Ruda (powiat piski)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ruda
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

piski

Gmina

Biała Piska

Liczba ludności (2011)

91[2]

Strefa numeracyjna

87

Kod pocztowy

12-230[3]

Tablice rejestracyjne

NPI

SIMC

0755218

Położenie na mapie gminy Biała Piska
Mapa konturowa gminy Biała Piska, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Ruda”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Ruda”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Ruda”
Położenie na mapie powiatu piskiego
Mapa konturowa powiatu piskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Ruda”
Ziemia53°39′53″N 22°00′14″E/53,664722 22,003889[1]

Ruda (niem. Ruhden) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska, 18 km od Piszu, 12 km od Białej Piskiej, nad jeziorem Roś, tuż przy poligonie Orzysz. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.

Przepływa przez nią rzeczka Konopka oraz kanał Święcek.

Wieś powstała w ramach kolonizacji Wielkiej Puszczy. Wcześniej był to obszar Galindii. Wieś ziemiańska, dobra służebne w posiadaniu drobnego rycerstwa (tak zwani wolni, ziemianie w języku staropolskim). W XV i XVI w. wieś wymieniana w dokumentach pod nazwami: Kisiny, Kischein, Kischen, Eyssenwerk, Eyssenwerck, Eissenplesser, Ruda. Nazwa osady powstała od działającej tu huty żelaza (Ruda w języku polskim, Eyssenwerck w języku niemieckim).

Osada powstała przed wojną trzynastoletnią (1454-1466). W 1447 rozpoczął działanie młyn. Osada służebna lokowana przez komtura Zygfryda Flacha von Schwartzburga w 1471 r., na dwóch łanach z młynem na prawie chełmińskim. Przywilej otrzymał Andrzej Młynarz (bez obowiązku służby zbrojnej). W 1519 wymieniana jako osada młyńska bez zobowiązania do służby zbrojnej. W roku 1539 wymieniany jest młyn. W osadzie funkcjonowała także huta żelaza, wymieniana w dokumentach z roku 1539.

W ostatniej dekadzie powstaje tu coraz więcej domków letniskowych, głównie ludzi z Warszawy i okolic.

Kanał Świącek rozdziela teren wsi z terenem poligonu Orzysz.

Miejscowość sąsiednia to Orłowo, a z drugiej strony (7 km) Drygały. Zobacz też: Ruda

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 117688
  2. Wieś Ruda w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2017-06-04], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1104 [zarchiwizowane 2022-10-26].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Grzegorz Białuński: Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie). Olsztyn: Towarzystwo Naukowe : Ośrodek Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego, 2002, s. 237. ISBN 83-87643-97-1.