według której sąsiaduje z Pogórzem Przemyskim i Płaskowyżem Mościskim[2].
Środowisko przyrodnicze[edytuj | edytuj kod]
W granicach Polski region zajmuje terytorium o powierzchni 62 km² obejmując kilkanaście wsi, z których ważniejszymi są Fredropol i Hermanowice. Stanowi wschodnie, niewielkie przedpole Pogórza Przemyskiego, od zachodu i południa ograniczone doliną rzeki Wiaru, która osiąga tutaj poziom ok. 200 m n.p.m. Rzeźbę terenu znamionują wzgórza miejscami przekraczające wysokość 300 m n.p.m. W podłożu zalegają sfałdowane skały różnego rodzaju, głównie ilaste, przykryte osadami polodowcowymi i pokrywą lessu. W pokryciu zewnętrznym dominują użytki rolne na żyznych czarnoziemach i glebach brunatnych[3].
Różnice w podziałach geograficznych[edytuj | edytuj kod]
W upowszechnionym przed 2018 rokiem podziale Polski na mezoregiony fizycznogeograficzne według Jerzego Kondrackiego, omawiany region nie był wyróżniony i współtworzył jednostkę o nazwie Płaskowyż Chyrowski[4]. Region został pierwotnie wydzielony jako tzw. Brama Przemyska przez geografa-regionalistę Pawła Włada w jego koncepcji podziału geograficznego ziemi przemyskiej. Badacz ten zwrócił uwagę na odmienności w rzeźbie i strukturze podłoża zachodniej i wschodniej części Płaskowyżu Chyrowskiego. Na tej podstawie wyróżnił Płaskowyż Mościski (o relatywnie większych wysokościach bezwzględnych i względnych, z niesfałdowanym podłożem skalnym) oraz Bramę Przemyską (z mniejszymi wysokościami i sfałdowanymi skałami), stanowiącą obniżenie pomiędzy rzeczonym Płaskowyżem a Pogórzem Przemyskim[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ziaja i Krąż 2021 ↓, s. 529–530.
- ↑ Solon i in. 2018 ↓, mapa.
- ↑ Ziaja i Krąż 2021 ↓, s. 530–531.
- ↑ Kondracki i Richling 1994 ↓, plansza 53.3.
- ↑ Wład 1996 ↓, s. 21–23, 31.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Kondracki, Andrzej Richling, 53.3 Regiony fizycznogeograficzne (1:1500 000), [w:] Atlas Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa: Główny Geodeta Kraju, 1994.
- Jerzy Solon i inni, Physico-geographical mesoregions of Poland: Verification and adjustment of boundaries on the basis of contemporary spatial data, „Geographia Polonica”, 91 (2), 2018, s. 143–170 + mapa załącznikowa (ang.).
- Paweł Wład, Regiony fizycznogeograficzne okolic Przemyśla, „Rocznik Przemyski”, 32 (2), 1996, s. 3–42.
- Wiesław Ziaja, Paweł Krąż, Płaskowyż Sańsko-Dniestrzański (521.1), [w:] Andrzej Richling i inni red., Regionalna geografia fizyczna Polski, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2021, s. 529–532.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Mapa regionalizacji Polski z 2018 r. jako warstwa geoportalu „Geoserwis GDOŚ” w folderze „Inne dane środowiskowe”, warstwa „Mezoregiony fizycznogeograficzne”.